Entoloma cephalotrichum
,_Neerijnen,_the_Netherlands_-_2.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Entoloma cephalotrichum |
| Nazwa systematyczna | |
| Entoloma cephalotrichum (P.D. Orton) Noordel. Persoonia 10(2): 260 (1979) | |
,_Neerijnen,_the_Netherlands.jpg)
Entoloma cephalotrichum (P.D. Orton) Noordel. – gatunek grzybów z rodziny dzwonkówkowatych (Entolomataceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Entoloma, Entolomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten opisał w 1960 r. Peter Darbishire Orton, nadając mu nazwę Leptonia cephalotrichum. W 1979 r. Machiel Evert Noordeloos przeniósł go do rodzaju Entoloma[1].
- Alboleptonia cephalotricha (P.D. Orton) P.D. Orton 1991
- Leptonia cephalotricha P.D. Orton 1960[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 2–15 mm, początkowo wypukły, później płaski z lekkim zagłębieniem pośrodku lub z drobnymi brodawkami, z wygiętym lub prostym brzegiem, słabo higrofaniczny; w stanie wilgotnym jest prześwitujący prążkowany, po wyschnięciu staje się nieprzezroczysty i błyszczący. Powierzchnia czysto biała, naga i promieniście włóknista[3].
Od 10 do 20 z 1–3 międzyblaszkami, rzadkie, przyrośnięte, trójkątne, początkowo białe, potem różowe. Ostrza lekko postrzępione, tej samej barwy[3].
Wysokość 10–30 mm, grubość 0,5–2 mm, cylindryczny, czasami spłaszczony, prosty, czasami z bulwiastą podstawą, biały, bladokremowy lub żółty, szklisty, rzadko słabo włóknisty, prążkowany, z oprószonym wierzchołkiem[3].
Błoniasty, biały lub szklisty, bardzo kruchy. Zapach silnie mączny, zwłaszcza po zgnieceniu. Smak zjełczały[3].
- Cechy mikroskopowe
Podstawki 4-zarodnikowe bez sprzążek. Zarodniki 8–12,5 × 6–7 µm, Q = 1,3–1,7, w widoku z boku 5–7–kątne. Krawędź blaszek płodna. Cystyd brak. Strzępki w skórce kapelusza typu cutis, promieniście ułożone, cylindryczne, o szerokości 10–30 µm z rozproszonymi główkowatymi elementami końcowymi o wymiarach 25–70 × 4–8 µm w szyjce i 8–15 µm w główce. Strzępki w skórce trzonu o szerokości 7–18 µm, cylindryczne lub napęczniałe z główkowatymi elementami końcowymi, 25–90 × 8–10(–15) µm. W kapeluszu brak pigmentu, w trzonie bladożółty, wewnątrzkomórkowy. W strzępkach brak sprzążek[3].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Znane jest występowanie Entoloma cephalotrichum tylko w Europie. Jest tu rzadki, ale szeroko rozprzestrzeniony[4]. Brak go w wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski Władysława Wojewody z 2003 r.[5] Po raz pierwszy jego stanowiska podała Anna Bujakiewicz w 2004 r. w Babiogórskim Parku Narodowym, później podano również inne jego stanowiska[6]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].
Grzyb naziemny występujący w lasach liściastych na próchnicy lub gołej ziemi, pojedynczo lub w małych grupach, często w wilgotnych, bogatych w azot miejscach. Owocniki tworzy zwykle od lipca do listopada[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-02-08] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-02-08] (ang.).
- ↑ a b c d e f M.E. Noordeloos, Entoloma, s. 1, „Fungi Euroaei”, 5 (1), Mycobank, s. 1–760 [dostęp 2023-02-08].
- ↑ Występowanie Entoloma cephalotrichum na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-02-08] (ang.).
- ↑ Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-01-27].
- ↑ Aktualne stanowiska Entoloma cephalotrichum w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-02-08] (pol.).