Przejdź do zawartości

Dom Kleista w Kamieniu Pomorskim

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dwór dziekana kapituły
Dom Kleista
Kleisthaus
Symbol zabytku nr rej. A-1345 z 24.07.1976
Ilustracja
Dwór w 2008
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Miejscowość

Kamień Pomorski

Adres

pl. Katedralny 4

Typ budynku

dwór

Kondygnacje

2

Ukończenie budowy

XVIII wiek

Właściciel

parafia św. Ottona w Kamieniu Pomorskim

Położenie na mapie Kamienia Pomorskiego
Mapa konturowa Kamienia Pomorskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dwór dziekana kapituły Dom Kleista”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Dwór dziekana kapituły Dom Kleista”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Dwór dziekana kapituły Dom Kleista”
Położenie na mapie powiatu kamieńskiego
Mapa konturowa powiatu kamieńskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Dwór dziekana kapituły Dom Kleista”
Położenie na mapie gminy Kamień Pomorski
Mapa konturowa gminy Kamień Pomorski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Dwór dziekana kapituły Dom Kleista”
Ziemia53°58′21,74″N 14°46′24,25″E/53,972706 14,773403
Multimedia w Wikimedia Commons

Dom Kleista, dawny dwór dziekana kapituły – barokowy[1] dworek z XVIII wieku zlokalizowany przy Placu Katedralnym 4 w Kamieniu Pomorskim[2].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwotny dwór zbudowany został w XIV wieku jako kuria dziekana, dwukrotnie uległ zniszczeniu podczas pożarów miasta w latach 1582 oraz 1630[1][2]. Obecny wygląd budynku pochodzi z XVIII wieku[2] (1725 roku[1]). W latach 1722–1747 mieszkał w dworku administrator kościelny na Pomorzu Zachodnim, Ewald Jürgen von Kleist. Von Kleist, pełniący funkcję dziekana kapituły Pomorskiego Kościoła Ewangelickiego, w wolnym czasie zajmował się badaniami z zakresu chemii i fizyki, szczególnie interesując się zjawiskami elektryczności[2]. Pierwsza próba z kondensatorem elektrycznym, przeprowadzona przez von Kleista przy użyciu tzw. "Butelki Kleista", miała miejsce 11 października 1745 roku właśnie w tym miejscu. Podczas zamieszkiwania dworku przez von Kleista, dwa pokoje służyły jako bursa dla uczniów szkoły przykatedralnej.

W 1813 roku, w czasie wojen napoleońskich, budynek funkcjonował jako lazaret dla jeńców francuskich. Później mieszkał tu landrat, ówczesny starosta kamieński. Od 1840 do 1907 roku budynek służył seminarium, a w latach 1807-1945 był siedzibą urzędu i mieszkaniem burmistrza Hansa Hoffmana[1]. W 1898 roku dworek został zakupiony przez skarb państwa, reprezentowany przez landrata Massowa. Do 1945 roku dworek był rezydencją burmistrzów Kamienia Pomorskiego[2].

Po II wojnie światowej budynek pełnił różne funkcje: mieściła się tutaj Komisja Likwidacyjna, Państwowy Urząd Repatriacyjny oraz zakład budowlany, a następnie były to mieszkania komunalne. Pod koniec lat 90. XX wieku miasto przekazało dworek parafii św. Ottona. W 1998 roku rozpoczęto remont dworku, który z powodu braku środków finansowych przez wiele lat zostawał nieukończony.

Dworek przeszedł gruntowną modernizację w roku 2021. Celem było przekształcenie obiektu w muzeum poświęcone von Kleistowi[3]. Prace modernizacyjne były wspierane finansowo przez Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego. Całkowita kwota dofinansowania wyniosła ponad 2 miliony złotych[3]. W obiekcie powstała interaktywna wystawa poświęcona wynalazcy[4].

Opis

[edytuj | edytuj kod]

Współcześnie jest to jednopiętrowy budynek z poddaszem, charakteryzujący się wysuniętym ryzalitem i wystawką, o powierzchni 350 m², na planie prostokąta, z wysokim dachem kopertowym[1].

Do 1945 roku na szczytowej ścianie dworku znajdowała się czarna, granitowa tablica, ufundowana w 1898 roku przez burmistrza i rodzinę von Kleistów, upamiętniająca Ewalda Jürgena von Kleista[2]. Nad tablicą znajdował się herb rodziny von Kleistów z odpowiednią inskrypcją. Obecnie przed dworkiem znajduje się obelisk upamiętniający kamieńskiego wynalazcę, postawiony w 2000 roku, w trzechsetną rocznicę urodzin von Kleista[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e n, Dwór (Dom Dziekana / Dom Kleista) – Parafia św. Ottona w Kamieniu Pomorskim [online] [dostęp 2024-07-07] (pol.).
  2. ↑ a b c d e f g Marian Klasik: Przewodnik po zabytkach architektury i techniki gmin powiatu kamieńskiego: Dziwnów, Golczewo, Kamień Pomorski, Międzyzdroje, Świerzno, Wolin. Wolin: Lokalna Grupa Działania "Partnerstwo w rozwoju", 1997, s. 22. ISBN 978-83-933567-5-1. (pol.).
  3. ↑ a b Dworek von Kleista zmienia swoje oblicze. Coraz bliżej końca prac w muzeum twórcy kondensatora [Zdjęcia] | Kamienskie.info [online], kamienskie.info [dostęp 2024-07-07].
  4. ↑ W Kamieniu Pomorskim przypomną postać wynalazcy, który mieszkał w mieście w XVIII wieku [online], wiadomosci.onet.pl [dostęp 2024-07-12] (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dom_Kleista_w_Kamieniu_Pomorskim&oldid=74253170”