Gromadzka Przełęcz
49°25′13″N 20°36′56″E/49,420278 20,615556 Tabliczki szlaków w rejonie przełęczy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Wysokość |
938 m n.p.m. |
| Pasmo | |
Położenie na mapie Karpat  | |
Położenie na mapie Beskidu Sądeckiego  | |
| 49°25′13″N 20°36′56″E/49,420278 20,615556
| |
Gromadzka Przełęcz (938 m) – szeroka, mało wyraźna przełęcz położona w Beskidzie Sądeckim. Znajduje się w grzbiecie łączącym Wielkiego Rogacza poprzez Okrúhlę z Eliaszówką, na granicy polsko-słowackiej[1]. Nie jest to przełęcz zwornikowa, jak podają niektóre przewodniki. Istotnie, w jej rejonie znajduje się zwornik 943,2 m dla grzbietu, który odbiega na południe do przełęczy Rozdziela, a następnie przechodzi w Małe Pieniny, jednak znajduje się on nieco na północny zachód od przełęczy. Ponieważ jednak zwornik ten znajduje się na niemal płaskim w tym miejscu grzbiecie, w terenie trudne jest dokładne zlokalizowanie Gromadzkiej Przełęczy i tegoż zwornika[2]. Aby zaakcentować, że zwornik dla grzbietu do przełęczy Rozdziela nie znajduje się na Gromadzkiej Przełęczy, na nowych mapach wprowadzono wcześniej nie wyróżnianą i również zupełnie niewybitną Przełęcz Obidza po zachodniej stronie tegoż zwornika[1].
Północne stoki Gromadzkiej Przełęczy opadają do doliny potoku Czercz, południowe do doliny potoku Wielki Lipnik[1]. Gromadzką przełęcz uznaje się za umowną granicę między Pasmem Radziejowej a Górami Lubowelskimi. Granica ta biegnie od Popradu doliną Czercza, przez Gromadzką Przełęcz i dolinę potoku Wielki Lipnik[3].
Dochodzą tu zabudowania Obidzy – przysiółka Piwnicznej-Zdroju. Tuż poniżej przełęczy, na jej północnych stokach znajdują się dwa schroniska – gospodarstwa agroturystyczne: Bacówka na Obidzy i Chatka Wątorówka[1]. Z rzadkich w Polsce roślin w rejonie przełęczy występuje ostrożeń dwubarwny[4].
Przełęcz Gromadzka i pobliskie tereny są na dość dużym obszarze niezalesione, co sprawia, że są one dobrym punktem widokowym. Po północnej stronie Gromadzkiej Przełęczy znajduje się polana i przysiółek Obidza z widokami na Beskid Sądecki i dolinę Popradu, na głównym grzbiecie do Małego Rogacza znajduje się Polana Litawcowa z widokami na Pieniny i Tatry, wzdłuż bocznego grzbietu od punktu zwornikowego do Szczoba po słowackiej stronie ciągnie się również długa polana. Jest tu ponadto węzeł szlaków turystycznych.
Szlaki turystyczne
[edytuj | edytuj kod]
pieszy niebieski szlak turystyczny Tarnów – Wielki Rogacz na odcinku przełęcz Rozdziela – Gromadzka Przełęcz – Wielki Rogacz:
- z Rozdzieli 1 h (z powrotem 0.55 h)
- z Wielkiego Rogacza 0.45 h (z powrotem 0.55 h)
pieszy czerwony Jaworki – Gromadzka Przełęcz – Piwniczna-Zdrój:
- z Jaworek 2 h (z powrotem 1.35 h)
- z centrum Piwnicznej 2.45 h (z powrotem 2.15 h)
pieszy zielony Piwniczna-Zdrój – Eliaszówka – Przełęcz Gromadzka:
- z Eliaszówki 0.40 h (z powrotem 0.45 h), z centrum Piwnicznej 2.40 h (z powrotem 2.15 h)
rowerowy zielony Jaworki – Gromadzka Przełęcz – Wielki Rogacz – Kosarzyska
Transbeskidzki Szlak Konny na odcinku Jaworki – Gromadzka Przełęcz – Piwniczna-Zdrój
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Beskid Sądecki. Mapa 1:50 000. Piwniczna: Agencja Wyd. „Wit” s.c.. ISBN 83-915737-3-7.
- ↑ Geoportal. [dostęp 2010-07-15].
- ↑ Bogdan Mościcki: Beskid Sądecki i Małe Pieniny. Pruszków: Oficyna Wyd. „Rewasz”, 2007. ISBN 978-83-89188-65-6.
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.