Demoscena

Demoscena – potoczne określenie subkultury użytkowników komputerów i nieformalnego zrzeszenia twórców, zajmujących się kreowaniem tzw. dem – programów demonstrujących ich umiejętności. Ideą demosceny jest niekomercyjne tworzenie, prezentowanie i wymiana dzieł będących owocem wspólnej pracy programistów, muzyków i grafików. Dzieła takie często określane są mianem sztuki komputerowej.

Do członków demosceny zalicza się także osoby tworzące ASCII-Art, autorów zinów poświęconych tematyce scenowej oraz wielu innych.

Historia

Początki demosceny sięgają początków lat 80. XX w. i były związane z łamaniem zabezpieczeń w komercyjnych programach (głównie grach). Crackerzy dołączali do złamanych przez siebie programów tzw. intra – małe programiki uruchamiane przed zasadniczym programem, informujące, kto złamał dany software. Z czasem intra ewoluowały: coraz ważniejsza stawała się ich funkcja estetyczna i wykorzystanie wymyślnych efektów. Zaczęły funkcjonować jako odrębne dzieła, zaś ich twórcy stworzyli nową subkulturę.

Zaczęto wydawać coraz to bardziej rozbudowane intra, powstała nowa kategoria demoscenowej produkcji – demo (od ang. demonstration). Programiści zaczęli rywalizować na tym polu. Coraz bardziej skomplikowane dema wymusiły łączenie się scenowców w grupy, gdzie każdy z członków miał jakąś specjalizację: kod, grafika, muzyka, design. Przed upowszechnieniem się internetu scenowe produkcje i ziny były rozpowszechniane połączeniami modemowymi przez BBS-y oraz zwykłą pocztą na dyskietkach przez tzw. swapperów. Licznie powstające grupy zaczęły się spotykać na organizowanych kilka razy do roku zlotach, tzw. demoparty.

Demo All borders removed na Commodore 64, w którym usunięto ramkę obrazu i wyświetlane są na niej sprajty.

Chociaż scena powstawała jeszcze na maszynach ośmiobitowych (takich jak Atari czy Commodore), to prawdziwy rozkwit przeżyła w drugiej połowie lat 80. XX w., wraz z pojawieniem się komputera Amiga. Mimo że obecnie scena koncentruje się głównie na platformie Microsoft Windows, wciąż działają grupy tworzące na komputerach 8-bitowych, 16-bitowych oraz najnowszych konsolach do gier. Domeną demosceny jest Europa. Coraz większym uznaniem twórców cieszy się również system Linux.

Linki zewnętrzne

• Światowe centrum demosceny
• Zbiór produkcji demoscenowych dla wszystkich komputerowych platform
• Grzegorz „Fei” Juraszek, Demoscena dla opornych @ Sztuka komputerem grana (NN#022), Nerdy Nocą, 21 maja 2016 [dostęp 2019-01-01] .