Eta Ceti
| η Cet | |||||||||||||||||||||
 Położenie η w gwiazdozbiorze Wieloryba | |||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
01h 08m 35,391s[1] | ||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
−10° 10′ 56,16″[1] | ||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) |
0,02632 ± 0,00014″ | ||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) |
215,61 ± 0,14 mas/rok | ||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−139,02 ± 0,12 mas/rok | ||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
11,74 ± 0,3 km/s | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
K1 III[1] | ||||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||
| Metaliczność [Fe/H] |
0,12 ± 0,08 | ||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||
| Okres obrotu |
~260 d[4] | ||||||||||||||||||||
| Prędkość obrotu |
2,6 km/s[4] | ||||||||||||||||||||
| Temperatura |
4528 ± 19 K[2] | ||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Eta Ceti (η Cet) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wieloryba. Znajduje się około 124 lata świetlne od Słońca.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Tradycyjna nazwa gwiazdy, Dheneb, wywodzi się od arabskiego słowa ذَنَب oznaczającego „ogon”, co odnosi się do jej położenia w gwiazdozbiorze. Taką samą etymologię ma Deneb (Alfa Cygni). W „ogonie wieloryba” znajduje się także inna gwiazda o podobnej nazwie, Deneb Kaitos. Jej druga nazwa, Deneb Algenubi, również może być mylona z nazwą innej gwiazdy, Epsilon Leonis (Algenubi)[4].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Eta Ceti jest pomarańczowym olbrzymem o typie widmowym K1, który świeci 78 razy jaśniej od Słońca, o temperaturze około 4600 kelwinów. Jest to gwiazda optycznie podwójna, ale składniki układu charakteryzuje odmienny ruch własny, co oznacza, że słabo świecący towarzysz Ety Ceti (ma jasność wizualną 11m) jest niezwiązaną grawitacyjnie z nią gwiazdą, jedynie widoczną w pobliżu olbrzyma z punktu widzenia obserwatora na Ziemi[4].
Układ planetarny[edytuj | edytuj kod]
Wokół Ety Ceti krążą dwie planety typu gazowy olbrzym o oznaczeniach Eta Ceti b i Eta Ceti c[2][3]. Ich orbity znajdują się blisko rezonansu 2:1. Analizy stabilności układu wskazują, że ich rzeczywiste masy są większe od mas minimalnych o czynnik co najwyżej 1,4, zatem nie są to brązowe karły[5].
| Towarzysz |
Masa (MJ) |
Okres orbitalny (dni) |
Półoś wielka (au) |
Ekscentryczność |
|---|---|---|---|---|
| b | 2,55 ± 0,13 | 403,5 ± 1,5 | 1,27 | 0,13 ± 0,05 |
| c | 3,32 ± 0,18 | 751,9 ± 3,8 | 1,93 | 0,10 ± 0,06 |
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Eta Ceti w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c eta Cet b w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
- ↑ a b eta Cet c w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
- ↑ a b c d e Jim Kaler: Dheneb. STARS. [dostęp 2016-01-06]. (ang.).
- ↑ Trifon Trifonov, Sabine Reffert, Xianyu Tan, Man Hoi Lee, Andreas Quirrenbach. Precise radial velocities of giant stars VI. A possible 2:1 resonant planet pair around the K giant star η Cet. „Astronomy & Astrophysics”. 568, s. A64, 2014. DOI: 10.1051/0004-6361/201322885. arXiv:1407.0712. (ang.).