Dzwonnik nagoszyi

Dzwonnik nagoszyi
	Procnias nudicollis
	(Vieillot, 1817)
	; Samiec
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	tyrankowce
Rodzina	bławatnikowate
Podrodzina	bławatniki
Plemię	Cotingini
Rodzaj	Procnias
Gatunek	dzwonnik nagoszyi
Synonimy
	Ampelis nudicollis Vieillot, 1817;
	Ampelis nudicollis Vieillot, 1817;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Dzwonnik nagoszyi^[4] (Procnias nudicollis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny bławatnikowatych (Cotingidae). Zasiedla wschodnią Amerykę Południową. Bliski zagrożenia wyginięciem. Nie wyróżnia się podgatunków^[2]^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Całkowita długość ciała wynosi około 27,9 cm, z czego 8,9 cm przypada na ogon. Skrzydło mierzy 15,7 cm (wymiary dla okazów z Muzeum Brytyjskiego). U samca większa część upierzenia biała. Bogi głowy i gardło cechuje naga, zielona^[6] skóra. Dziób czarniawy. Nogi i stopy brązowe. Samica z wierzchu zielona, wierzch głowy ciemniejszy. Od spodu żółtawa, pokryta zielonymi paskami. Gardło szarawe w czarne pasy. Okolice kloaki żółtawe^[7]. Masa ciała wynosi 150–225 g^[6].

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Występuje na dużym obszarze wschodniej Brazylii (od Alagoas na południe do Rio Grande do Sul), w północno-wschodniej Argentynie (Misiones, raz odnotowany w Corrientes) oraz we wschodnim Paragwaju. Spotykany do wysokości 1150 m n.p.m.^[8] Środowisko życia stanowią nizinne i podgórskie lasy pierwotne^[6], choć spotykany jest też w lasach wtórnych^[3].

Głos[edytuj | edytuj kod]

Samiec, siedząc na wystającej gałęzi, odzywa się metalicznym dźwiękiem, przypominającym uderzanie młotem o kowadło^[6].

W niewoli[edytuj | edytuj kod]

Dzwonnik nagoszyi znalazł się w pochodzącym z 1851 roku spisie zwierząt z Knowsley Hall – znajdowała się tam menażeria i ptaszarnia; co ciekawe przypisano go do nieistniejącej obecnie rodziny Ampelidae^[9].

Status zagrożenia[edytuj | edytuj kod]

IUCN od 2020 klasyfikuje dzwonnika nagoszyjego jako gatunek bliski zagrożenia (NT, Near Threatened); wcześniej, od 2004 miał on status gatunku narażonego na wyginięcie (VU, Vulnerable). W 2020 populację szacowano na 80–130 tysięcy dorosłych osobników. Trend liczebności uznawany jest za spadkowy. Zagrożenie stanowi wycinka lasów oraz odłów ptaków do niewoli. Gatunek ten występuje aż w 66 ostojach ptaków IBA, w tym w parkach narodowych – Park Narodowy Iguazú (Argentyna), Park Narodowy Boa Nova, Park Narodowy Chapada Diamantina, Park Narodowy Caparaó, Park Narodowy Iguaçu (Brazylia) oraz Park Narodowy San Rafael (Paragwaj)^[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Procnias nudicollis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Snow, D. & Sharpe, C.J.: Bare-throated Bellbird (Procnias nudicollis). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-10)].
↑ ^a ^b Procnias nudicollis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Plemię: Cotingini Bonaparte, 1849 (1822) (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-03-06].
↑ F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Cotingas, manakins, tityras, becards. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-06]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 340. ISBN 978-83-01-15733-3.
↑ Philip Lutley Sclater: Catalogue of Birds in the British Museum. T. 14. Passeriformes. 1888, s. 404.
↑ ^a ^b Species factsheet: Procnias nudicollis. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-10-26]. (ang.).
↑ J.C. Stevens: A catalogue of the menagerie and aviary at Knowsley : formed by the late Earl of Derby ... which will be sold by auction. 1851, s. 18.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia, nagrania audio i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-05-10]. (ang.).

[itis-1] Procnias nudicollis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[hbwa-2] Snow, D. & Sharpe, C.J.: Bare-throated Bellbird (Procnias nudicollis). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-10)].

[iucn-3] Procnias nudicollis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Plemię: Cotingini Bonaparte, 1849 (1822) (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-03-06].

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Cotingas, manakins, tityras, becards. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-06]. (ang.).

[dicostanzo-6] David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 340. ISBN 978-83-01-15733-3.

[7] Philip Lutley Sclater: Catalogue of Birds in the British Museum. T. 14. Passeriformes. 1888, s. 404.

[birdlife-8] Species factsheet: Procnias nudicollis. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-10-26]. (ang.).

[9] J.C. Stevens: A catalogue of the menagerie and aviary at Knowsley : formed by the late Earl of Derby ... which will be sold by auction. 1851, s. 18.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]