Gizewo
53°55′54″N 21°13′23″E/53,931667 21,223056| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
333[2] |
| Strefa numeracyjna |
89 |
| Kod pocztowy |
11-731[3] |
| Tablice rejestracyjne |
NMR |
| SIMC |
0487901 |
Położenie na mapie gminy Sorkwity  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu mrągowskiego  | |
| 53°55′54″N 21°13′23″E/53,931667 21,223056[1]
| |
Gizewo (niem. Giesewen, 1938–1945 Giesenau) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Sorkwity. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wieś założona została w 1573[4]. Jan von Hoyten, dawny starosta z Szestna, sprzedał Wojtkowi Gizie ze Stamki 4 włóki sołeckie za 160 grzywien. W czasie wymierzania gruntu starosta sześcieński (Andrzej Jonasz) wykazał 23,5 włoki nadwyżki, z których w 1573 r. dwie włóki sołeckie sprzedał sonom Gizy (Jan, Jakub, Wawrzyniec). Pozostałe 21,5 włoki przeznaczono na zasiedlenie chłopami czynszowymi. Łącznie wieś posiadała 60 włók ziemi. Początkowo Gizewo należało do parafii w Szestnie potem do parafii Warpuny.
Na początku XVIII w. prawie połowa włók leżała odłogiem i trzeba było je zasiedlać ponownie. W 1760 r. powstała szkoła wiejska. W 1785 r. w Gizewie było 38 domów (wieś rozwijała się w kształcie ulicówki). W 1815 r. we wsi były 44 domy z 274 mieszkańcami. W 1818 r. w szkole nauczano dzieci po polsku (nauczyciel Ludwik Monkowius), a uczyło się 40 dzieci. W 1835 r. w Gizewie było 37 domów i 473 mieszkańców.
W 1935 r. we wsi była dwuklasowa szkoła, w której naukę pobierało 76 uczniów. Zatrudnionych było dwóch nauczycieli. W 1938 r. w ramach akcji germanizacyjnej, ówczesne władze niemieckie zmieniły urzędową nazwę wsi na Giesenau. W 1939 r. wieś miała 440 mieszkańców.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Mrągowo. Z dziejów miasta i powiatu. Pojezierze, Olsztyn, 1975, 488 str.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 32680
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Kod pocztowy Giżewo •• Wyszukiwarka, kody pocztowe, ulice, mapa [online], www.kodypocztowe.info [dostęp 2019-10-30].
- ↑ Ziemia Mrągowska w Prusach Książęcych XVI wiek – XVII wiek. it.mragowo.pl. [dostęp 2013-04-01]. (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Gizewo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 576.