Przejdź do zawartości

Eugeniusz Adamkowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Eugeniusz Adamkowski
Data i miejsce urodzenia

16 grudnia 1901
Płock

Data i miejsce śmierci

12 października 1973
Piotrków Trybunalski

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego

Eugeniusz Adamkowski (ur. 16 grudnia 1901 w Płocku[1], zm. 12 października 1973 w Piotrkowie Trybunalskim[2]) – polski działacz polityczny i społeczny. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, kawaler Orderu Odrodzenia Polski.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Był synem Władysława i Bronisławy (z Przybylskich). W roku 1912 rozpoczął naukę w Gimnazjum Polskim w Płocku. Był członkiem drużyny skautów, gdzie jego bezpośrednim przełożonym był Władysław Broniewski. W 1917 roku wstąpił w szeregi, tajnej wówczas, organizacji Polskiej Organizacji Wojskowej (POW)[3]. Jako jej aktywny członek brał udział w wielu akcjach, m.in. w rozbrajaniu żołnierzy niemieckich w Płocku w 1918 roku. Wywodząc się z rodziny o żywej tradycji patriotycznej, w 1920 roku wstąpił ochotniczo wraz z kolegami z wyższych klas płockiego gimnazjum do Wojska Polskiego[4]. Został skierowany do uzupełnienia oddziału liniowego, walczącego w końcowej fazie działań na terenach obecnej Białorusi. Po powrocie z frontu wiosną 1921 roku kontynuował naukę w Gimnazjum Państwowym im. Króla Władysława Jagiełły w Płocku (obecnie Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Jagiełły w Płocku), a w czerwcu 1922 roku uzyskał świadectwo dojrzałości[5]. W październiku 1922 roku rozpoczął studia na wydziale prawa Uniwersytetu Warszawskiego[6], gdzie po zaliczeniu sześciu semestrów przeniósł się na Wydział Ekonomiczno-Finansowy do Instytutu Nauk Politycznych w Paryżu[7], którą to uczelnię ukończył w listopadzie 1928 r.

Po powrocie do kraju, w lutym 1929 roku podjął pracę w Ministerstwie Rolnictwa na stanowisku sekretarza prasowego ministra. Następnie rozpoczął pracę w warszawskiej Izbie Skarbowej. Jednocześnie zaangażował się w działalność polityczną (BBWR), a także czynnie uczestniczył w pracy związkowej, jako wiceprezes Zarządu Okręgu Stołecznego Związku Zawodowego Pracowników Skarbowych[8]. W latach 1933–1937 pracował na stanowisku naczelnika Urzędów Skarbowych nr 9, 21 i 5 w Warszawie. We wrześniu 1939 roku walczył w II Ochotniczym Batalionie Obrony Warszawy[3]. Po nastaniu okupacji niemieckiej rozpoczął działalność w Departamencie Skarbu Pionu Cywilnego Polskiego Państwa Podziemnego, którego zadaniem było utrzymanie ciągłości polskich instytucji państwowych oraz przygotowanie się do przejęcia władzy po zakończeniu działań wojennych[3]. Otrzymał polecenie podjęcia pracy w niemieckiej administracji finansowej w Warszawie, w związku z czym od października 1939 roku do wybuchu powstania warszawskiego był kolejno naczelnikiem Urzędów Skarbowych nr 5 i 19[9]. Umożliwiło mu to otaczanie opieką i pomocą komórek organizacyjnych Armii Krajowej, mających swe bazy w instytucjach przez niego kierowanych. Zorganizował zatrudnienie w Urzędzie Skarbowym nr 31 kpt. Zygmunta Netzera, który od 1942 roku był podinspektorem 2 Rejonu Obwodu Śródmieście Wojskowej Służby Ochrony Powstania[3]. Po wzięciu udziału w początkowej fazie powstania warszawskiego otrzymał polecenie opuszczenia Warszawy, toteż ewakuował się do rodziny w Komorowie. Po upadku powstania został wysiedlony im. wraz z rodziną do obozu przejściowego w Pruszkowie (Dulag 121 Pruszków)[3]. Dzięki dobrej znajomości jęz. niemieckiego i obycia w kontaktach z administracją niemiecką, uzyskał zezwolenie na wyjazd do Piotrkowa Tryb., gdzie przybył wraz z rodziną we wrześniu 1944 roku[8]. Po wyzwoleniu Piotrkowa przystąpił do zorganizowania Urzędu Skarbowego i objął jego kierownictwo pod koniec stycznia 1945 roku.

Na początku 1947 roku wstąpił do Stronnictwa Demokratycznego (SD) i zorganizował koło Pracowników Skarbowych, którego został przewodniczącym. W grudniu 1948 roku na Zjeździe Delegatów Komitetu Powiatowego SD w Piotrkowie Trybunalskim został wybranym jego przewodniczącym[10]. Z funkcji tej po kilku miesiącach zrezygnował wobec służbowego przeniesienia do Ministerstwa Skarbu w Warszawie. Kontynuował tam działalność partyjną biorąc udział pracach Komisji Finansowej Rady Gospodarczej CK SD[8]. Pod koniec 1950 roku powrócił do pracy w Piotrkowie Trybunalskim. Ponownie podjął aktywny udział w pracach miejscowego SD. Pełnił dwukrotnie funkcję przewodniczącego i dwukrotnie wiceprzewodniczącego PK SD oraz pięciokrotnie funkcję przewodniczącego Komisji Rewizyjnej. Ponadto był przez kilka kadencji przewodniczącym Koła Pracowników Rad Narodowych oraz członkiem Komisji Ekonomicznej WK SD w Łodzi[8]. W latach 1951–1954 był z ramienia SD radnym WRN w Łodzi, oraz w latach 1948–1957 radnym i przewodniczącym Komisji Planu, Budżetu i Finansów MRN w Piotrkowie Trybunalskim. W pracy zawodowej zajmował różne stanowiska kierownicze. W latach 1956–1958 był wiceprzewodniczącym Prezydium MRN w Piotrkowie Trybunalskim, gdzie opracował założenia organizacyjno-prawne budowy szpitala przy ul. Rakowskiej (obecny Szpital Wojewódzki). Przez ostatnie 5 lat przed przejściem na emeryturę był dyrektorem Miejskiego Zarządu Budynków Mieszkalnych w Piotrkowie Trybunalskim[8]. Do ostatnich chwil życia brał czynny udział w pracach organizacji masowych jak Front Jedności Narodu, Liga Obrony Kraju, Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, Związek Bojowników o Wolność i Demokrację, Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze i pełnił w nich różne funkcje[8].

Pochowany został na Starym Cmentarzu Rzymskokatolickim w Piotrkowie Trybunalskim[2], zwanym Piotrkowskimi Powązkami.

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

Rodzina

[edytuj | edytuj kod]

Ożeniony 26 lutego 1933 roku w Warszawie z Zofią Stanisławą Młotkowską[14], lekarzem dentystą[15]. Z tego małżeństwa miał dwóch synów: Jacka (ur. 1933, zm. 2003) i Karola (ur. 1943).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Archiwum Państw. w Płocku. www.plock.ap.gov.pl/historia/acts.php?page=12&ipp=10.
  2. a b USC w Piotrkowie Tryb. Odpis skrócony aktu zgonu Nr 614/1973 z dn. 12.10.1973, www.bom.piotrkow.pl/content/files/uscviw-1417590228.pdf (piotrkow.pl).
  3. a b c d e E. Adamkowski – Życiorys rozszerzony. M i P Komitet SD w Piotrkowie Tryb. Partie i organizacje polityczne. Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim.
  4. 100 lat Jegiellonki. Z dziejów Polskiej Szkoły Średniej w Płocku 1906-2006. Wyd. Stowarzyszenie Jagiellończyków, Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Jagiełły w Płocku. Płock 2006.
  5. Gimnazjum Państwowe im. Króla Władysława Jagiełły w Płocku. Świadectwo Dojrzałości Nr 7/349 z dnia 18 czerwca 1922 r.
  6. Dowód Osobisty Akademicki L.12573, wydany przez Uniwersytet Warszawski.
  7. Ecole Libre des Sciences Politiques. Diplôme. Paris, le 26 Novembre 1928.
  8. a b c d e f g h i Wniosek o nadanie orderu-odznaczenia nr 1728/69. Archiwum Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej AP.9631.32.2021.
  9. Personalausweis für Nichtdeutsche Nr 54119.
  10. Głos Piotrkowski nr 6 z 21 grudnia 1948 roku s. 8 dział: Aktualności Trybunalskiego Grodu https://bc.wbp.lodz.pl/dlibra/publikation/96152/edition/91821/content.
  11. Lista odznaczonych Krzyżem i Medalem Niepodległości https://niezwyciezeni1918-2018.pl/nie/forum/11710954336, ADAMKOWSKI-EUGENIUSZ.html.
  12. M.P. 1938 nr 178, poz. 329.
  13. Uchwała Rady Państwa nr O/1180 z dn. 25.06.1969.
  14. Świadectwo ślubu. Archidiecezja Warszawska. Nr aktu 52/1933.
  15. Dyplom Lekarza Dentysty nr L. 1292, wydany przez Państwowy Instytut Dentystyczny w Warszawie w dniu 28 listopada 1932 r.