Frank Wisner
| Pełne imię i nazwisko |
Frank Gardiner Wisner |
|---|---|
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Szef tajnych operacji CIA | |
Frank Gardiner Wisner (ur. 23 czerwca 1909, zm. 29 października 1965) – jeden z założycieli Centralnej Agencji Wywiadowczej (CIA), odegrał też ważną rolę w operacjach przeciw Związkowi Radzieckiemu i państwom satelickim.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z rodziny ziemiańskiej mieszkającej w Missisipi. Po zawarciu małżeństwa zamieszkał wraz z żoną Polly w Georgetown. Na utrzymanie zarabiał pracując w kancelarii prawnej w Nowym Jorku. Podczas II wojny światowej pełnił służbę w armii USA jako oficer wywiadu[1].
W czasie zimnej wojny będąc szefem tajnych operacji CIA brał udział w wojnach politycznych organizowanych przez agencję w celu wyrwania Ukrainy, Polski, Węgier i NRD z bloku państw demokracji ludowej[2]. Brał też udział w operacji Ajax będącej zamachem stanu na premiera Iranu Mohammada Mosaddegha[3]. Uczestniczył również w przygotowanym przez CIA zamachu stanu na Sukarno, prezydenta Indonezji nieprzychylnego interesom Stanom Zjednoczonym. Była to jego ostatnia wojna polityczna bowiem po powrocie z Dalekiego Wschodu zwariował. W wyniku przeprowadzonych badań zdiagnozowano u niego manię psychotyczną, którą przez około pół roku leczono elektrowstrząsami[4].
Po zakończeniu leczenia Wisner nadal był przygnębiony i załamany, i nie zmieniła tego nawet synekura w postaci szefa placówki w Londynie, które to stanowisko otrzymał od przełożonego Allena Dullesa[4]. Zmarł 29 października 1965 w wyniku śmierci samobójczej i pochowany został na cmentarzu w Arlington[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Weiner 2022 ↓, s. 30.
- ↑ Weiner 2022 ↓, s. 41,58,66,72.
- ↑ Weiner 2022 ↓, s. 49.
- ↑ a b Weiner 2022 ↓, s. 72.
- ↑ https://archive.org/details/verybestmenfourw00thom_0.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tim Weiner: Szaleństwo i chwała. Wojna polityczna pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Rosją 1945-2020. Poznań: 2022. ISBN 978-83-8188-328-3.