Henryk Rosmarin
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
13 października 1882 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1955 |
| Poseł na Sejm I, II kadencji i III kadencji (II RP) | |
| Okres | |
| Przynależność polityczna |
Koło żydowskie |
Henryk Rosmarin, także: Rozmaryn i Rosmaryn (ur. 13 października 1882 w Peratynie[1], zm. 1955 w Tel Awiwie) – polski polityk żydowskiego pochodzenia, syjonista, adwokat, poseł na Sejm I, II i III kadencji w II RP.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 13 października 1882 w Peratynie, woj. tarnopolskie, w rodzinie Bernarda i Anny z Wittlinów[2]. Ukończył gimnazjum oo. Bernardynów we Lwowie, następnie wydziały: filozoficzny i prawa Uniwersytetu Franciszkańskiego, gdzie obronił również doktorat. Studia uzupełnił na uniwersytetach w Berlinie i Wiedniu. W czasie I wojny światowej był oficerem artylerii w wojsku austriackim[2].
Po uzyskaniu absolutorium pracował jako adwokat w miastach Galicji Wschodniej, w tym we Lwowie, od 1932 prowadził kancelarię adwokacką również w Warszawie.
Już na studiach zaczął przejawiać poglądy syjonistyczne, w 1918 został wybrany na członka Centralnego Komitetu Syjonistycznego na ziemiach polskich. W 1919 we Lwowie założył syjonistyczne pismo w języku polskim „Chwila”, którego był współwłaścicielem i długoletnim redaktorem. W latach 1925–1935 był prezesem Żydowskiego Klubu Sportowego Hasmonea we Lwowie. Ponadto był prezesem Centrali Kas Pożyczkowych i organizacji sportowej Makkabi w Polsce.
Piastował mandat posła na Sejm I, II i III kadencji (1922–1935). W latach 1922–1927 wiceprzewodniczył Żydowskiemu Klubowi Parlamentarnemu. Był wiceprezesem Organizacji Syjonistycznej Małopolski Wschodniej oraz Światowego Kongresu Syjonistycznego.
Po wybuchu II wojny światowej przedostał się do Rumunii i stamtąd w 1940 do Palestyny. Od 1941[3] do 1945 pełnił funkcję generalnego konsula RP w Tel Awiwie, będąc bardzo pomocny Polakom[4]. Po 1945 pozostał w Izraelu, gdzie zmarł w 1955 r.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rudnicki podaje Peratyn pow. kamieniecki. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego odnotowuje, uwzględniając oboczności, trzy miejscowości o nazwie Peratyn, przy czym żadna z nich nie znajduje się koło Kamieńca Podolskiego: Peratyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 949.; Piratyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 221.; Piratyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 454.. Równocześnie Peratyn w pow. kamioneckim (koło Kamionki Strumiłowej) wydaje się być miejscowością Peratyn, z tym zastrzeżeniem, iż tenże rzekomo znajdował się w czasie II RP w pow. radziechowskim.
- ↑ a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 258. [dostęp 2021-09-22].
- ↑ Rudnicki podaje, iż funkcję konsula zaczął pełnić w 1940.
- ↑ F. S. Składkowski, Nie ostatnie słowo..., s. 418ff.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Encyclopaedia Judaica, t. XIX, Jerozolima 1979.
- Kto był kim w II Rzeczypospolitej, red. Jacek Majchrowski, Warszawa 1994.
- Mniejszość żydowska w parlamencie II Rzeczypospolitej: (1922–1939), Janusz Fałowski, Kraków 2006.
- New Encyclopaedia of Zionism and Israel, t. II, London & New York 1994.
- Polski Słownik Biograficzny, t. XXXII, Wrocław-Warszawa-Kraków 1989–91.
- Felicjan Sławoj Składkowski, Nie ostatnie słowo oskarżonego, Warszawa 2003.
- Szymon Rudnicki: Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2004, s. 411–419. ISBN 83-70596-39-8.
- Absolwenci Wydziału Prawa Uniwersytetu Lwowskiego
- Konsulowie władz RP na uchodźstwie
- Polscy adwokaci
- Posłowie na Sejm I kadencji (1922–1927)
- Posłowie na Sejm II kadencji (1928–1930)
- Posłowie na Sejm III kadencji (1930–1935)
- Syjoniści
- Urodzeni w 1882
- Zmarli w 1955
- Żydowscy parlamentarzyści II Rzeczypospolitej