Dom Konwertytów w Braniewie
| ||
 nr rej. B/8 z 28.09.1953 r.[1]
| ||
 Dom konwertytów w Braniewie, rok 2015 | ||
| Państwo |  Polska
| |
| Województwo |  warmińsko-mazurskie
| |
| Miejscowość | Braniewo | |
| Adres | ul. Botaniczna 11 | |
| Rozpoczęcie budowy | 1718 | |
| Ukończenie budowy | 1719/1722 | |
| Zniszczono | 1945 | |
| Odbudowano | 1972–1975 | |
Położenie na mapie Braniewa  | ||
Położenie na mapie Polski  | ||
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | ||
Położenie na mapie powiatu braniewskiego  | ||
 54°22′49,8″N 19°49′36,6″E/54,380500 19,826833
| ||
Dom Konwertytów (potocznie nazywany "pałacykiem Potockiego") znajduje się w Braniewie przy ulicy Botanicznej 11. Obecnie w części budynku działa Centrum Rozwoju Regionalnego w Braniewie-Inkubator Przedsiębiorczości[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Fundatorem barokowego[3] domu konwertytów był biskup warmiński, Teodor Potocki[4].
Lokalizację obrano w pobliżu kościoła św. Katarzyny oraz zamku biskupiego, jednak już poza obrębem dawnych murów miejskich i fosą; w otoczeniu parku należącego do zamku biskupiego. Zamieszkali w nim konwertyci, którzy z powodu zmiany religii emigrowali z Królestwa Prus na Warmię. Rozpoczęcie budowy nastąpiło w 1718 roku. Cztery lata później biskup ustanowił fundację, która miała zapewniać stałe źródło utrzymania obiektu. Następnie patronat nad fundacją przejęło biskupstwo. Po 1772, po I rozbiorze Polski, roku dom konwertytów zamieniono na katolicki przytułek dla starców. W 1923 roku w zrujnowanym pod koniec XIX wieku budynku przeprowadzono pilne prace remontowe, zmieniając jego funkcję na dom dla ubogich. Zbombardowany przez lotnictwo sowieckie w lutym 1945 roku po wojnie stał opuszczony w ruinie. Pierwsze prace remontowo-zabezpieczające rozpoczęto w 1965. Budynek został odbudowany w latach 1972–1975 i w styczniu 1976 roku utworzono tu siedzibę biblioteki miejskiej. Od 16 lipca 1992 roku budynek był własnością Kurii Metropolitalnej Archidiecezji Warmińskiej. 7 października 2002 roku utworzono w nim Międzynarodowe Centrum Edukacyjne w Braniewie – zamiejscowy ośrodek dydaktyczny Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie[5], kształcący na kierunkach: europeistyka, stosunki międzynarodowe, pedagogika, handel zagraniczny, filologia rosyjska i angielska. Działalność ta zakończyła się w 2009 roku z powodu braku chętnych w roku akademickim 2008/2009. W latach 2012–2015 nowy właściciel obiektu, wraz z Fundacją OLIMP, przeprowadził prace remontowo-adaptacyjne z przeznaczeniem na utworzenie Inkubatora Przedsiębiorczości oraz Kliniki Jednego Dnia[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo warmińsko-mazurskie. 2020-09-30. [dostęp 18.11.2018].
- ↑ Inkubator Przedsiębiorczości - Centrum Rozwoju Regionalnego w Braniewie, inkubatorbraniewo.pl [dostęp 2017-11-17] (pol.).
- ↑ Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury, przewodnik. Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7 s. 109
- ↑ http://www.mazurskieszlaki.pl/bazaturystyczna/atrakcje/hospicjum-dla-konwertytow-braniewo.html
- ↑ Dom dla konwertytów w Braniewie – LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR, leksykonkultury.ceik.eu [dostęp 2017-11-17] (pol.).
- ↑ http://inkubatorbraniewo.pl/uploaded/Dom%20Konwertyt%C3%B3w.pdf
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Achremczyk Stanisław, Sztorc Alojzy: "Braniewo". Olsztyn - Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, 1995. – s. 162.
- Chorostian Bogusława: "Braniewo: z dziejów miasta i powiatu" / red. Jerzy Chojnowski [et al.]. – Olsztyn : Pojezierze, 1973, s. 134.
- "Dom konwertytów w Braniewie 1718–2015"/ pod red. Jagody Semków. - Braniewo, 2015.
- "Katalog zabytków sztuki. T. 2: Województwo elbląskie. Braniewo, Frombork, Orneta i okolice." Z. 1: tekst / pod red. Mariana Arszyńskiego i Mariana Kutznera. - Warszawa : Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 1980, s. 27–29.