Delfin (1911)
 Kiosk bliźniaczego „Xifiasa” | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
1910 |
| Wodowanie |
sierpień 1911 |
 Wasilikon Naftikon
| |
| Wejście do służby |
sierpień 1912 |
 Marine nationale
| |
| Wejście do służby |
1917 |
| Wycofanie ze służby |
1918 |
| Wasilikon Naftikon
| |
| Wycofanie ze służby |
1920 |
| Los okrętu |
sprzedany 1921 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Długość |
50 m |
| Szerokość |
4,7 m |
| Zanurzenie |
2,7 m |
| Napęd | |
| 2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 720 KM 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 460 KM 2 śruby | |
| Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Uzbrojenie | |
| 6 torped | |
| Wyrzutnie torpedowe |
5 × 450 mm |
| Załoga |
24 |
Delfin (gr.: Δελφίν) – grecki okręt podwodny z czasów wojen bałkańskich i okresu I wojny światowej, jednostka prototypowa swojego typu. Okręt został zwodowany w sierpniu 1911 roku w stoczni Schneidera w Chalon-sur-Saône, a do służby w Marynarce Grecji wszedł w sierpniu 1912 roku. Podczas I wojny bałkańskiej okręt wsławił się przeprowadzeniem pierwszego ataku torpedowego okrętu podwodnego w historii, na turecki krążownik „Mecidiye”. W latach 1917–1918 okręt służył pod banderą Marine nationale, obsadzony przez francuską załogę. Zwrócony Grecji po zakończeniu I wojny światowej, w 1920 roku został skreślony z listy floty i sprzedany na złom w roku następnym.
Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]
Jednostka została zamówiona przez rząd Grecji w 1909 roku[1]. Projekt okrętu był dziełem inż. Maxime’a Laubeufa[1][2]. „Delfin” zbudowany został w stoczni Schneidera w Chalon-sur-Saône[1][2]. Stępkę okrętu położono w 1910 roku[3], został zwodowany w sierpniu 1911 roku[1][4][a], a do służby w Wasilikon Naftikon przyjęto go w sierpniu 1912 roku[1][3].
Dane taktyczno–techniczne[edytuj | edytuj kod]
„Delfin” był okrętem podwodnym średniej wielkości, o długości całkowitej 50 metrów, szerokości 4,7 metra i zanurzeniu 2,7 metra[1][3]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 310 ton, a w zanurzeniu 460 ton[1][2][b]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa silniki wysokoprężne Schneider-Carels o łącznej mocy 720 koni mechanicznych (KM)[1][2][c]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne Schneider o łącznej mocy 460 KM[1][2]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 13 węzłów na powierzchni i 8,5 węzła w zanurzeniu[1][2][d].
Okręt wyposażony był w pięć wyrzutni torped kalibru 450 mm: jedną wewnętrzną na dziobie oraz cztery zewnętrzne systemu Drzewieckiego, z łącznym zapasem 6 torped[1][2][e].
Załoga okrętu składała się z 24 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][2].
Służba[edytuj | edytuj kod]
Świeżo wcielony do służby okręt (pod dowództwem kmdr. ppor. Paparrigopoulosa) wziął udział w I wojnie bałkańskiej, operując z bazy na wyspie Tenedos[3]. 9 grudnia?/22 grudnia 1912 roku „Delfin” u wejścia do Dardaneli napotkał turecki krążownik „Mecidiye”, płynący w eskorcie pięciu jednostek[1][3]. Z odległości 500 m okręt podwodny wystrzelił jedną torpedę, która jednak z powodu defektu nie trafiła i zatonęła, a atak się nie powiódł[1][3] (według innych publikacji, torpeda wystrzelona z ok. 800 m wypłynęła na powierzchnię i minęła krążownik[7]). Był to pierwszy atak torpedowy okrętu podwodnego w historii[7].
W 1917 roku „Delfin” został zajęty przez Francuzów i wcielony do Marine nationale[1][2]. Jednostka powróciła pod grecką banderę w 1918 roku[1][2]. Po dwóch latach okręt skreślono z listy floty i w 1921 roku został sprzedany na złom[1][2].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Według Navypedii wodowanie okrętu miało miejsce 5 października 1912 roku[3].
- ↑ J. Labayle Couhat podaje, że wyporność wynosiła 295/350 ton[5].
- ↑ J. Labayle Couhat podaje, że moc siłowni wynosiła 1850 KM[5].
- ↑ J. Labayle Couhat podaje, że okręt osiągał na powierzchni prędkość 7,5 węzła, a w zanurzeniu 8 węzłów[5], zaś według J. Gozdawy-Gołębiowskiego i T. Wywerki Prekurata prędkość wynosiła 15/8 węzłów[6].
- ↑ J. Labayle Couhat podaje, że okręt posiadał cztery wyrzutnie torped[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 387.
- ↑ a b c d e f g h i j k Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 84.
- ↑ John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 293.
- ↑ a b c d Jean Labayle Couhat: French warships of World War I. London: 1974, s. 164.
- ↑ J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 541.
- ↑ a b Bernd Langensiepen, Ahmet Güleryüz: The Ottoman steam navy 1828-1923. Londyn, 1995. s. 22.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
- Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Ivan Gogin: DELFIN submarines (1912-1913). Navypedia. [dostęp 2017-03-07]. (ang.).
- Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
- Jean Labayle Couhat: French warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1974. ISBN 0-7110-0445-5. (ang.).
- Bernd Langensiepen, Ahmet Güleryüz: The Ottoman steam navy 1828-1923. Conway Maritime Press, 1995. ISBN 0-85177-610-8. (ang.).
- John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).
- Poprzednik: „Nordenfelt I” Następca: typ Katsonis