Gorzyk ognisty

Gorzyk ognisty
	Pipra fasciicauda
	Hellmayr, 1906
	; Samiec (stan Ceará, Brazylia)
	; Samica (stan Ceará, Brazylia)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	tyrankowce
Rodzina	gorzykowate
Podrodzina	gorzyki
Plemię	Piprini
Rodzaj	Pipra
Gatunek	gorzyk ognisty
Podgatunki
	P. f. calamae Hellmayr, 1910; P. f. saturata J. T. Zimmer, 1936; P. f. purusiana E. Snethlage, 1907; P. f. fasciicauda Hellmayr, 1906; P. f. scarlatina Hellmayr, 1915;
	P. f. calamae Hellmayr, 1910; P. f. saturata J. T. Zimmer, 1936; P. f. purusiana E. Snethlage, 1907; P. f. fasciicauda Hellmayr, 1906; P. f. scarlatina Hellmayr, 1915;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gorzyk ognisty^[3] (Pipra fasciicauda) – gatunek małego ptaka z rodziny gorzykowatych (Pipridae). Zasiedla centralną Amerykę Południową. Wyróżnia się 5 podgatunków. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Morfologia

Masa ciała 10–20 g; długość ciała 11 cm, w tym dzioba 10–11 mm i ogona 29–32 mm. Samiec posiada czerwony wierzch głowy i pierś, której barwa przechodzi w żółtą na brzuchu. Okolice dzioba i oczu żółte. Tęczówka biała. Skrzydła czarne, tak jak i ogon, przez który biegnie biały pas. Upierzenie samicy oliwkowozielone z żółtymi plamami na gardle i piersi.

Środowisko

Nizinne lasy zalewowe i lasy galeriowe na sawannach.

Podgatunki

Wyróżnia się następujące podgatunki^[4]:

P. f. calamae Hellmayr, 1910 – centralno-zachodnia Brazylia
P. f. saturata J. T. Zimmer, 1936 – północne Peru
P. f. purusiana E. Snethlage, 1907 – wschodnie Peru i zachodnia brazylijska Amazonia
P. f. fasciicauda Hellmayr, 1906 – południowo-wschodnie Peru do centralnej Boliwii
P. f. scarlatina Hellmayr, 1915 – centralna i południowa Brazylia, północna Boliwia, południowo-wschodni Paragwaj i skrajnie północno-wschodnia Argentyna

Zachowanie

Samce odbywają zbiorowe toki. Pożywienie stanowią drobne owoce, nasiona i owady łowione zazwyczaj w locie.

Status

IUCN uznaje gorzyka ognistego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2021). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na wylesianie Amazonii^[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Pipra fasciicauda, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Pipra fasciicauda, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Piprini Rafinesque, 1815 (wersja: 2020-05-18). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-30].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Cotingas, manakins, tityras, becards. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-30]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 337. ISBN 978-83-01-15733-3.
Species of the genus Pipra. „Ibis”. 6 (8), s. 9–11, 1906.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Nagrania głosów gatunku na xeno-canto.org

[itis-1] Pipra fasciicauda, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Pipra fasciicauda, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-3] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Piprini Rafinesque, 1815 (wersja: 2020-05-18). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-30].

[ioc-4] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Cotingas, manakins, tityras, becards. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-30]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]