Bernardo Bertolucci
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 16 marca 1941 Parma | |
Data i miejsce śmierci | 26 listopada 2018 Rzym | |
Zawód | reżyser, scenarzysta | |
Współmałżonek | Adriana Asti Maria Paola Maino (1967–1972) Clare Peploe (od 1978) | |
Odznaczenia | ||
![]() ![]() |

Bernardo Bertolucci (ur. 16 marca 1941 w Parmie[1], zm. 26 listopada 2018 w Rzymie[2][3]) – włoski reżyser i scenarzysta filmowy[4].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Studiował na Uniwersytecie Rzymskim (porzucił studia tuż przed uzyskaniem dyplomu). Jako reżyser debiutował filmem Kostucha (1962), według scenariusza Piera Paola Pasoliniego.
Jego film Konformista został w 1971 nominowany do Oscara za scenariusz adaptowany. Nakręcony w 1972 film Ostatnie tango w Paryżu z Marlonem Brando w roli głównej wywołał skandal z powodu śmiałych scen erotycznych. Ostatni cesarz (1987) zdobył 9 Oscarów, w tym za najlepszy film roku, reżyserię[5] i scenariusz[6].
Przewodniczył jury konkursu głównego na 43. MFF w Cannes (1990). Będąc już na wózku inwalidzkim, pełnił funkcję przewodniczącego jury na 70. MFF w Wenecji (2013).
Zmarł 26 listopada 2018 w Rzymie, w wieku 77 lat, na raka płuc[5].
Filmografia[edytuj | edytuj kod]
- 1962: Kostucha (La commare secca)
- 1964: Przed rewolucją (Prima della rivoluzione)
- 1966: Droga nafty (La via del petrolio) (dok.)
- 1968: Partner
- 1969: Agonia – nowela w filmie Miłość i wściekłość (Amore e rabbia)
- 1970: Strategia pająka (Strategia del ragno)
- 1970: Konformista (Il conformista)
- 1971: Zdrowie jest chore, czyli biedni umrą wcześniej (La salute e malata) – dokumentalny
- 1972: Ostatnie tango w Paryżu (Ultimo tango a Parigi)
- 1976: Wiek XX (Novecento)
- 1979: Księżyc (La Luna)
- 1981: Tragedia człowieka śmiesznego (La tragedia di un uomo ridicolo)
- 1987: Ostatni cesarz (L’ultimo imperatore)
- 1990: Pod osłoną nieba (The Sheltering Sky)
- 1993: Mały Budda (Little Buddha)
- 1996: Ukryte pragnienia (Stealing Beauty)
- 1998: Rzymska opowieść (Besieged)
- 2002: Histoire d’eaux – nowela w filmie Dziesięć minut później – Wiolonczela (Ten Minutes Older: The Cello)
- 2003: Marzyciele (The Dreamers)
- 2012: Ja i ty (Io e te)
Nagrody i nominacje[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Bernardo Bertolucci (wł.). trovacinema.repubblica.it. [dostęp 2012-09-13].
- ↑ Andrew Pulver , Bernardo Bertolucci, Last Tango in Paris director, dies aged 77, the Guardian, 26 listopada 2018 [dostęp 2018-11-26] (ang.).
- ↑ Bernardo Bertolucci of "Last Tango" fame, dies in Rome (ang.). reuters.com. [dostęp 2018-11-26].
- ↑ Bernardo Bertolucci (16 de Março de 1940) (port.). Filmow. [dostęp 2018-11-28].
- ↑ a b Jacek Szczerba: Bernardo Bertolucci, mistrz włoskiego kina, nie żyje. "Dla mnie kino jest kwestią życia i śmierci. Kręcę każdy film tak, jakby był moim ostatnim". wyborcza.pl, 2018-11-26. [dostęp 2018-11-28].
- ↑ Bernardo Bertolucci (wł.). MYmovies. [dostęp 2018-11-28].
- ↑ a b c d Search Results – Academy Awards Search | Academy of Motion Picture Arts & Sciences, awardsdatabase.oscars.org [dostęp 2018-12-27] .
- ↑ a b c d e Bernardo Bertolucci, www.goldenglobes.com [dostęp 2018-12-27] (ang.).
- ↑ a b BAFTA Awards Search | BAFTA Awards, awards.bafta.org [dostęp 2018-12-27] .
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Bernardo Bertolucci w bazie IMDb (ang.)
- Bernardo Bertolucci w bazie Filmweb
|
|
|
|
|
- ISNI: 0000 0001 2096 8463
- VIAF: 109921450
- ULAN: 500274635
- LCCN: n50009086
- GND: 118510096
- NDL: 00433167
- LIBRIS: zw9djz3h18vgtzd
- BnF: 118917132
- SUDOC: 027281426
- SBN: IT\ICCU\CFIV\022754
- NLA: 35018086
- NKC: ola2002153001
- BNE: XX861284
- NTA: 073504777
- BIBSYS: 90080278
- CiNii: DA02720973
- Open Library: OL26308A
- PLWABN: 9810622156805606
- NUKAT: n2005132253
- NLI: 003954147
- PTBNP: 126625
- CANTIC: a10049897
- LNB: 000006270
- NSK: 000407572
- CONOR: 34073699
- KRNLK: KAC201104355
- WorldCat: lccn-n50009086
- Laureaci Oscara za najlepszą reżyserię
- Laureaci Oscara za najlepszy scenariusz adaptowany
- Laureaci nagród BAFTA
- Laureaci Nagrody César
- Laureaci Nagrody David di Donatello
- Laureaci Złotego Globu za najlepszą reżyserię
- Laureaci Europejskiej Nagrody Filmowej Za Osiągnięcia Życia
- Ludzie urodzeni w Parmie
- Ludzie związani z Rzymem
- Odznaczeni Orderem Zasługi Republiki Włoskiej
- Włoscy reżyserzy filmowi
- Włoscy scenarzyści
- Urodzeni w 1941
- Zmarli w 2018