Czesław Chowaniec

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czesław Chowaniec
Data i miejsce urodzenia

29 czerwca 1899
Stanisławów

Data i miejsce śmierci

22 marca 1968
Paryż, Francja

Zawód, zajęcie

historyk, bibliotekarz

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Czesław Chowaniec (ur. 29 czerwca 1899 w Stanisławowie, zm. 22 marca 1968 w Paryżu)[1] – polski historyk i bibliotekarz.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Stanisława (1862–1910, właściciel drukarni w Stanisławowie) i Sabiny[2][3] oraz bratem Tadeusza (1897–1940, ofiara zbrodni katyńskiej, zamordowany z tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej[4], Władysława (współwłaściciel drukarni w Stanisławowie od 1922 do 1939), Wacława (1887–1985, prawnik, poseł na Sejm RP)[2].

Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim, doktorat w 1925[5]. Od 1931 pracował w bibliotece Polskiej w Paryżu, od 1933 kustosz, od 1956 kierownik, od 1964 dyrektor[2]. Od 1935 wykładowca w Centre d'Etudes Polonaises de Paris przy bibliotece Polskiej. Wykładał też w Sekcji Polskiej w Centre d'Etudes Slaves.

Był sekretarzem generalnym Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu[2], członkiem Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie.

Działalność naukowa Chowańca koncentrowańa się wokół przeszłości jego rodzinnego miasta – Stanisławowa. W 2018 została wydana książka jego autorstwa Historia twierdzy stanisławowskiej (1662-1812), której maszynopis i rękopis znaleziono w Bibliotece Polskiej w Paryżu. Praca ta jest cennym źródłem historycznym o tym regionie[1][5].

Zmarł 22 marca 1968 w Paryżu i został pochowany na polskim cmentarzu w Montmorency[6].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Poglądy polityczne rokoszan (1606–1607) wobec doktryn monarchomachów francuskich, Kraków: nakład autora 1925.
  • Z dziejów polityki Jana III na Bliskim Wschodzie 1683–1686, Lwów: Towarzystwo Historyczne 1926.
  • Ormianie w Stanisławowie w XVII i XVIII wieku, Stanisławów 1928.
  • Miron Costin en Pologne : contributions a l'année 1684–5, Cluj: „Cartea Românească” 1931.
  • Wyprawa Sobieskiego do Mołdawji w 1686 r., Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne 1932.
  • Z lwowskich autografów Bibljoteki Polskiej w Paryżu, Lwów: Towarzystwo Miłośników Przeszłości Lwowa 1932.
  • Powstanie listopadowe w dokumentach i pamiątkach Biblioteki Polskiej w Paryżu, wystawę i katalog oprac. Czesław Chowaniec, Irena Gałęzowska przy współpracy personelu Instytutu Historycznego im. Gen. Sikorskiego w Londynie, London: Instytut Historyczny im. Gen. Sikorskiego 1952.
  • La Pologne, les Etats baltiques et l'Europe, Milano: Marzorati Editore 1953.
  • Une carte militaire polonaise au XVII siècle : (les origines de la carte de l'Ukraine dressée par Guillaume le Vasseur de Beauplan), Mâcon 1954.
  • The first geographical map of Bernard Wapowski, Leiden: E. J. Brill 1955.
  • Podstawy ideowe Biblioteki Polskiej w Paryżu, Paryż: Towarzystwo Historyczno-Literackie 1956.
  • Les origines d'une Fondation Charles Sienkiewicz et son oeuvre la Bibliotheque Polonaise de Paris, Paris: Biblioteka Polska 1960.
  • La question polonaise 1796–1921 : (historique, facteurs, problèmes), Milano: Marzorati 1963.
  • Biblioteka Polska w Paryżu. Pomnik naszego tysiąclecia : [odczyt wygłoszony na wiosnę 1965 w ośrodkach Emigracji polskiej we Francji], Paris: PTH-L 1966.
  • Historia twierdzy stanisławowskiej (1662–1812), redakcja naukowa Myrosław Wołoszczuk, Norbert Mika, Zenowij Fedunkiw, wyd. Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego, Iwano-Frankiwsk 2018, ISBN 978-966-8233-63-0

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Piotr Hawryłyszyn: Czesław Chowaniec – znany polski historyk i bibliotekarz. ckpide.eu, 2022-06-10. [dostęp 2023-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-11)].
  2. ↑ a b c d Chowaniec Wacław Stanisław 1887–1985. bs.sejm.gov.pl. [dostęp 2019-11-03].
  3. ↑ Postać Czesława Chowańca na tle epoki W: Chowaniec Czesław. Historia twierdzy stanisławowskiej (1662–1812), redakcja naukowa Myrosław Wołoszczuk, Norbert Mika, Zenowij Fedunkiw. Iwano-Frankiwsk 2018, s. 4
  4. ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 13. [dostęp 2019-11-03].
  5. ↑ a b Zaproszenie na dyskusję nad książką Czesława Chowańca „Historia Twierdzy Stanisławowskiej 1662-1812”. ihpan.edu.pl, 2019-01-09. [dostęp 2023-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-11)].
  6. ↑ Cmentarz polski w Montmorency, oprac. J. Skowronek, A. Bochenek, M. Cichowski oraz K. Filipow, Warszawa 1986, s. 134
  7. ↑ M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 297 „za zasługi na polu współpracy intelektualnej polsko-francuskiej”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Czesław_Chowaniec&oldid=71776949”