Czeszewo (gmina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czeszewo
gmina wiejska
1934-1945[1]
Państwo

 Polska

Województwo

1934-39: poznańskie
1945: poznańskie

Powiat

wągrowiecki

Data powstania

1 sierpnia 1934

Data likwidacji

23 lutego 1945

Siedziba

Czeszewo

brak współrzędnych

Czeszewo – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1934-1945[2] w woj. poznańskim (dzisiejsze woj. wielkopolskie). Siedzibą władz gminy było Czeszewo.

Gmina zbiorowa Czeszewo została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie wągrowieckim w woj. poznańskim z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Czerlin, Czeszewo, Kołybiec, Koninek, Kujawki, Lęgniszewo, Łukowo, Morakowo, Panigrodzek, Panigródz Nowy, Panigródz Stary, Siedleczko, Stołężyn, Wiśniewko i Wiśniewo oraz z obszarów dworskich Czerlin, Czeszewo, Głogowiniec, Gręziny, Łukowo, Panigródz Nowy, Stołężyn i Wiśniewo[3]. 27 września 1934 obszar gminy Czeszewo podzielono na 12 gromad: Czerlin, Czeszewo (z Gręzinami), Głogowiniec, Koninek, Kujawki, Lęgniszewo, Łukowo, Morakowo, Panigródz (obejmująca Panigródz Nowy, Panigródz Stary i Panigrodzek), Siedleczko (z Kołybcem), Stołężyn i Wiśniewo (z Wiśniewkiem)[4]. 20 września 1946 z gromady Wiśniewo[a] utworzono trzynastą gromadę Wiśniewko[5].

Rozporządzeniem z 1 kwietnia 1949 gmina została retroaktywnie zniesiona z mocą obowiązującą od 23 lutego 1945, a jej obszar włączony do[6]:

  • gminy Gołańcz – gromady Czerlin, Czeszewo, Głogowiniec, Lęgniszewo, Morakowo i Panigródz;
  • gminy Wągrowiec-Północ – gromady Koninek, Łukowo i Siedleczko;
  • gminy Damasławek – gromady Wiśniewo i Wiśniewko, a także Kujawki i Stołężyn, których nie wymieniono (patrz niżej).

Prawie czteroletnie opóźnienie wydania rozporządzenia (w 1949 roku z mocą obowiązującą od 1945) spowodowało, że dwie gromady – Kujawki i Stołężyn – zostały wyłączone z gminy Damasławek i włączone do nowo utworzonej gminy Wapno już 1 lipca 1948[7], mimo że akt ich przeniesienia z gminy Czeszewo do gminy Damsławek nie został wtedy jeszcze wydany. Natomiast wymienienie ich w rozporządzeniu z 1949 roku (jako część "znoszonej" gminy Czeszewo) byłoby nieprawidłowe, skoro gromady te już od 9 miesięcy znajdowały się w gminie Wapno. Z kolei wymienienie gromady Wiśniewko, utworzonej dopiero w 1946, stanowi inny paradoks czteroletniego opóźnienia: nie mogła ona zostać przeniesiona do gminy Damasławek w 1945 roku skoro jeszcze nie istniała.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Równocześnie od gromady Wiśniewo odłączono osiedle Wiśniewo, włączając je do gromady Siedleczko, przez co gromada Wiśniewo składała się odtąd z samego byłego obszaru dworskiego Wiśniewo. Ponadto z gromady Łukowo odłączono osiedle Ostrowo, włączając je do gromady Morakowo.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]