Forugh Farrochzad

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Forugh Farrochzad
‏فروغ فرخزاد‎
Ilustracja
Forugh Farrochzad
Data i miejsce urodzenia

5 stycznia 1935
Teheran

Data i miejsce śmierci

13 lutego 1967
Tafresz

Narodowość

irańska

Język

perski

Dziedzina sztuki

poezja

Strona internetowa

Forugh Farrochzad (pers. فروغ فرخزاد ur. 5 stycznia 1935[1] w Teheranie[2], zm. 13 lutego 1967[3] w Tafreszu[4]) – irańska poetka.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Miała sześcioro rodzeństwa, była trzecim dzieckiem pułkownika i gospodyni domowej[2]. Uczęszczała do koedukacyjnej szkoły podstawowej, następnie uczyła się w szkole średniej, gdzie kształciła się z zakresu malarstwa i krawiectwa[5].

Poślubiła satyryka i rysownika[6], Parwiza Szapura(inne języki) w wieku 16 lat[2]. Mieli jednego syna Kamiara i rozwiedli się po dwóch latach związku w 1954 roku[2]. Po rozstaniu ojciec otrzymał pełnię praw do opieki nad dzieckiem, co negatywnie wpłynęło na psychikę matki – była przez miesiąc leczona w klinice psychiatrycznej[6].

Odbyła kilkumiesięczną podróż po Europie w 1958 roku[2]. Po powrocie do Iranu rozpoczęła pracę w studiu filmowym Golestan, początkowo jako sekretarka, następnie jako pisarka i tłumaczka[2]. Adoptowała Hosseina Mansouriego z Azerbejdżanu[2].

Bernardo Bertolucci przeprowadził z nią wywiad i nagrał o niej krótki film w 1963 roku[2].

Zginęła w wypadku samochodowym[2]. Została pochowana w Teheranie na cmentarzu Zahir-od-Dowleh(inne języki)[7].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Jej pierwszy tomik poezji ukazał się, gdy miała 17 lat, w 1955 roku; był odebrany negatywnie przez konserwatystów jako feministyczny[2]. W 1963 roku nagrała film dokumentalny o trędowatych z Tabrizu, który nagrodzono na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Krótkometrażowych w Oberhausen[2].

Zostawiła zbiór pięciu tomów poezji, kilka rozproszonych wierszy i jedno opowiadanie oraz książkę podróżniczą, kilka tekstów krytycznych, dwa niepublikowane scenariusze i wypowiedź na temat współczesnej poezji[6].

Do dziś jednak jej twórczość cieszy się dużym zainteresowaniem[2]. Jej poezja jest porównywana do dokonań Sylvii Plath[5]. Dużo wierszy jest poświęconych tematyce miłosnej, jednak jej teksty mają także wymiar filozoficzny i egzystencjalny[1]. Częstymi motywami pojawiającymi się w jej wierszach są lustro i okno[1].

Jej twórczość była tłumaczona na wiele języków świata[2]. Po irańskiej rewolucji islamskiej część jej dzieł została zakazana w ojczyźnie[2].

Publikacje książkowe[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h Katarzyna Wąsala, Ogród, lustro, okno i ukochany – o poezji Foruq Farrochzâd [online], artpapier.com, 2015 [dostęp 2024-03-14].
  2. a b c d e f g h i j k l m n Iranian Influential Women: Forough Farrokhzad (1934-1967) [online], Iranwire, 18 sierpnia 2023 [dostęp 2024-03-13] (ang.).
  3. Home [online], Forugh Farrokhzad [dostęp 2024-03-13] (ang.).
  4. Forough Farrokhzad (IR 1935-01-05) Poemas selecionados [online], Escritas.org [dostęp 2024-03-14] (port.).
  5. a b Joanna Scutts, Feminize Your Canon: Forough Farrokhzad [online], The Paris Review, 19 listopada 2020 [dostęp 2024-03-14] (ang.).
  6. a b c d e f g h هنرمند - فروغ فرخزاد - آرته باکس [online], artebox.ir [dostęp 2024-03-13] (pers.).
  7. Sirang Rasaneh, Zahirodoleh Cemetery 2024 [online], itto.org. Iran Tourism & Touring [dostęp 2024-03-14] (ang.).