Henryk Szczęsny

Henryk Szczęsny

9 i 1/3 zwycięstw
kapitan
Data i miejsce urodzenia	27 marca 1909 Ruszkowo
Data i miejsce śmierci	25 lipca 1996 Londyn
Przebieg służby
Siły zbrojne	Siły Powietrzne RP RAF
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Odznaczenia

Henryk Szczęsny (ur. 27 marca 1909 w Ruszkowie pow. Ciechanów, zm. 25 lipca 1996 w Londynie) − kapitan pilot Wojska Polskiego II RP, major (ang. Squadron Leader) Królewskich Sił Powietrznych, as myśliwski II wojny światowej.

Życiorys

Szczęsny urodził się 27 marca 1909 roku we wsi Ruszkowo pow. Ciechanów na Mazowszu, syn Stanisława i Marianny z d. Werc. Do szkoły powszechnej i gimnazjum uczęszczał w Pułtusku, a następnie 1930 roku zdał egzamin maturalny w Gimnazjum im. Zygmunta Krasińskiego w Ciechanowie i wstąpił do wojska. Jesienią tego samego roku przeszedł kurs w szkole podchorążych piechoty, a na początku stycznia 1931 roku wstąpił do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. 15 sierpnia 1933 roku został promowany na stopień podporucznika i skierowany do eskadry liniowej, a od stycznia 1934 roku towarzyszącej. W 1934 roku ukończył także kurs pilotażu w Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie, a w następnym roku kurs pilotów myśliwskich w Grudziądzu i otrzymał przydział do eskadry myśliwskiej w Poznaniu. Od sierpnia 1938 roku był dowódcą plutonu w eskadrze szkolnej 3 Pułku Lotniczego, a następnie od stycznia 1939 roku instruktorem w Wyższej Szkoły Pilotażu w Grudziądzu, gdzie służył do wybuchu wojny.

W czasie kampanii wrześniowej walczył na przestarzałych samolotach PZL P.7, przerobionych ze szkolnych. 3 września otworzył listę swoich zwycięstw powietrznych (jedno zestrzelenie prawdopodobne, jedno uszkodzenie). 9 września wycofał się z podległymi mu ludźmi na lotnisko tymczasowe pod Sokalem, a 14 września do Wielicka, gdzie otrzymał przydział na najnowocześniejszą, prototypową wersję "g" myśliwca PZL P.11. Już tego samego dnia odniósł na tej maszynie zwycięstwo, zestrzeliwując w okolicy Kowla samolot Heinkel He 111, powtórzył ten sukces następnego dnia w okolicy Chyrowa. Również 15 września został ranny w nogę odłamkami w czasie pojedynku lotniczego.

17 września przeszedł do Rumunii i dostał się na leczenie rany w Bukareszcie. Jeszcze w 1939 roku wypłynął na statku pasażerskim do Marsylii, dokąd dotarł 12 listopada. Od lutego 1940 roku przebywał w Wielkiej Brytanii, początkowo w obozie dla polskich lotników pod Londynem, a potem na kursie myśliwskim. 6 sierpnia otrzymał skierowanie do jednostki w Hornchurch. Tydzień później zestrzelił Dorniera Do 17, 11 września Messerschmitta Bf 110, 5 października wspólnie z innym pilotem ponownie Do 17, zaś 1, 2 i 5 grudnia po Bf 109.

19 grudnia 1940 roku trafił do polskiego 302 Dywizjonu, gdzie był członkiem personelu naziemnego. 24 lutego 1941 roku skierowano go do 317 Dywizjonu na dowódcę eskadry "B". 10 lipca 1941 roku zestrzelił wspólnie z innym lotnikiem Bf 109, a cztery dni później z tym samym pilotem Ju 88. Od 20 sierpnia 1941 do 28 lutego 1942 roku sprawował dowództwo 317 Dywizjonu, następnie skierowano go do sztabu 10 Grupy Myśliwskiej, a od 12 maja 1942 roku 12 Grupy Myśliwskiej.

28 grudnia 1942 roku ponownie zaczął wykonywać loty bojowe, m.in. nad Francją. 4 kwietnia 1943 roku jego samolot został podczas pojedynku z dwoma samolotami uszkodzony (jeden z samolotów zestrzelił) i musiał wyskoczyć ze spadochronem. Na ziemi został wzięty do niewoli i wysłany do Stalagu Luft III w Żaganiu. Z obozu zwolniono go w maju 1945 roku, po czym powrócił do Wielkiej Brytanii jako oficer łącznikowy do sztabu 12 Grupy Myśliwskiej.

Służbę w polskim wojsku pełnił do 1946 roku, kończąc ją w stopniu kapitana. Następnie do 1965 roku służył w RAF.

Zmarł 25 lipca 1996 roku w Londynie.

Zwycięstwa powietrzne

Na liście Bajana zajmuje 11. pozycję z 9 i ¹/₃ zestrzeleń pewnych, 1 prawdopodobnym i 2 uszkodzonymi.

zwycięstwa pewne

• He 111 – 14 września 1939
• He 111 – 15 września 1939
• Do 17 – 13 sierpnia 1940
• Bf 110 – 11 września 1940
• ¹/₃ x Do 215 – 5 października 1940
• Bf 109 – 1 grudnia 1940
• Bf 109 – 5 grudnia 1940
• ¹/₂ x Bf 109 – 10 lipca 1941
• ¹/₂ x Ju 88 – 14 lipca 1941
• 2 x Fw 190 – 4 kwietnia 1943

zwycięstwa prawdopodobne

• Ju 87 – 3 września 1939

uszkodzenia

• Ju 87 – 3 września 1939
• Bf 109 – 2 grudnia 1940

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 9116
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie)
• brytyjski Distinguished Flying Medal

Bibliografia

• ASC par. Gołymin nr aktu ur. 31/1909 Ruszkowo, E. Lewandowski, Liceum Ogólnokształcące im. Zygmunta Krasińskiego w Ciechanowie, Ciechanów 2005
• Wojciech Zmyślony: Henryk Szczęsny. s. 1. [dostęp 2012-10-02]. (pol.).