Gliese 433
| |||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
11h 35m 26,948s[1] | ||||||
| Deklinacja |
−32° 32′ 23,88″[1] | ||||||
| Paralaksa (π) | |||||||
| Odległość | |||||||
| Wielkość obserwowana (pasmo V) |
|||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||
| Ruch własny (DEC) |
−850,592 ± 0,016 mas/rok[1] | ||||||
| Prędkość radialna |
17,986 ± 0,0006 km/s[1] | ||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||
| Typ widmowy |
M1,5 V[2] | ||||||
| Masa | |||||||
| Promień | |||||||
| Metaliczność [Fe/H] |
−0,22[3] | ||||||
| Wielkość absolutna | |||||||
| Temperatura |
3600 K[3] | ||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||
| Krąży wokół | |||||||
| Półoś wielka |
6708[4] pc | ||||||
| Mimośród |
0,1857[4] | ||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||
| |||||||
Gliese 433 – gwiazda w gwiazdozbiorze Hydry. Znajduje się w odległości 29,6 roku świetlnego od Słońca. Ma układ planetarny.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Jest to czerwony karzeł, gwiazda ciągu głównego o typie widmowym M1,5[2]. Ma temperaturę około 3600 K[3] i jasność 2% jasności Słońca[4]; jej masa jest oceniana na ok. 48% masy Słońca[2].
Układ planetarny[edytuj | edytuj kod]
Najbliższa gwiazdy planeta GJ 433 b została wykryta dzięki pomiarowi zmian prędkości radialnej gwiazdy w 2009 roku. Tą samą techniką w 2020 odkryto drugą od gwiazdy planetę GJ 433 d. Obie mają masę kilkakrotnie większą niż masa Ziemi i należą do tzw. superziemi[2]. Planeta GJ 433 d otrzymuje od swojej gwiazdy strumień promieniowania tylko o 6% większy niż docierający do Ziemi, a jej współczynnik podobieństwa do Ziemi jest równy 0,74, chociaż jest zapewne za duża, by być planetą ziemiopodobna[5]. Trzecia planeta układu, GJ 433 c okrąża gwiazdę w 14 lat i jest analogiem Neptuna w Układzie Słonecznym. Jej duża odległość od gwiazdy (0,5 sekundy kątowej) daje szansę obserwacji i scharakteryzowania przez ziemskie teleskopy[2].
| Towarzysz | Masa minimalna [M🜨] |
Okres orbitalny [d] |
Półoś wielka [au] |
Ekscentryczność |
| b[2][3] | 6,04 ± 0,60 | 7,3705 ± 0,0005 | 0,062 ± 0,002 | 0,04 ± 0,03 |
|---|---|---|---|---|
| d[2][6] | 5,23 ± 0,92 | 36,059 ± 0,016 | 0,07 ± 0,05 | |
| c[2][7] | 32,4 ± 6,3 | 5090 ± 610 | 4,82 ± 0,42 | 0,12 ± 0,07 |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f CD-31 9113 w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h i j Fabo Feng i inni, Search for Nearby Earth Analogs. II. Detection of Five New Planets, Eight Planet Candidates, and Confirmation of Three Planets around Nine Nearby M Dwarfs, „The Astrophysical Journal Supplement Series”, 1, 246, 2020, s. 11, DOI: 10.3847/1538-4365/ab5e7c, arXiv:1904.12818 (ang.).
- ↑ a b c d e f GJ 433 b w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
- ↑ a b c d Anderson, E., Francis, C.: HIP 56528. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2023-07-02]. (ang.).
- ↑ The Habitable Exoplanets Catalog. [w:] Planetary Habitability Laboratory [on-line]. University of Puerto Rico at Arecibo, 2023-01-05. [dostęp 2023-07-02]. (ang.).
- ↑ GJ 433 d w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
- ↑ GJ 433 c w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)