Grzebieniec palmowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Grzebieniec palmowy
Asellia tridens[1]
(É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1813)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

rudawkokształtne

Nadrodzina

Rhinolophoidea

Rodzina

płatkonosowate

Rodzaj

grzebieniec

Gatunek

grzebieniec palmowy

Synonimy
  • Rhinolophus tridens É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1813[2]
  • Phyllorhina tridens var. murraiana J. Anderson, 1881[3]
  • Asellia tridens diluta K. Andersen, 1918[4]
  • Asellia tridens pallida Laurent, 1937[5]
Podgatunki
  • A. t. tridens (É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1813)
  • A. t. murraiana (J. Anderson, 1881)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[6]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Grzebieniec palmowy[7] (Asellia tridens) – gatunek ssaka z rodziny płatkonosowatych (Hipposideridae).

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1813 roku francuski przyrodnik Étienne Geoffroy Saint-Hilaire nadając mu nazwę Rhinolophus tridens[2]. Holotyp pochodził z obszaru niedaleko Luksoru, w Egipcie[8]. Podgatunek murraiana po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1881 roku brytyjski przyrodnik John Anderson nadając mu nazwę Phyllorhina tridens var. murraiana[3]. Holotyp pochodził z Karaczi, w Sindh, w Pakistanie[9].

Rozpoznano do czterech podgatunków[8], ale ostatnie badania molekularne wspierają istnienie dwóch[10]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki[10].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Asellia: łac. przymiotnik asellus „osiołek”, użyty jako rzeczownik; prawdopodobnie w aluzji do długich, spiczastych uszu grzebieńca palmowego[11].
  • tridens: łac. tridens, tridentis „trójzębny, mający trzy zęby”, od tres, tria „trzy”; dens, dentis „ząb”[12].
  • murraiana: James A. Murray (daty urodzenia i śmierci nieznane), zoolog i kurator Karachi Museum, w Pakistanie; łac. przyrostek -ana „upamiętnianie”[13].

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Grzebieniec palmowy występuje w Afryce Zachodniej, Północnej, Środkowej i Wschodniej oraz Azji Zachodniej i Południowej zamieszkując w zależności od podgatunku[10]:

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 41–60 mm, długość ogona 16–29 mm, długość ucha 14–22 mm, długość tylnej stopy 8–10 mm, długość przedramienia 45–55 mm; masa ciała 6–13 g[14]. Kariotyp wynosi 2n = 50 i FN = 62[14]. Grzebieniec palmowy ma na nosie grzebieniastą narośl, składającą się z 3 płatów.

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Występuje w suchym buszu. Śpi w grupach liczących setki osobników w podziemnych chodnikach lub rozpadlinach. Opuszczają je wczesnym wieczorem i lecą tuż nad ziemią do gajów palmowych, gdzie dzięki stałej wilgotności powietrza znajdują owady (chrząszcze i ćmy).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Asellia tridens, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b É. Geoffroy Saint-Hilaire. Sur un genre de chauve-souris, sous le nom de Rhinolophes. „Annales du Muséum d’histoire naturelle”. 20, s. 265, 1813. (fr.). 
  3. a b J. Anderson: Catalogue of Mammalia in the Indian Museum, Calcutta. Cz. 1: Primates, Frosimise, Chiroptera, and Insectivora. Calcutta: Printed by order of the Trustees, 1881, s. 113. (ang.).
  4. K.C. Andersen. Diagnoses of new bats of the families Rhinolophidae and Megadermatidae. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth series. 2 (10), s. 379, 1918. (ang.). 
  5. P. Laurent. Une forme nouvelle du genre «Asellia: A. Tridens pallida» subsp. nov.. „Mammalia”. 1 (3), s. 111, 1937. DOI: 10.1515/mamm.1937.1.3.111. (fr.). 
  6. A. Monadjem i inni, Asellia tridens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2017, wersja 2021-3 [dostęp 2022-06-18] (ang.).
  7. Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 91. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  8. a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Asellia tridens. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-06-18].
  9. J.R. Ellerman & T.C.S. Morrison-Scott: Checklist of Palaearctic and Indian mammals 1758 to 1946. Wyd. 2. London: British Museum (Natural History), 1966, s. 130. (ang.).
  10. a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 118. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  11. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 124, 1904. (ang.). 
  12. tridens, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-06-18] (ang.).
  13. Ch. Srinivasulu: South Asian Mammals: An Updated Checklist and Their Scientific Names. Boca Raton; London; New York: CRC Press, 2019, s. 136. ISBN 978-1-1386-0926-6. (ang.).
  14. a b A. Monadjem, P. Soisook, V.D. Thong & T. Kingston: Family Hipposideridae (Old World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 229–230. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).