Goblinek

Goblinek
	Mormopterus
	W. Peters, 1865
	; Głowa przedstawiciela rodzaju – goblinka Kalinowskiego (M. kalinowskii) na ilustracji z 1893 roku
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	nietoperze
Podrząd	mroczkokształtne
Nadrodzina	Vespertilionoidea
Rodzina	molosowate
Podrodzina	molosy
Rodzaj	goblinek
	Typ nomenklatoryczny
	Nyctinomus (Mormopterus) jugularis W. Peters, 1865
Synonimy
	Neomops Legendre, 1984; Hydromops Legendre, 1984;
	Neomops Legendre, 1984; Hydromops Legendre, 1984;
Gatunki
	15 gatunków (w tym 8 wymarłych) – zobacz opis w tekście
	15 gatunków (w tym 8 wymarłych) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Goblinek^[3] (Mormopterus) – rodzaj ssaków z podrodziny molosów (Molossinae) w obrębie rodziny molosowatych (Molossidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Madagaskarze, Reunionie, południowo-wschodniej Azji i zachodniej Ameryce Południowej^[4]^[5]^[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 40–70 mm, długość ogona 20–50 mm, długość ucha 8–18 mm, długość tylnej stopy 5–7 mm, długość przedramienia 28–43 mm; masa ciała 3–17 g^[5]^[7].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1865 roku niemiecki zoolog Wilhelm Peters w artykule poświęconym systematyce nietoperzy opublikowanym na łamach Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin^[1]. Na gatunek typowy Peters wyznaczył (oznaczenie monotypowe) goblinka pomarszczonego (M. jugularis).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Mormopterus: gr. μορμώ mormō ‘straszydło, goblin’; -πτερος -pteros ‘-skrzydły’, od πτερον pteron ‘skrzydło’^[8].
Neomops: gr. νεος neos ‘nowy’; rodzaj Mops Lesson, 1842 (mops)‘nowy’^[9]^[2]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): †Tadarida faustoi Paula Couto, 1956.
Hydromops: gr. ὑδρο- hudro- ‘wodny-’, od ὑδωρ hudōr, ὑδατος hudatos ‘woda’; rodzaj Mops Lesson, 1842 (mops)^[10]^[2]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): †Nyctinomus helveticus Revilliod, 1920.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[11]^[7]^[4]^[3]:

Mormopterus jugularis (W. Peters, 1865) – goblinek pomarszczony
Mormopterus francoismoutoui Goodman, van Vuuren, Ratrimomanarivo, Probst & Bowie, 2008 – goblinek reunioński
Mormopterus acetabulosus (Hermann, 1804) – goblinek maskareński
Mormopterus doriae K. Andersen, 1907 – goblinek sumatrzański
Mormopterus minutus (G.S. Miller, 1899) – goblinek malutki
Mormopterus kalinowskii (O. Thomas, 1893) – goblinek Kalinowskiego
Mormopterus phrudus Handley, 1956 – goblinek inkaski

Opisano również gatunki wymarłe^[12]:

Mormopterus barrancae Czaplewski, 2010^[13] (Argentyna; miocen)
Mormopterus colombiensis Czaplewski, 1997^[14] (Kolumbia; miocen)
Mormopterus faustoi (Paula Couto, 1956)^[15] (Brazylia; pliocen)
Mormopterus helveticus (Revilliod, 1920)^[16] (Szwajcaria; miocen)
Mormopterus kalorhinus Rachl, 1983^[17] (Niemcy; miocen)
Mormopterus nonghenensis Legendre, Rich, Vickers-Rich, Knox, Punyaprasiddhi, Trümpy, Wahlert & Napawongse Newman, 1988^[18] (Tajlandia; miocen)
Mormopterus riversleighensis Hand, Archer & Godthelp, 1997^[19] (Australia; miocen)
Mormopterus stehlini (Revilliod, 1920)^[20] (Francja; miocen)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b W. Peters. Monographie der Chiropteren vor und gab eine Übersicht der von ihm befolgten systematischen Ordnung der hieher gehörigen Gattungen. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. 1865, s. 258, 1865. (niem.).
↑ ^a ^b ^c ^d S. Legendre. Identification de deux sous-genres fossiles et compréhension phylogénique du genre Mormopterus (Molossidae, Chiroptera). „Comptes Rendus de l’Académie des Sciences de Paris”. Série II, Mécanique, physique, chimie, sciences de l’univers, sciences de la terre. 16, s. 719, 1984. (fr.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 113. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 192. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b P. Taylor, B. Lim, M. Pennay, P. Soisook, T. Kingston, L. Loureiro & L. Moras: Family Molossidae (Free-tailed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 622–624. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Mormopterus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-02-17]. (ang.).
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 515. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 432, 1904. (ang.).
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 165.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 121.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-01-16]. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Mormopterus Peters, 1865, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-11-16] (ang.).
↑ N.J. Czaplewski: Bats (Mammalia: Chiroptera) from Gran Barranca (early Miocene, Colhuehuapian), Chubut Province, Argentina. W: R.H. Madden, A.A. Carlini, M.G. Vucetich & R.F. Kay (redaktorzy): The Paleontology of Gran Barranca: Evolution and Environmental Change through the Middle Cenozoic of Patagonia. Cambridge: Cambridge University Press, 2010, s. 241. ISBN 978-0-521-87241-6. (ang.).
↑ N.J. Czaplewski: Chiroptera. W: R.F. Kay, R.H. Madden, R.L. Cifelli, & J.J. Flynn (redaktorzy): Vertebrate Paleontology in the Neotropics: The Miocene fauna of La Venta, Colombia. Washington: Smithsonian Institution Press, s. 422. ISBN 978-1-935623-85-4. (ang.).
↑ C. de Paula Couto: Une chauve souris fossile des argilles feuilletées pléistocènes de Tremembé, état de São Paulo, Brésil. W: G.A. Blanc (red.): Actes du IV Congrès international du quaternaire, Rome-Pise, août-septembre 1953. Rédigés par Gian Alberto Blanc avec la contribution du Consiglio nazionale delle ricerche, Comitato per la geologia, le geografia e la talassografia. Cz. 1. Roma: Istituto italiano di paleontologia umana, 1956, s. 343–347. (hiszp.).
↑ Revilliod 1920 ↓, s. 124.
↑ R.R. Rachl R.R., Die Chiroptera (Mammalia) aus den mittelmiozänen Kalken des Nordlinger Rieses (Suddeutschland), „Thesis Doct.”, München: Ludwig-Maximilians. Universität München, 1983, s. 1–284 (niem.).
↑ S. Legendre, T.H. Rich, P. Vickers-Rich, G.J. Knox, P. Punyaprasiddhi, D.M. Trümpy, J. Wahlert & P. Napawongse Newman. Miocene fossil vertebrates from the Nong Hen-I(A) exploration well of Thai Shell Exploration and Production Company Limited, Phitsanulok Basin, Thailand. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 8 (3), s. 284, 1988. DOI: 10.2307/4523204. (ang.).
↑ S.J. Hand, M. Archer & H. Godthelp. First record of Hydromops (Microchiroptera: Molossidae) from Australia: its biocorrelative significance. „Mémoires et travaux de l’Institut de Montpellier de l’École Pratique des Hautes Études”. 21, s. 155, 1997. (ang.).
↑ Revilliod 1920 ↓, s. 108.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

P. Revilliod. Contribution a l’étude des chiroptères des terrains tertiaires. „Mémoires de la Société paléontologique suisse”. 44, s. 63–129, 1920. (fr.).
E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).

[Peters-1] W. Peters. Monographie der Chiropteren vor und gab eine Übersicht der von ihm befolgten systematischen Ordnung der hieher gehörigen Gattungen. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. 1865, s. 258, 1865. (niem.).

[leg-2] S. Legendre. Identification de deux sous-genres fossiles et compréhension phylogénique du genre Mormopterus (Molossidae, Chiroptera). „Comptes Rendus de l’Académie des Sciences de Paris”. Série II, Mécanique, physique, chimie, sciences de l’univers, sciences de la terre. 16, s. 719, 1984. (fr.).

[Cichocki&inni-3] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 113. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-4] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 192. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Taylor&inni-5] P. Taylor, B. Lim, M. Pennay, P. Soisook, T. Kingston, L. Loureiro & L. Moras: Family Molossidae (Free-tailed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 622–624. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

[Wilson&Reeder-6] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Mormopterus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-02-17]. (ang.).

[amw-7] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 515. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[Palmer-8] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 432, 1904. (ang.).

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=205_165]-9] Jaeger 1959 ↓, s. 165.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=161_121]-10] Jaeger 1959 ↓, s. 121.

[mdd-11] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-01-16]. (ang.).

[zij-12] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Mormopterus Peters, 1865, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-11-16] (ang.).

[cza2010-13] N.J. Czaplewski: Bats (Mammalia: Chiroptera) from Gran Barranca (early Miocene, Colhuehuapian), Chubut Province, Argentina. W: R.H. Madden, A.A. Carlini, M.G. Vucetich & R.F. Kay (redaktorzy): The Paleontology of Gran Barranca: Evolution and Environmental Change through the Middle Cenozoic of Patagonia. Cambridge: Cambridge University Press, 2010, s. 241. ISBN 978-0-521-87241-6. (ang.).

[cza1997-14] N.J. Czaplewski: Chiroptera. W: R.F. Kay, R.H. Madden, R.L. Cifelli, & J.J. Flynn (redaktorzy): Vertebrate Paleontology in the Neotropics: The Miocene fauna of La Venta, Colombia. Washington: Smithsonian Institution Press, s. 422. ISBN 978-1-935623-85-4. (ang.).

[cou-15] C. de Paula Couto: Une chauve souris fossile des argilles feuilletées pléistocènes de Tremembé, état de São Paulo, Brésil. W: G.A. Blanc (red.): Actes du IV Congrès international du quaternaire, Rome-Pise, août-septembre 1953. Rédigés par Gian Alberto Blanc avec la contribution du Consiglio nazionale delle ricerche, Comitato per la geologia, le geografia e la talassografia. Cz. 1. Roma: Istituto italiano di paleontologia umana, 1956, s. 343–347. (hiszp.).

[CITEREFRevilliod1920[https://www.biodiversitylibrary.org/page/43569015_124]-16] Revilliod 1920 ↓, s. 124.

[rach-17] R.R. Rachl R.R., Die Chiroptera (Mammalia) aus den mittelmiozänen Kalken des Nordlinger Rieses (Suddeutschland), „Thesis Doct.”, München: Ludwig-Maximilians. Universität München, 1983, s. 1–284 (niem.).

[leg&inni-18] S. Legendre, T.H. Rich, P. Vickers-Rich, G.J. Knox, P. Punyaprasiddhi, D.M. Trümpy, J. Wahlert & P. Napawongse Newman. Miocene fossil vertebrates from the Nong Hen-I(A) exploration well of Thai Shell Exploration and Production Company Limited, Phitsanulok Basin, Thailand. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 8 (3), s. 284, 1988. DOI: 10.2307/4523204. (ang.).

[hand&inni-19] S.J. Hand, M. Archer & H. Godthelp. First record of Hydromops (Microchiroptera: Molossidae) from Australia: its biocorrelative significance. „Mémoires et travaux de l’Institut de Montpellier de l’École Pratique des Hautes Études”. 21, s. 155, 1997. (ang.).

[CITEREFRevilliod1920[https://www.biodiversitylibrary.org/page/43568999_108]-20] Revilliod 1920 ↓, s. 108.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]