Ethelbert William Bullinger
 E.W. Bullinger | |
| Data i miejsce urodzenia |
1837 |
|---|---|
| Data śmierci |
1913 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
Ethelbert William Bullinger (ur. 15 grudnia 1837, zm. 6 czerwca 1913) – duchowny anglikański, biblista, twórca hiperdyspensacjonalizmu. Odrzucał naukę o wiecznym potępieniu. Jest autorem około 200 publikacji[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w Canterbury (Kent), był najmłodszym z dzieci Williama i Mary (Bent) Bullinger[2]. Jego rodzina pochodziła od szwajcarskiego reformatora Heinricha Bullingera[3].
W latach 1860–1861 studiował teologię na King’s College w Londynie[4]. W 1862 został ordynowany na duchownego anglikańskiego[5]. W latach 1867–1913 pracował w Trynitarnym Towarzystwie Biblijnym[6].
E.W. Bullinger był pierwszym wydawcą The Companion Bible, edycji Pisma Świętego opartej na przekładzie Biblii króla Jakuba zawierającej wnikliwe komentarze oraz przeznaczonej dla osób pragnących poznać i zrozumieć tę księgę. Zawierała ona obszerne komentarze z dogłębną analizą hebrajską i grecką wraz z alternatywnymi tłumaczeniami krytycznych fragmentów wraz z odniesieniami do innych tekstów[7].
Hiperdyspensacjonalizm[edytuj | edytuj kod]
Dzielił historię zbawienia na siedem okresów. Jego podział nazywany jest hiperdyspensacjonalizmem bądź bullingeryzmem. Według dyspensacjonalistów historia Kościoła zaczyna się od dnia Pięćdziesiątnicy, natomiast według Bullingera dopiero po zakończeniu wydarzeń opisanych w księdze Dziejów Apostolskich[8].
| Dyspensacjonalizm Bullingera | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Czas niewinności | Okres bez Prawa | Okres Prawa | Czas łaski | Epoka sądu | Tysiącletnie królestwo | Stan wiecznej chwały |
| Rdz 1-3 zakończony wypędzeniem z Edenu |
Rdz 4 do Wj 19 zakończony potopem i sądem Babel |
Wj 20 do Dz 28 zakończony odrzuceniem Izraela po zakończeniu Dziejów Apostolskich |
Historia Kościoła zakończy się w Dniu Pańskim |
Ucisk zakończy się zniszczeniem Antychrysta |
Ap 20,4-6 zakończy się zniszczeniem Szatana |
Ap 20-22 nie będzie miał końca |
Inne poglądy[edytuj | edytuj kod]
Bullinger twierdził, że nowotestamentowy Hades oznacza grób[9]. Uważał, że wbrew dotychczasowej tradycji przekładowej, w Łk 23,43 należy przesunąć przecinek (Zaprawdę mówię tobie dziś, będziesz ze mną w raju)[10]. Był zdania, że Opowieść o bogaczu i Łazarzu – jego zdaniem nie jest to przypowieść – stoi w opozycji do nauki Starego i Nowego Testamentu. Chrystus przedstawił tu nie swoją własną naukę, lecz tradycyjną naukę faryzeuszy, którą potępił i wykorzystał przeciwko nim samym. Chrystus pokonał swoich przeciwników ich własną bronią[11].
Wystąpił z hipotezą, że stauros na którym zmarł Chrystus był palem[12]. Uważał, że wraz z Chrystusem ukrzyżowano czterech łotrów, po dwóch z każdej strony. Powoływał się przy tym na pięć krzyży z Ploubezre na dowód, że nie jest pierwszą osobą, która to odkryła[13].
Był także członkiem Towarzystwa Płaskiej Ziemi[14].
Krytyka i oceny[edytuj | edytuj kod]
Algernon James Pollock zarzucił mu fałszowanie Pisma Świętego[15]. David P. Schnittger skrytykował go za rozpoczynanie historii Kościoła po zakończeniu 28 rozdziału Dziejów Apostolskich[16]. Dyspensacjonalista Harry A. Ironside (1876–1951) zarzucił Bullingerowi szatańskie wypaczenie prawdy Bożej[17]. Hiperdyspensacjonalizm był krytykowany również przez J.C. O'Haira[18].
Ze względu na odrzucanie nauki o wiecznych mękach adwentyści uważają go za wybitnego biblistę[19].
Główne dzieła[edytuj | edytuj kod]
- A Critical Lexicon and Concordance to the English and Greek New Testament (1877) ISBN 0-8254-2096-2
- Number in Scripture: Its Supernatural Design and Spiritual Significance (1894)
- Figures of Speech Used in the Bible (1898) ISBN 0-8010-0559-0
- The Witness of the Stars (1907)
- Pierwszy wydawca The Companion Bible (wydana w 6 tomach, 1909–1922) ISBN 0-8254-2177-2
Leksykon do greckiego NT został wydany 41 razy w latach 1877–1999, Figures of Speech Used in the Bible wydano 35 razy, w trzech językach, w latach 1898–2012, Number in Scripture wydano 29 razy w latach 1894–2011, The Witness of the Stars wydano 33 razy, w 4 językach, w latach 1893–2012[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Bullinger, E. W. (Ethelbert William) 1837-1913 WorldCat Identities
- ↑ Carey 1988 ↓, s. 27.
- ↑ Carey 1988 ↓, s. 28-29.
- ↑ Carey 1988 ↓, s. 35.
- ↑ Carey 1988 ↓, s. 40.
- ↑ Carey 1988 ↓, s. 71-73.
- ↑ The Companion Bible Online!. companionbiblecondensed.com. [dostęp 2020-04-15].
- ↑ E.W. Bullinger: The Companion Bible, Appendix 181: The Dispensational Position of the Book of the „Acts”. levendwater.org.
- ↑ Bullinger 1877 ↓, s. 367.
- ↑ The Companion Bible, Appendix 173. "TO-DAY" (Luke 23:43)
- ↑ Pollock 1943 ↓, s. 48-49.
- ↑ Bullinger 1877 ↓, s. 195.
- ↑ E.W. Bullinger, The Companion Bible, Appendix 164: The "Others" Crucified With The Lord (Matt. 27:38 and Luke 23:32)
- ↑ Christine Garwood: Flat Earth. Macmillan, 2007.
- ↑ Pollock 1943 ↓, s. 50.
- ↑ Schnittger 2011 ↓.
- ↑ Ironside 1938 ↓.
- ↑ O'Hair 1943 ↓.
- ↑ Por. J. Dünkel: Hades, szeol i gehenna w Biblii. eliasz.pl, 1998.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Juanita S. Carey: E.W. Bullinger: A Biography. Grand Rapids: Kregel Publications, 1988. ISBN 0-8254-2372-4.
- E.W. Bullinger: A Critical Lexicon and Concordance to The English and Greek New Testament. London: 1877.
- J.C. O'Hair: Extreme dispensationalism, called Bullingerism ; and, A book called „Wrongly dividing the Word of Truth”. Chicago: 1943.
- Harry A. Ironside: Wrongly Dividing the Word of Truth. 1938. ISBN 978-0-87213-392-1.
- Algernon James Pollock: An examination of Dr. E.W. Bullinger's Bible teaching. New York: Loizeaux Bros, 1943.
- David P. Schnittger: A critique of Bullinger's Acts 28 position regarding the commencement of the body of Christ. Capital Bible Seminary, 2011.