Historia Łobza
Łobez (niem. Labes[1]) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, siedziba powiatu łobeskiego i gminy miejsko-wiejskiej Łobez, położone nad rzeką Regą na Wysoczyźnie Łobeskiej. Według danych z 30 czerwca 2009 miasto miało 10 330 mieszkańców[2]. Z woli rodu Borcke Łobez (Labes) został miastem w roku 1275[3].
Historia
[edytuj | edytuj kod]We wczesnym średniowieczu powstał na prawym brzegu Regi gród obronny Pomorzan przy którym wytworzyło się podgrodzie. Podgrodzie stało się zalążkiem miasta – skupiała się tam ludność rzemieślniczo-handlowa, pełniło też funkcje administracyjno-wojskowe. Pierwsza wzmianka o Łobzie jest z roku 1114, gdzie wymieniony został w dokumencie Bork z Łobza. Następna jest z roku 1247, gdzie sprzedający majątek Siemyśl nazywają siebie Borkami z Łobza, następna z 1271[4]. Jest w niej mowa o rycerzu Wolfie Borko jako panu na Łobzie – „dominus de Lobis”. Dalsze losy Łobza łączą się z losami rodu Borków, którzy byli właścicielami miasta i okolic[4].
Łobez znajduje się wśród miejscowości, które jako pierwsze otrzymały prawa miejskie w 1275, już w 1295 roku figuruje jako „miasto”, w 1348 zaś dostał potwierdzenie swoich praw miejskich według prawa lubeckiego[4]. W XIV wieku występuje już burmistrz i rada miejska[4]. Wtedy też Łobez otoczono murami, które przetrwały do XVIII wieku. W 1460 uzyskał własne sądownictwo. Historia Łobza ściśle łączy się z rodem Borków. Ci założyciele lub właściciele miast Łobez, Resko i Węgorzyno skuteczniej niż wcześniej zakony, skolonizowali teren nad Regą. Borkowie wznieśli w Łobzie zamek na północny wschód od dzisiejszego miasta, który rozebrano w 1832 roku.
Pomorze po śmierci Bogusława XIV w 1637 roku, ostatniego księcia z rodu Gryfitów, i podpisaniu pokoju westfalskiego w 1648 weszło w skład Brandenburgii[4].
W XVIII wieku oficjalnie powstały ziemskie powiaty szlachty pomorskiej: Borkischer Kreis, a jego sąsiedztwie Ostenscher Kreis i Daberscher Kreis na pograniczu z Nowa Marchią (Brandenburgią). Borkowie, Ostenowie i Dewitzowie z Dobrej w 1815 r., wraz z likwidacją przez władze pruskie pańszczyzny, podporządkowali się rozporządzeniom administracyjnym państwa. Powstał powiat Regenwalde (Reski), obejmujący jeszcze miasto Płoty i okolice (należące wcześniej do Ostenów). Nastąpiła korekta granic i likwidacja enklaw. W latach 1818–1945 miasto administracyjnie należało do powiatu Regenwalde, początkowo z siedzibą w Resku, a od roku 1860 z siedzibą w Łobzie[5]. Stało się tak po wybudowaniu pierwszej w powiecie linii kolejowej Stargard-Koszalin (1859 r.), kiedy to stolicę powiatu przeniesiono (nie bez protestów Reska) do Łobza. Jednak powiat nadal zwał się Reski (Regenwalde), miał wtedy 1191 km² i należał do Rejencji Szczecińskiej. Po 1945 roku i objęciu Ziem Odzyskanych przez polską administrację powierzchnia okręgu-powiatu Ławiczka-Resko z siedzibą w Łobzie nie zmieniła się. Następnie powstał powiat łobeski, do którego w latach 1954–1958 dołączono rejon płotowski. W takim kształcie dotrwał do 1975 r., gdy zlikwidowano ten poziom administracji. W 2002 r. z gmin powiatów: stargardzkiego (Łobez i Węgorzyno), gryfickiego (Resko i Radowo Małe) oraz goleniowskiego (Dobra) ponownie utworzono powiat łobeski.
W 1945 r. miasto zostało dotkliwie zniszczone. Łobez został zdobyty 3 marca 1945 r. po ostrzale artyleryjskim z Suliszewic i nocnych walkach z Hitlerjugend (HJ – przybudówka Oddziałów Szturmowych SA, kompanie bojowe „Jagdkommandos” – uzbrojenie: granatnik pancerfaust) przez żołnierzy Armii Czerwonej (1 Armia Pancerna 1 Frontu Białoruskiego, 44 Brygada Pancerna Gwardii (dowódca: płk Joseph Iraklievich Gusakovsky (ur. 12,(25).12.1904 – † 20.02.1995) – później generał, II-krotny „Bohater Związku Radzieckiego”), 108 Gwardyjski Pułk Czołgów Ciężkich (dowódca: płk Władimir D. Reutow(?)) i oddział miejscowych partyzantów. Oddział ten złożony był z Polaków i prawdopodobnie osób innych narodowości (Rosjanie, Francuzi lub Serbowie), którzy zbiegli z okolicznych jenieckich obozów pracy, których było wiele w powiecie (w samym Łobzie istniały w czasie wojny dwa obozy pracy). Następnie do Łobza weszli żołnierze polscy LWP z 43 Pułku Artylerii Lekkiej (dowódca: mjr Ilia Sadowski), którzy stoczyli potyczkę 6.03.1945 r. w Świętoborcu z oddziałami XX Korpusu SS (dowódca: gen.porucznik Günther Krappe (ur. 1893, †1981)[9][10][11][12][13][14][15].
Historia nazwy miasta
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze źródła podają nazwę miasta w łacińskiej formie: Lobis (1271), Lobese (1280), Lobse (1285)[16]. Nie do końca wyjaśniona jest etymologia słowa „Łobez”. Przypuszcza się, że miasto wywodzi swoją nazwę od rzeki, nad którą jest położone lub od łabędzia (historycy niemieccy – łabędź – starosłowiańskie: labez, labendz)[9][17][18][19]. Starosłowiańskie słowo „laba”, oznaczało wszystko płynące lub zachowujące stan płynny. Inna interpretacja wskazuje pochodzenie nazwy od słowa lobose, które oznaczało miejsce podmokłe, porośnięte tatarakiem, gęstwiną, krzakami, zaroślami zwanym w języku staropolskim łabuziem. W obu przypadkach akcentowana jest lokalizacja osady nad wodą, na co wskazuje występujący także w innych nazwach rdzeń łob (np. Łobżenica, Łobżany)[16][20].
Obecna nazwa miasta formalnie obowiązuje od 19 maja 1946[21].
Demografia historyczna
[edytuj | edytuj kod]Liczba mieszkańców Łobza w różnych latach na podstawie danych z rozdziału „Kalendarium” i książki „Städtebuch Hinterpommern”.
Rok | Liczba ludności |
---|---|
1680 | ok. 800 |
1740 | 1191 |
1749 | 1339 |
1762 | 949 |
1776 | 1195 |
1782 | 1160 |
1794 | 1339 |
1812 | 1797 |
1814 | 1800 |
1816 | 1939 |
1819 | 1960 |
1831 | 2443 |
1843 | 3207 |
1852 | 3939 |
1861 | 4756 |
1885 | 5225 |
1895 | 5187 |
1912 | 5098 |
1925 | 5873 (6088) |
1939 | 7300 |
08.1945 | 1710 (160 Polaków) w Łobzie |
10.1945 | 5885 Niemców w Łobzie |
10.1945 | 8287 Niemców w powiecie |
02.1946 | 9 773 Niemców w powiecie |
1946 | 4144 w Łobzie |
1946-7 | 10 905 Niemców wysiedlono z powiatu |
1957 | 6026 |
Liczba osób narodowości żydowskiej mieszkających w Łobzie.
Rok | Liczba ludności |
---|---|
1705 | 2 rodziny |
1753 | 1 rodzina |
1782 | 15 |
1794 | 18 |
1812 | 38 |
1816 | 62 |
1831 | 61 |
1840 | 90 |
1843 | 100 |
1852 | 121 |
1861 | 167 |
1867 | 175 |
1871 | 138 |
1903 | 105 |
1925 | 43 |
1939 | 11 |
1940 | 0 |
Kalendarium
[edytuj | edytuj kod]Krótka historia Łobza:
- ok. X w. – Łobez. Nad Regą istnieje gród obronny Pomorzan.
- 1114 − Pierwsza wzmianka o Łobzie, gdzie wymieniony został w dokumencie Bork z Łobza.
- 1193 – Osada Łobez i przyległe tereny znajdują się w granicach biskupstwa kamieńskiego.
- 1247 - Następna wzmianka o Łobzie jest z roku 1247, gdzie sprzedający majątek Siemyśl nazywają siebie Borkami z Łobza
- ok. 1270 – Z Kołobrzegu do Łobza przybywa rycerz Borko i jako lenno obejmuje tereny nad środkowym biegiem Regi.
- 1271 – Druga wzmianka o Łobzie w dokumencie klasztoru w Jasienicy.
- 1275 − Łobez z woli rodu Borcke został miastem.
- 1285 – Łobez występuje w dokumencie jako Lobse.
- 1295 – Łobez określany jest jako civitas, tj. miasto i występuje nazwa miasta Lobese.
- 1295 – Przy podziale Pomorza obszary nad Regą z Łobzem przypadły wołogoskiej linii książąt pomorskich.
- 1338 – Spór Borków z księciem Bogusławem (potem Barnimem i Warcisławem) o wypas w lasach książęcych. Z pomocą Gryfic i innych miast pokonano Borków. Gwarancje złożyło miasto.
- 1338 – W Łobzie rozebrano zamek Borków. Efekt konfliktu z księciem pomorskim.
- 1348 – Potwierdzenie praw miejskich Łobza według prawa lubeckiego.
- 1348 – Wydano potwierdzenie lubeckich praw miejskich. Mieszkańcy wybierają burmistrza, radę i sędziów.
- poł. XIV – Łobez i tereny obecnego powiatu w granicach księstwa wołogoskiego.
- 1360 – Wzmianka w dokumentach o istnieniu parafii.
- 1360 – Istniało bractwo Calendae oddające się modłom za zmarłych.
- 1400 – Borkowie potwierdzili Transumptem akt lokacyjny miasta (inna data 1460).
- XIV – Miasto otoczono murami. Miasto miało dwie bramy: Bramę Gryficką na przedłużeniu ulicy Kościelnej przy obecnym boisku Szkoły Podstawowej nr 1, skąd odchodziły drogi do Gryfic, Nowogardu i Unimia, i drugą zwaną Bramą Reską (przy moście na Redze) – drogi do Nowej Marchii (Świdwin, Drawsko) i do Bonina i Węgorzyna – odpowiednio ulicą Pocztową, Kraszewskiego, Strumykową lub Węgorzyńską przez las.
- XV – Miasto posiada ok. 15 ulic.
- od XV w. – Szkołę prowadził ludimagister, czyli magister szkoły.
- 1404 – Konflikt Borków z książętami Pomorza i świdwińskimi Krzyżakami. Odbudowany zamek w Łobzie obsadzili polską załogą.
- 23.08.1410 – Trzęsienie ziemi na Pomorzu.
- 1425/1426 – Zima bardzo łagodna. W grudniu kwiaty.
- 1460 – Otrzymanie własnego sądownictwa.
- 1468 – Pleban Świdwina Georgius Becker przedstawicielem biskupa kamieńskiego na dystrykt Łobez, Resko, Strzmiele i Świdwin.
- 1471 – Na Pomorzu Zach. wiosna w lutym, żniwa w czerwcu.
- 1473 – Wiosna w marcu. Wielkie upały. Wyschły zboża.
- 1490 – Pierwszy znany z nazwiska proboszcz łobeski – Matias Rychel.
- XVI w. Istniał Urząd Kata[22].
- od XVI – Wzniesiono szpital w Łobzie pw. św. Jerzego[22].
- 1523 – Borkowie jako panowie na Łobzie dostarczają księciu sprzęt wojenny w postaci 9 koni i uzbrojonych ludzi.
- 1534 – Na zjeździe w Trzebiatowie przyjęto protestantyzm (luteranizm) dla całego Pomorza
- po 1534 – Faustyna Borcke pozostawiła kościółek za murami miasta katolikom. Zburzony w 1537.
- 1551 – Protestanci nie pozwolili na odbudowę kościoła katolickiego w mieście (ostry konflikt).
- 1566 – Rozpoczęto brukować ulice w mieście.
- poł. XVI – Zbudowano nową wieżę (drewnianą) i ambonę w kościele.
- 1573 – Łobez na mapie Pomorza Zachodniego w atlasie Abrahama Orteliusa.
- 1585 – Wzmianka w dokumentach o istnieniu szubienicy w południowej części miasta na wzgórzu. Zlikwidowana przed XVII i postawiono tam wiatrak, który stał do drugiej połowy XIX w.
- 1588 – Daniel Winb, pierwszy znany pastor protestancki.
- 1598 – Majątek kościelny liczył 12 łanów gruntu od mieszczan (oddano w dzierżawę za 4 floreny od łana), 8 łanów od Otto von Borcke, i 10 spornych łanów. Bez spornych kościół posiadał 20 łanów to jest 1540 morgów pruskich co równa się 365 ha. Miasto miało wtedy 60 łanów, z dzierżawy których do kasy wpłynęło rocznie 248 florenów i 18 groszy.
- pocz. XVII – Powstało bractwo kurkowe.
- 1613 – Borkowie dostarczyli sprzęt wojenny dla księcia: 10 koni i uzbrojonych ludzi.
- 1620 – Działał w Łobzie browar na podzamczu.
- 1623 – Pożar miasta.
- 1623 – Borkowie dostarczyli księciu uzbrojonych 11 konnych.
- 1624-1625 – Na Pomorzu Zachodnim panuje zaraza. W Łobzie na pomór zmarła połowa mieszkańców miasta.
- 1627 – Wkroczenie wojsk cesarskich pod wodzą Wallensteina, spustoszenie miasta.
- 1628 – W mieście 37 domów i 61 bud.
- 1637 – Drugi pożar miasta podczas wojny trzydziestoletniej. Ogień zniszczył ratusz miejski, kościół gotycki i wiele domów. Zaledwie kilka domów ocalało.
- 1647 – Ochrzczono w Łobzie tylko 8 dzieci.
- 1648 Zawarty został pokój westfalski. Teren obecnego powiatu znalazł się pod panowaniem Brandenburgii.
- 1650 – W Łobzie były tylko 2 śluby.
- 1657 – Wojska Stefana Czarnieckiego w pogoni za Szwedami zajęły Węgorzyno i Łobez.
- 1657 – Pożar miasta.
- 1670 – Pożar zamku Borków w Łobzie. Podobno miał podziemne połączenie z kościołem.
- 1680 – Liczba mieszkańców wynosi 800 osób w tym 40 szewców, którzy wyrabiali słynne na całym Pomorzu kapcie (drewniano-skórzane) zwane „Schlurren”, stąd przydomek miasta „Schlurr Labs”. Święto cechowe w poniedziałek po św. Janie (24 czerwca). Pochód przez miasto z herbem cechu (duży drewniany but) i skrzynią cechową[23]].
- 1682 – W Łobzie było 13 szewców, jeden pastor i jeden kaznodzieja (później 2 kaznodziejów i jednego diakona), który 3 razy w tygodniu wygłaszał kazania, wyjaśniał Biblię i uczył śpiewu kościelnego.
- 1685 – Pożar miasta[24].
- 1693 - urodził się w Łobzie Franz Andreas von Borcke - późniejszy generał ( † 24 maja 1766 w Magdeburgu). Dowódca Pułku Piechoty nr 20 i dowódca twierdzy Magdeburg.
- XVIII w. – Istniała apteka w Łobzie.
- XVIII w. W mieście jest chirurg. Wcześniej był cyrulik.
- 1701 – Łobez i Pomorze Zachodnie w Królestwie Prus.
- 1705 – W Łobzie mieszkały dwie rodziny żydowskie. Były to: rodzina Marcusa Levina, który otrzymał przywilej 30 maja 1692 roku, oraz rodzina Eliasa Mosesa[25].
- 1705 – III pożar miasta. Spłonęło 33 domy. Po roku 1709 większość nowych domów była murowana.
- 1712 – Michał Zuther ufundował w kościele stalle magistrackie.
- 1712 – Egzekutorem był F. Ladewich.
- do 1724 – Łobez miał zwierzchność Borków (Borckische Kreis – powiat Borków), ale podlegał rejencji krajowej z siedzibą w Kołobrzegu, a potem w Stargardzie i od 1723 Komorze Wojenno-Skarbowej w Szczecinie.
- 1731 – Christian Schmidt – majster tkacki mieszka w Łobzie.
- 1732 – Starszym cechu kowali był majster Gottfried Gruenewald.
- 1740 – Łobez liczy 1191 mieszkańców.
- 1740-54 – W Łobzie było kilka procesów o czary.
- 1744 – Bractwo Kurkowe liczy 19 osób i ma 3 armaty.
- poł. XVIII w. – Dwudniowy Jarmark łobeski (czwartek i piątek) – 5 razy w roku, znany na Pomorzu (podobny zwyczaj przyjął Szczecin w roku 1788), pierwszy dzień handel bydłem, drugi dzień handel innymi towarami. Terminy: czwartek przed czwartą niedzielą Wielkiego Postu, w czwartek po św. Świętej Trójcy, 11 dni po Zielonych Świątkach, w czwartek przed św. Jakubem (25 lipca), w czwartek przed św. Michałem (29 września), w czwartek przed pierwszą niedzielą Adwentu (koniec listopada).
- poł. XVIII w. – Burmistrz wręcza nowym mieszkańcom (z uprzywilejowanych stanów np. rzemieślnicy, kupcy, posiadacze ziemscy itp.) dokument potwierdzający przyjęcie w poczet mieszkańców Łobza.
- 1753 – W łobzie mieszka jedna rodzina żydowska[25].
- 1758 – Dragoni Dubislawa Friedricha von Platena obrali Łobez jako miejsce spoczynku. Ci sami stoczyli bitwę pod Sarbinowem nad Wartą – Wojna siedmioletnia.
- 1758 – Łobez, Resko i Węgorzyno splądrowali Kozacy. Okupacja rosyjska.
- 1760 – Poza murami miasta powstaje przedmieście z 23 budynkami.
- 1760 – Miasto uzyskuje połączenie pocztowe ze Stargardem.
- 1762 – W mieście jest 15 aparatów do destylacji wódki.
- 1762 – Miasto ma 949 mieszkańców i z akcyz i podatków wpłynęło do kasy miasta 1317 talarów. Z tego do wyższej kasy podatkowej odprowadzono 964 talary.
- 1762 – Przy warsztatach tkackich pracuje 25 mistrzów i 9 czeladników przerabiając 13224 funtów wełny na 191 sztuk sukna i 406 sztuk cajgu (folusze nad rzeką).
- 1770 – Mieszkańcy uprawiają ziemniaki.
- 1774 – Leki można kupować tylko w aptece (mogła sprzedawać też inne materiały np. przyprawy do zup)
- 1775 – W mieście jest 17 aparatów do destylacji wódki.
- 1775 – 49 łobeskich tkaczy przerobiło 1716 funtów wełny.
- 1775 – W mieście trzymano: 113 koni, 17 wołów, 268 krów, 185 szt. bydła młodego, 213 owiec, 400 szt. trzody.
- 1782 – Łobez liczy 1160 mieszkańców (15 Żydów).
- 1782 – W mieście jest 220 domów, w tym 25 na przedmieściu i około 30 na przeciwległym brzegu rzeki Regi.
- 1782 – W mieście jest 1 aptekarz, 1 kupiec, 1 tokarz, 1 cieśla, 1 malarz, 1 kowal (podkuwacz koni i płatnerz), 2 siodlarzy, 2 ślusarzy, 2 szklarzy, 3 pantoflarzy, 4 stolarzy, 4 garncarzy, 6 piwowarów, 7 rzeźników, 8 krawców, 11 piekarzy, 12 gorzelanych i 13 szewców.
- 1784 – Miasto miało resztki murów obronnych.
- 1788 – W mieście trzymano: 20 koni, 46 wołów, 229 krów, 101 szt. bydła młodego, 225 szt. trzody.
- 1792 – Założono kuźnię miedzi wyrabiającą drobne przedmioty metalowe (manufaktura Puchsteina). Istniała do 1871, następnie młyn.
- 1792-1807 – Kompania wojska pruskiego wraz z rodzinami (115 żołnierzy) stacjonowała w mieście. Wybudowała szpital.
- 1794 – Łobez liczy 1339 mieszkańców (18 Żydów).
- 1797 – Założono cmentarz przy ulicy Wybickiego.
- 1798 – Miasto liczyło 1214 mieszkańców, w tym mężczyzn 617 i kobiet 597.
- koniec XVIII w. – Istniały w Łobzie cechy: szewski, kowalski, krawiecki, kołodziejski, stolarski i rzeźnicki.
- 1800 – W mieście mieszkał lekarz i 2 kupców. Wcześniej był tylko chirurg.
- XIX w. – Istniała księgarnia i dwie wypożyczalnie książek.
- XIX w. – Prochnow był lekarzem powiatowym.
- XIX w. – Blacharz Mitzela nadzorował i codziennie zapalał latarnie uliczne.
- XIX w. – Zegarmistrzami byli Weinberg i Gross.
- XIX w. – Ferdynand Matthias był garbarzem.
- XIX – Neumann był garncarzem.
- XIX – Zbudowano najstarszy (dziś zabytkowy) budynek ryglowy w mieście przy ul. Niepodległości.
- 1803 – Powstała manufaktura tekstylna.
- 1805 - Urodził się w Łobzie Ferdinand Albert Gustav Nemitz (ur. 10 września 1805, † 17 kwietnia 1886 w Stargardzie), niemiecki prawnik i członek Zgromadzenia Narodowego we Frankfurcie[26].
- 1806 – Okupacja napoleońska. W mieście są 4 szwadrony francuskich huzarów i XII francuski pułk kirasjerów[22].
- 1806 – Łobez i przyległe tereny w Prowincji Pomorskiej (Prov. Pommern).
- do 1807 – Sędzia sądu grodzkiego dojeżdżał z Nowogardu.
- 1808 – Miasto zostało samodzielną gminą miejską, bez wpływu Borków. Powstał powiat Borków (Borckische Kreis).
- 1810 – Wybudowano nowy most.
- 1812 – Łobez liczy 1797 mieszkańców (2 katolików, 38 żydów).
- 1814 – Miasto zamieszkuje 1800 osób.
- 1815 – Prusy podzielono na prowincje, te na rejencje, następnie powiaty. Siedzibą Prowincji Pomorskiej i Rejencji Szczecińskiej stał się Szczecin.
- od 1815 – Powiaty von Ostenów i von Borcków połączono i ustanowiono od 1.01.1818 powiat reski (Regenwalde Kreis). Obejmował też Płoty.
- 1816 – Łobez liczy 1939 mieszkańców (2 katolików, 62 żydów).
- 1818 – Powiat reski (Regenwalde Kreis) obejmował też Płoty.
- ok. 1819 – Miasto liczyło 1960 mieszkańców.
- 1820-1860 – Dużą część obszarów leśnych powiatu wykarczowano na pola uprawne.
- 1829-1831 – Przebudowa kościoła i budowa wieży (1830-1832)
- 1830-1868 – Odpływ młodych łobzian do miast i do Ameryki (ok. 5 tys.). Napływ polskich robotników rolnych.
- 1831 – Łobez liczy 3443 mieszkańców (7 katolików, 61 żydów) (inne źródła 2443 mieszkańców).
- 1836-38 – Pocztę prowadził Ziemann po Kutzkym.
- 1838 – Zaniechano pobierania opłat mostowych.
- 1838-43 – Stegemann – poborca podatkowy, prowadził pocztę.
- 1840 – Rozebrano ruiny zamku.
- 1840 – W Łobzie jest 90 Żydów, co stanowiło 3% całej ludności miasta.
- ok. 1840 – Założono towarzystwo gimnastyczne.
- 1841 – Krohn był konrektorem szkoły (zast. dyr. szkoły?).
- 1843 – Łobez liczy 3207 mieszkańców (7 katolików, 100 żydów).
- 1843 – Gruntowna przebudowa ołtarza w kościele.
- 1843 – Zbudowano synagogę w Łobzie.
- 1843-44 – Zbudowano drogę Łobez – Stargard.
- 1843-1851 – Placówką pocztową kierował Danz.
- od 1845 – Wychodziła gazeta powiatowa.
- 1845 – Poczta w Łobzie ma mapę w skali 1:100 000.
- 1847 – W Łobzie wydano przepis zakazujący palenia na ulicach i w pomieszczeniach gospodarczych.
- 1848 – Przekazano do użytku budynek szkoły przy ul. Szkolnej.
- 1848 – Sędzią grodzkim, radcą sądu powiatowego był Moellendorf.
- poł. XIX w. właścicielem rakarni położonej pod miastem był Leingaertner.
- II poł. XIX – Tibesius kaznodzieją.
- 1852 – Łobez liczy 3939 mieszkańców (6 katolików, 121 żydów).
- 1853 – Pobliskie majątki włączono do miasta.
- 1853 – Na zjeździe przedstawicieli „stanów powiatowych” przyjęto statut tworzący powiatową kasę oszczędnościową.
- 1854 – Zbudowano ratusz przy południowej części rynku.
- 1855 – Ulicom nadano nazwy.
- 1856 – Zastosowano oświetlenie ulic.
- 1856 – Władze miasta postanowiły uruchomić kopalnię torfu. Rozpoczęto kopać torf koło Regi „Grosser Wiese”.
- 1856 – Zbudowano drogę Łobez-Resko-Płoty.
- 1856 – urodził się w Łobzie Otto Puchstein (†1911) – znany niemiecki archeolog klasyczny i historyk architektury.
- 1856 – urodził się w Łobzie Felix Genzmer (†1929) – znany niemiecki architekt.
- 1858 – Zaplanowano wyprodukowanie 1 500 000 sztuk brykietów torfu.
- 1858-1859 – Budowa sądu według projektu powiatowego mistrza budowlanego Brockmanna.
- 1859 – Przez Łobez przejechał pierwszy pociąg parowy – w tym dniu uruchomiono bowiem linię kolejową ze Szczecina do Kołobrzegu.
- 1859 – Został między Magistratem a przedstawicielstwem kościoła ewangelickiego zawarty kontrakt, na mocy którego kościół odstąpił miastu (pod warunkiem nienaruszalności miejsc pochówku) teren dotychczasowego cmentarza w zamian za 10 – morgowy obszar należący do miasta wraz z wzniesionym na nim domem dla grabarza pod założenie nowego cmentarza.
- 1859 – Zbudowano sąd według projektu powiatowego mistrza budowlanego Brockmanna.
- ok. 1859 – Zbudowano dom ze studnią dla proboszcza. Zakupiono karawan pogrzebowy.
- 1860 – W związku z reorganizacją Rejencji Szczecińskiej miasto zostaje siedzibą powiatu Resko (Regenwalde Kreis).
- ok. 1860 – W mieście jest drukarnia książek i tu drukowany był dziennik urzędowy dla powiatu Resko.
- ok. 1860 – Zwłoki na cmentarz są wożone zakupionym przez miasto karawanem. Przedtem noszono na marach.
- 1861 – Łobez liczy 4756 mieszkańców (10 katolików, 167 żydów, 3 ateistów).
- 1861-1872 – Pastorem jest Adolf Pompe.
- 1861 – Założono męski związek gimnastyczny, pierwszy klub sportowy w powiecie. Liczył 18 osób.
- 1862 – Burmistrz Schuetz założył stowarzyszenie przyjaciół ludzi.
- 1862 – Współzałożycielem stowarzyszenia przyjaciół ludzi był nadkaznodzieja Pompe. Prowadzono zakład wychowawczy dla zaniedbanych chłopców przy ul. Browarnej. Inskrypcja na domu była jeszcze widoczna ok. 1980 roku.
- 1864 – Miasto miało 5094 mieszkańców.
- 1864 – Zamknięto cukrownię (inna data 1870).
- 1866 – Panowała cholera, dużo osób zmarło.
- ok. 1866 – Istniała szkoła żydowska.
- ok. 1867 – Zbudowano bożnicę (synagogę).
- 1867 – W mieście było 4834 mieszkańców, w tym 4648 ewangelików, 175 wyznania mojżeszowego i 11 wyznania rzymskokatolickiego.
- 1867 – Heinholtz utworzył szkołę rodzinną.
- 1867 – Społeczność żydowska w mieście liczyła 175 osób (3,5% całej ludności miasta[27].
- 1869 – Odnowiono kościół.
- 1869 – Karolina Wilhelmina Richter założyła szkołę dla dziewcząt z wykształconych rodzin urzędniczych i mieszczańskich.
- 1869 – Władze miejskie wprowadziły podatek od psów. Było ich w mieście 271.
- od 1869 – Działa Berlińskie Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie.
- 1870 – Bractwo kurkowe posiada strzelnicę pod górą Heinholtz (za cmentarzem).
- 1871 – Społeczność żydowska liczy 138 osób[28].
- 1871-1875 – A. Schluter właścicielem browaru.
- 1871-1896 – H. Braun miał drugi browar w mieście.
- 1876 – Urodził się w Łobzie Walter Goehtz (†1946) – burmistrz Płot i Gryfic.
- 1876 – Juliusz Schluetter – założyciel i pierwszy dyrektor stada ogierów.
- 1880 – Starosta Loeper miał biuro przy ul. Pocztowej.
- 1880 – Czynny był tartak parowy i stolarnia.
- 1880 – W byłej fabryce cukru (elektrowni?) E. Heinrichsfelde uruchomił zakład produkcji krzeseł.
- 1880 – Istniał zakład przerobu kości na mączkę klejową i żelatynę Augusta Konnemanna przy ul. Pocztowej.
- 1880 – Miał 4800 mieszkańców, głównie ewangelików, rzymskich katolików było 100, wyznania mojżeszowego ok. 160 osób.
- 1880 – Hermann Wolff miał młyn nad Łoźnicą. Mieszkał przy ul. Kraszewskiego.
- 1880 – Kupiec August Zuelisdorff był właścicielem nieruchomości przy rynku.
- 1880 – Za mostem, po lewej stronie ul. Pocztowej mieszkał kupiec Prochnow.
- 1880 – Kupcem był Eduard Muellerheim.
- 1880 – Carl Eichel był mistrzem stolarskim przy ul. Kraszewskiego
- 1880 – Albert Rahmlow miał gospodę po prawej stronie późniejszej ulicy Pocztowej, za mostem.
- 1880 – Było 38 mistrzów szewskich.
- 1880 – Heinrich Falk miał dom i piekarnię po prawej stronie ul. Pocztowej za mostem na Redze.
- 1880 – Kupiec Johannes Ebert – sprzęt rolniczy i ogrodniczy.
- 1880 – Albert Kohls miał cukiernię przy rynku.
- 1880 – Handlarz trzodą, Franz Jorchen, zakupił grunt i pobudował się przy ul. Kraszewskiego.
- 1880 – Wolffbumpert, kupiec, członek Zarządu Mniejszości Żydowskiej.
- 1880 – Listonoszem jest Friebranz.
- 1880 – Lewin, handlarz końmi, mieszkał za Regą po lewej stronie późniejszej ul. Pocztowej.
- 1880 – W rynku miał swoją własność kupiec Herman Leitzow.
- 1880 – Kupiec, członek Zarządu Mniejszości Żydowskiej, Wiktor Kronheim.
- 1880 – Kupiec Sigmunt Majer był członkiem Zarządu Mniejszości Żydowskiej.
- 1880 – Przy rynku mieszkał kupiec Israel Meyer.
- 1880 – Juliusz Manke, handlarz trzody chlewnej, kupił grunt i zbudował dom przy ul. Kraszewskiego.
- 1880 – Julius Jackob był kupcem.
- 1880 – Herman Mathias miał garbarnię.
- 1880 – Julius Otto, pracownik poczty.
- 1880 – Funkcję stróża nocnego pełnił Heinrich Padvock.
- 1880 – Ludwig Perlitz miał hotel przy późniejszej ulicy Pocztowej oraz nieruchomość przy rynku.
- 1880 – Mistrz farbiarski Pollnow pracował przy późniejszej ulicy Pocztowej nad Regą.
- 1880 – Heinrich Puchstein miał kuźnię miedzi.
- ok. 1880 – August Schwarz, właściciel młyna (wiatrak), mieszkał przy ul. Kościuszki.
- ok. 1880 – Kruger, właściciel młyna po Auguście Schwarz.
- 1885 – Miasto ma 5225 mieszkańców.
- 1886 – Wydawana była gazeta powiatowa „Kreis Blatt”.
- 1890 – Stado koni liczy 200 ogierów.
- 1890 – Powiększono cmentarz przy późniejszej ul. Wojska Polskiego.
- od 1890 – von A. Straube (i syn) drukował prasę i wydawnictwa.
- 1894 – P. Wilkens właścicielem browaru po A. Schluterze.
- 1896 – Budowa linii wąskotorowej Dobra-Mieszewo-Łobez (28 km).
- 1898 – Uruchomiono krochmalnię.
- 1898 – Właścicielem browaru był Emisch, wcześniej – Wilkens.
- 1900-1905 – A. Straube drukował pismo lekarskie wychodzące dwa razy w roku.
- I poł XX w. – Popularność w Niemczech zyskały sobie łobeskie płatki owsiane firmy „Pomerania Haferflocken”.
- pocz. XX w. – w kościele usunięto organy.
- 1901 – „Kreis Zeitung” – gazeta, wydawana jest w Łobzie.
- około 1902 – Zbudowano rzeźnię.
- 1903 – W krochmalni założono instalację do produkcji 14,4 ton na dobę.
- 1903 – W mieście było 105 Żydów, skupionych w 28 gospodarstwach[27].
- ok. 1902 – Zbudowano rzeźnię.
- 1903 – Budżet gminy opiewał na sumę 1693 marek[27].
- 1906 – Świętoborzec – Louis Puchstein sprzedał kuźnię miedzi.
- 1908 – Właścicielem browaru jesr W. Ackermann.
- ok. 1908 – zbudowano szpital (ul. Wojska Polskiego).
- 1909 – A. Straube drukował miesięcznik „Evangelische Rundschau für Pommern”.
- 1910-18 – Landratem był Norman, po nim został Herbert Bismarck.
- 09 III 1911 – Zmarł w Berlinie Otto Puchstein – wielki archeolog, twórca Muzeum Pergamonu. Pochowany w Łobzie.
- 09 VII 1911 – Odsłonięto pomnik Cesarza Wilhelma.
- 1912 – Miasto liczy 5179 (źródła niem. 5098) mieszkańców.
- 1912-14 – Budowa budynku Starostwa przy ulicy Niepodległości 13.
- od 1914 – A. Straube drukował okazjonalne pismo z prawa i statystyki „Blatter fuer Schulrecht und Schulstatistik”.
- 1914-1920 – Podczas wojny budynek Starostwa przekazano na szpital.
- 1914-1920 – Luise Siegwardt – właścicielką browaru.
- 1918 – Młyn miał Franz Puchstein.
- od 1920 – Budynek przy Niepodległości przejął Starosta.
- 1920-1932 – Richard Sigwardt – właściciel browaru.
- 1920 – A. Straube wydał mapę powiatu „Karte des Kreises Regenwalde” w skali 1:100.000.
- 1921 – Maria Bismarck opracowała „Szopkę Łobeską” grywaną do wojny.
- 1921 – Bogislav Hardt reaktywował działalność towarzystwa gimnastycznego.
- 1921 REKOWO – Właściciel Urlich Borcke przekazał do Łobza duży głaz na pomnik F. L. Jahna.
- 1921 – Na polanie za cmentarzem ustawiono pomnik – głaz Friedricha Ludwiga Jahna, prekursora gimnastyki.
- 1922 – Ernst Zernickow wydał w języku niemieckim „Historię miasta Łobez na Pomorzu”.
- 1922 – Rozpoczęto budowę pomnika Rolanda.
- 1922 – Było 1096 bezrobotnych.
- 1924 – Porucznik Schultze sprawował pieczę nad całością budowy wzgórza pamięci.
- 1924 - Otto Knoop wydaje w drukarni Straube spisane łobeskie legendy i anegdoty (Sagen, Erzählungen und Schwänke).
- 1925 – Spis ludności wykazał w powiecie 159 Żydów, z tego 43 w Łobzie, 72 w Resku, 18 w Płotach i 15 w Węgorzynie. Miasto Łobez miało mieszkańców w roku 1925 - 6088, z czego 2899 mężczyzn (47,6%) i 3189 kobiet (52,4%). Ludności miasta mieszkała w 1590 gospodarstw domowych (3,8 mieszkańców w gospodarstwie domowym i 2,5 gospodarstw domowych na dom). W Łobzie jest 5982 protestantów (98,3%), 42 katolików (0,7%) i 43 Żydów (0,7%). Ponadto 6 mieszkańców było ateistami. (Dla pozostałych 15 mieszkańców, nie ma informacji na temat nazwy.)[29].
- 1 VIII 1926 – Uroczyste odsłonięcie pomnika chwały (pomnika Rolanda) przedstawiającego rycerza na cokole oraz 7 kolumn. Projekt berlińskiego architekta Hansa Dammanna wykonała pracownia Fritza Richtera-Elsnera. Na odsłonięcie przybył prezydent Republiki Weimarskiej– Paul von Beneckendorff Hindenburg (siedem kolumn przedstawiało 208 nazwisk, były 4 tarasy wzgórza).
- 1926 – A Straube wydawał gazetę „Der Kreiszeitung in Labes”.
- 1926 – Alex Schreiber – fotograf.
- 1927 – Ukazał się drukiem „Heimatkallender Kreis Regenwalde”.
- Około 1927 – W mieście były dwa kościoły protestanckie. Z planu miasta z lat 30. wynika, że ten drugi kościół to obecna kaplica cmentarna.
- 1927-1928 – Dyrektorem szkoły był Hermann.
- 1927-1930 – Heinrich Schlet – pastor przed Harderem.
- 1928 – Odsłonięto obelisk teoretyka gimnastyki Friedricha Ludwiga Jahna (p. 1921?).
- ok. 1928 – Zbudowano halę sportową przy Niepodległości, róg Segala.
- do 1930 – Pastorem ewangelickim był Heinrich Schliep.
- 1930 – Wilhelm Taebe (Take) – dyrektor szkoły.
- ok. 1930 – Zbudowano most na późniejszej ulicy Pocztowej.
- od 1930 – Pastorem był Paulus Harder, zam. Browarna 13.
- 1931 – Wytwórnia filmowa nakręciła 12-minutowy film o pomniku Rolanda. Wytwórnia: Puchstein-Koenigsberg.
- po 1931 – Przekomponowano otoczenie pomnika Rolanda przez dołączenie min. tablicy poświęconej A. Hitlerowi.
- ok. 1933 – Zbudowano budynki przy późniejszej ulicy Armii Krajowej.
- od 1932 – Robert Siegwardt – właściciel browaru.
- 19 XI 1933 – Adolf Hitler został uznany honorowym obywatelem miasta Łobez.
- ok. 1934 – Budynek szpitala adaptowano na „dom partii”.
- 1934 – Krochmalnia wzorowym zakładem Pomorza (płatki ziemniaczane „Elephant”).
- 1933-1937 – Zbudowano 3 mosty na Redze.
- ok. 1935 – Zabudowano ulicę Krasickiego i Dubois.
- ok. 1935 Zbudowano domki na Nowym Osiedlu.
- ok. 1936 – Zbudowano domy przy ul. Podgórnej.
- 1938 – 1945 – Powiat Resko i Gryfice z Rejencji Szczecińskiej włączono do Koszalińskiej.
- 30 VII 1938 – Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zatwierdziło projekt herbu Powiatu Łobeskiego.
- 1938 - Alfred Rowe Schulrat w gimnazjum[30]
- 1939 – Miasto liczy ok. 7300 (7322, 7310) mieszkańców. Powiat Łobez miał 49 668 osób, z tego w miastach 19 224 osób.
- 1940 – Wiosną powódź w dorzeczu Regi.
- 1943 – Do miasta przeniesione zostały urzędy (np. kuratorium oświaty) i umieszczone dzieci z bombardowanych miast Niemiec.
- 1944 W zamachu na życie A. Hitlera i w spisku brało udział dwóch z rodu Borków, za co zostali rozstrzelani.
- 12 XII 1944 Gauleiter w prowincji pomorskiej, Franz Schwede Coburg wydał kierownikom partyjnym wszystkich podległych sobie powiatów polecenie przygotowania do całkowitej ewakuacji ludności i jej dobytku w bezpieczne rejony III Rzeszy.
- 1944/1945 – Nadzwyczaj surowa zima.
- przed 1945 – Erhard Zaenkert prowadził dom mody.
- przed 1945 – Kierownikiem obozu pracy przy Wojska Polskiego był Alfred Huber.
- przed 1945 – Firma Augusta Gralla miała handlowy dom tekstylny.
- przed 1945 – Nauczycielką była Gertruda Grosse,
- przed 1945 – P. Wierow prowadził sklep z wyrobami żelaznymi.
- do 1945 – W. Strauss poprowadził kawiarenkę i cukiernię na rogu Mickiewicza i Kościelnej.
- przed 1945 – Istniał obóz pracy, kierownik Rauss, po A. Huberze.
- przed 1945 – E. Raabe miał wytwórnię obuwia drewnianego.
- przed 1945 – Pierwszym kierownikiem krochmalni był E. Mields.
- przed 1945 – Miasto miało 2 kina – ul. Przyrzeczna (sala gimnastyczna gimnazjum) i ul. Niepodległości – kino „Rega”.
- 01.1945 – Przestał kursować przez Łobez pociąg Szczecin-Koszalin-Gdańsk--Królewiec.
- 26.01.1945 Władze hitlerowskie wydały rozkaz ewakuacji ludności z Pomorza Zachodniego.
- przed 1945 – Gustaw Adolf Reinhard Pompe był pastorem.
- do ok. 03.1945 – Wilhelm Pagel był właścicielem kaszarni przy ul. Budowlanej, telefon nr 280.
- 03.1945 – Burmistrz Teofil Fiutowski mianował na komendanta MO Stanisława Kowalika.
- 1945 – Burmistrz Hakelberg uciekając przed Rosjanami na zachód podczas przejazdu przez Chociwel zastrzelił się.
- do 03.1945 – Budynek nadleśnictwa stanowił mieszkanie lekarza.
- 1-2.03.1945 – Rosyjskie oddziały pancerne podeszły pod miasto.
- 2.03.1945 – Nocą koniuszy Johannes Althaus ze stadem 350 koni i źrebiąt ruszył na zachód. W Konarzewie k. Nowogardu zatrzymani przez Rosjan. Althaus zm. 3.03.1945.
- 3.03.1945 – miasto nosi jeszcze nazwę Labes.
- 3.03.1945 – Zastrzelony został przez żołnierzy Armii Czerwonej pastor Paulus Harder.
- 03.1945 – Spalono kościół.
- 03.1945 – Kapitan Armii Czerwonej uczestniczył w przekazaniu władzy przez burmistrza niemieckiego Teofilowi Fiutowskiemu.
- 6.03.1945 – Zginął por. Aleksander Segal, zastępca dowódcy ds. polityczno-wychowawczych 6 brygady Artylerii Lekkiej.
- 6.03.1945 – Świętoborzec (Stadniki) – w potyczce z Niemcami ranny Chmielewski – komisarz Armii Czerwonej.
- 03.1945 – w walkach o miasto i okolice uczestniczył Stefan Somla i opracował wspomnienia.
- 14.03.1945 – Rada Ministrów Rządu Tymczasowego powołała tzw. Okręg Pomorza Zachodniego (odpowiednik województwa) oraz obwody, w tym Obwód Ławiczka (Resko).
- 15.04.1945 – Pierwsze zebranie PPR w budynku starostwa.
- 1945 – W krochmalni istniały 3 kominy.
- 8.05.1945–9.05.1946 – Leopold Płachecki Pełnomocnikiem Rządu na Obwód Ławiczka.
- 30.05.1945 – oficjalne przejęcie powiatu łobeskiego (wówczas zwanego Obwodem Ławiczka) przez Pełnomocnika Rządu RP – Leopolda Płacheckiego.
- 8.05.1945 Koniec II wojny światowej.
- ok. 05.1945 – przy Browarnej Gdyrzyński uruchomił zakład fryzjerski.
- ok. 05.1945 – Przy ul. Niepodległości Adam Jegier uruchomił zakład fryzjerski.
- ok. 05.1945 – Uruchomiono aptekę.
- 1945 – Założono izbę chorych, ul. Lipowa.
- ok. 05.1945 – Józef Bartnik uruchomił przy Kraszewskiego 32 zakład szewski.
- ok. 05.1945 – Utworzono mały szpital przy Lipowej. Pracuje tam Wera Brasin i Genia Gujska.
- od 1.06.1945 – Stefan Nowak – Burmistrz miasta.
- 14.06.1945 – Zygmunt Butkiewicz przejmuje stację PKP Łobez od Rosjanina Orłowa.
- 06.1945-02.1946 – Władze Okręgu, później wojewódzkie, znajdowały się w Koszalinie.
- 06.1945 – Funkcjonariusz Komendy Powiatowej MO, Bronisław Majewski, wciągnięty w zasadzkę i zamordowany.
- 4.07.1945 – Uruchomienie UPT przez Franciszka Błocińskiego.
- 12.07.1945-12.1946 – Pierwszym lekarzem powiatowym skierowanym przez Urząd Pełnomocnika Rządu został dr Zbigniew Jakubiszyn.
- 14.07.1945 – Zebranie założycielskie PPS, przewodniczący Benedykt Jagla.
- 22.07.1945 – Dokonano podziału Obwodu Ławiczka na 11 gmin. Rozegrano mecz piłkarski reprezentacja miasta kontra Armia Czerwona – wynik 0:6. Kibicował Polakom burmistrz Stefan Nowak.
- ok. 07.1945 – założono organizację PSL.
- 7.08.1945 – Przejęcie krochmalni od radzieckich władz wojskowych.
- 9.08.1945 – Leopold (Leonard?) Tarnowski organizator skupów PSS.
- 10.08.1945-12.1946 Burmistrzem Feliks Mielczarek.
- 11.08.1945 – miasto podzielono na 10 dzielnic. Każda dzielnica ma Niemca – dzielnicowego. Wszyscy Niemcy zdolni do pracy w wieku 12-65 lat pracują w godz. 7-12 i 13-18 na potrzeby Komendanta Wojennego, kolei i do uporządkowania miasta. Ludności polskiej jest 160 osób, ludności niemieckiej 1550. Kartki na chleb: Polacy po 600 g., Niemcy pracujący 300 g., niepracujący 150 g. Na terenie miasta czynny jeden młyn wodny, a od 12.08.1945 ma działać piekarnia miejska. Prąd z Drawska, ma być z małej elektrowni wodnej. Gazownia i wodociągi zniszczone. Miasto zniszczone w 45%.
- 12.08.1945 – Pierwszy lekarz powiatowy Zbigniew Jakubiszyn przed S. Gnoińskim (inna data przybycia 12.07.1945).
- 14.08.1945 – Powołano Michała Woropajewa do zorganizowania Powszechnej Szkoły Publicznej (obecnie SP1).
- 08.1945 – Henryk Okopiński inspektorem szkolnym.
- 08.1945 – Rozgrywano już towarzyskie spotkania piłkarskie.
- 1.09.1945-31.08.1946 – Stefan Tuz, dyrektorem Państwowego Gimnazjum i Liceum.
- od 1.09.1945 – Jadwiga Pałczyńska nauczycielką Szkoły Powszechnej.
- 1.09.1945 – W powiecie mieszkało 15 980 osób.
- 1.09.1945--28.06.1946 -Ignacy Łepkowski, nauczyciel LO, późniejszy burmistrz.
- 13.09.1945 – Rozpoczęcie pracy w Szkole Powszechnej przy Bema. Maria Mielczarek była nauczycielką i prowadziła sekretariat.
- 17.09.1945 – Rozpoczęło naukę Państwowe Gimnazjum, 107 uczniów: 1 kl. – 42, 2 kl. – 38, 3 kl. – 19, 4 kl. – 8 uczniów.
- 27.09.1945 – Założono komórkę PPR przy Komendzie MO: 4 funkcjonariuszy; sekretarzem Koczewski i on został wybrany na delegata do Warszawy.
- ok. 09.1945 – Powstała Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa „Rolnik”.
- 1945 – Pierwszą mszę świętą odprawił ksiądz z Reska.
- 15.10.1945–28.08.1948 – Franciszek Pochwała, pierwszy ksiądz.
- paźdz. 1945 – W obwodzie Ławiczka jest 8287 Niemców, 194 osoby innej narodowości (Jugosłowian, Litwinów, Estończyków, Łotyszów i Rosjan). W Łobzie mieszka 5885 Niemców. Z ogólnej liczby 144 zakładów w obwodzie 21 zakładów całkowicie zniszczonych.
- paźdz. 1945 – Na teren obwodu przybyło 230 rodzin z woj. tarnopolskiego, 82 rodziny z woj. wileńskiego i 1015 rodzin z woj. centralnych.
- paźdz. 1945 – Obowiązki komendanta milicji tymczasowo pełni Woźniak, będący kierownikiem Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. Zwerbowano 160 milicjantów.
- ok. 10.1945 – W nieczynnej cegielni urządzono punkt skupu szmat, makulatury i szkła.
- 1.11.1945 – Ks. Franciszek Pochwała poświęcił kościół, ul. Przyrzeczna (dziś sala gimnastyczna).
- 11.1945 – Powstaje przedszkole przy Bieruta.
- 12.1945 – Powstaje komitet miejski PPR.
- 12.1945 – Janusz W.(nazwisko nie jest znane), administrator szpitala.
- 12.1945 – – Przy Lipowej czynne była izba chorych na 6 łóżek.
- ok. 12.1945 – Zorganizowano szpital na 60 łóżek przy ul. Pocztowej 17, do lutego 1947.
- 31.12.1945 – W powiecie wystąpiło 130 przypadków duru brzusznego.
- koniec 1945 – W powiecie było 250 członków PPR.
- 1945 – Zaraz po wojnie jedyny lekarz w mieście był Niemcem.
- ok. 12.1945 – Przybyła lekarz, jako pierwsza i jedyna w mieście przez ok. 10 lat Nina Boguszewska (Bogusz-Boguszewska Dabrysowa).
- od 1945 – Edward Witasiak prowadził piekarnię „Poznańska” przy Kościuszki.
- 1945 – Smoliński uruchomił piekarnię przy ul. Niepodległości 5.
- od 1945 – Stanisław Przyłuski – kierownik Stacji Traktorów i Maszyn Rolniczych.
- 1945-1955 – Szymon Grzelak wraz z synem Henrykiem oraz zięciami Janem Staszewskim i Zygmuntem Kieszkiem zajmowai się transportem konnym.
- ok. 1945 – Stefan Lipiński – naczelnik UPT.
- ok. 1945-10.04.1949 – Zorganizował i prowadził aptekę Jan Kurczewski.
- 1945 – Jerzy Wałkowski był kierownikiem grupy operacyjnej zajmującej się dostawą energii elektrycznej do miasta.
- 1945 – Organizatorką internatu przy ul. Niepodległości była Ludwika Krawczyk.
- 01.1946 – Powstaje Społeczno-Obywatelska Liga Kobiet.
- 01.1946 – Z powiatu wyjeżdża duża grupa Niemców.
- 14.02.1946 r. Spis ludności – na terenie powiatu jest 22 699 mieszkańców w tym 4939 mężczyzn. Niemców jest 9773 osoby.
- 02.1946 - Łobez ma 2064 mieszkańców (Polaków).
- 06.1946 - Komendant Milicji meldował swojemu przełożonemu, że „Melduję ob. Komendantowi, że w m. Łobez wyprowadzające się wojska radzieckie wyłamują podłogi i ramy okien zostawiając mieszkania nie nadające się do użytku”[31].
- 1946-47 Z powiatu łobeskiego przesiedlono 10 905 Niemców.
- 07.1946 – Powstaje Powiatowa Biblioteka Publiczna.
- 1946 - Powstaje orkiestra dęta w Łobzie. Jej pomysłodawcą i założycielem był Stanisław Kukułka ówczesny Komendant Ochotniczej Straży Pożarnej. kapelmistrz - Mikołaj Słodziński[32].
- 01.1948 –Burmistrzem zostaje Tadeusz Klimski po Władysławie Śmiełowskim i po Feliksie Mielczarku.
- 04.1948 – Burmistrzem zostaje Ignacy Łepkowski.
- 1948 – Starostą zostaje Bronisław Misztal po Leopoldzie Płacheckim.
- 1948 – Uruchomiono drukarnię.
- 1948 – Kopkowski I sekretarzem.
- 06.04.1949 – I. Łepkowski burmistrzem po T. Klimskim.
- Od 17.05.1949 – I. Krzemiński vice burmistrzem po T. Pestlepie.
- 1949 – Pierwsza msza w odbudowanym przez księdza Farona kościele.
- 1949-50 – Lucjan Sokólski - starostą.
- 1950 – Pierwsza sesja Powiatowej Rady Narodowej po reorganizacji administracji.
- 1950 – Po reorganizacji administracji burmistrz Ignacy Łepkowski zostaje zastępcą przewodniczącego MRN.
- 1950 – 1 maja świętem państwowym – ustawa sejmowa.
- 17.06.1951 – Poświęcono dzwony w kościele.
- 1951 - Henryk Stefanik przewodniczącym prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Łobzie[33].
- 1951 – Władysław Machoński organizuje klub ,,Spójnia,, - trener i działacz kolarski.
- 1951 – Powołano powiatowe pogotowie ratunkowe.
- 1951 – Zorganizowano POM.
- 01.06.1951 – Erygowanie parafii – dekret Kurii w Gorzowie Wielkopolskim.
- 1952 – Powstaje hotel miejski w budynku byłego internatu.
- 1952 – Zaczyna wychodzić Głos Łobeski nr 2 cena 10 groszy, nakład 2 egz.
- 1953 – Zniesiono kartki żywnościowe i podniesiono ceny.
- 1953 – Wojciech Zbanyszek mistrzem Polski - jeździectwo.
- 1954 – Satyrycy z Poznania (Jerzy Ofierski, Józef Dietl, Gryglewski) - ,,Na swojską nutę,,
- 1954 - Marek Roszczynialski dyrektorem Stadniny Ogierów w Łobzie w latach 1954-1966.
- 1955 – Mistrzostwa wojewódzkie w boksie.
- 1955 – Miasto ma 67 lamp ulicznych.
- 1955 - Powstaje Powiatowy Dom Kultury
- 1957 – Z powiatu Łobez wyłączono Płoty do powiatu Gryfice i Zagozd do Drawska Pom.
- 1958 – W powiecie jest 5 telewizorów.
- 1958 – Utworzono OHP.
- 1958- po tragicznej śmierci dziewięcioletniej Irminy Staszewskiej burmistrz Ignacy Łebkowski wraz z radnymi podjęli decyzję o organizowaniu placów zabaw dla dzieci.
- 1959 – Ks. Jan Kupczak przejmuje parafie od ks. Feliksa Kaczmarka.
- 1959 – J. Czosnyka organizuje ogólnopolski zjazd entuzjastów turystyki.
- 1960 – Otwarcie klubu młodzieżowego Pigmej
- 1960 – Liceum przeniesiono do nowego budynku przy Bieruta. Stary budynek jest szkołą SP3.
- 1960 – W mieście jest 48 sklepów, 16 kiosków i 7 zakładów gastronomicznych.
- 1960 – Łaźnia miejska miała 6 wanien i 9 natrysków.
- 1960 – W powiecie było 3 abonentów telewizyjnych, 2 na wsi.
- Od ok. 1960 – Edward Witasiak wybudował piekarnię
- 1961 – Otwarcie stacji paliw przy Armii Czerwonej róg Bema.
- 1961 – Ceny na targowisku: jaja 1,90 zł/szt., ziemniaki 1,50 zł/kg, mięso wieprzowe 32 zł/kg, pszenica 350 zł/kg, żyto 220 zł/kg.
- 1961 – Warszawski Kabaret Satyryków „Nowa Pineska” wystąpił z programem „Remont kapitalny” - Rena Rolska, Jan Święć, Zbigniew Kancler.
- 1962 – Łobez ma 6612 mieszkańców.
- 1962 – Naukę w podstawówkach wydłużono do 8 lat.
- 1962 – Kopia obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej w Łobzie.
- 1963 – Założono klub sportowy Światowid. Wcześniej istniały kluby, Gwardia 1945-54, Traktory 1946-48, Budowlani 1951-53, Mechanik 1951-53, LZS POM 1953-58, Spójnia 1954-58, Rega 1958-60, Sparta 1960-63.
- 1963 – Oddano dworzec PKP (budowa 1962-3).
- 1963 – Operetka z Bydgoszczy wystawia „Życie Paryskie” Offenbacha.
- 1963-2004 – Dyrektorem SP3, potem gimnazjum był Antoni Gutkowski.
- 22.05.1964 – Ukazał się 10-ty numer Ziemi Łobeskiej.
- 1964 – II uliczny wyścig kolarski im. Władysława Machońskiego.
- 1964 – Oddano stadion przy ul. Siewnej (budowa 1962-4.)
- 1964 – Zmiana pisowni nazwy miasta (w Łobezie na w Łobzie), wymiana szyldów i tablic – decyzja Prezydium WRN Szczecin.
- 1964-93 – Kapelmistrzem orkiestry był Lesław Buczek.
- 1965 – Pryszczyca w powiecie.
- 1965 – Znaczne opady śniegu – 2 tygodnie nie kursują autobusy i wąskotorówka.
- 1965 – Umiera były proboszcz, emeryt Władysław Faron.
- 1965 – Pożar restauracji Klubowa przy ul. Bieruta 42.
- 1965 – Zorganizowano punkt krwiodawstwa
- 02.1966 – Anna Soroko była posłanką na Sejm.
- 02.1966 – Włodzimierz Rdzak – starszy cechu.
- 23.12.1966 – Zmarł Ignacy Łepkowski, burmistrz.
- przed 1967 – Stefan Kamforowski zbudował pawilon fryzjerski.
- 1967 – Oddano do użytku szkołę SP 2.
- 1967 – Oddano ogródek ruchu drogowego.
- 1967 – Zlikwidowano szkołę podstawową dla pracujących.
- 1967 – Andrzej Słaby został akademickim mistrzem Polski w biegu na 100m.
- 1968 – Wystawa prac Zygmunta Skrętowicza.
- 1968 - Odsłonicie pomnika projektu M. Waltera przy Wybickiego.
- 1968 – Proboszczem zostaje ks. Stefan Kałużny
- 1968 – Na sesji PRN odwołano Edwarda Krasińskiego i powołano na przewodniczącego Franciszka Warsińskiego z Pyrzyc.
- 05.1969 – Uruchomiono telewizyjną stację przekaźnikową.
- 08.1969 – Mieczysława Ćwiklińska wystąpiła w Łobzie w sztuce „Drzewa umierają stojąc”
- 1969 – Uruchomiono wodociągi.
- 1969 – Wystawa prac Zygmunta Skrętowicza.
- 1969 – Uruchomiono strzelnicę.
- 1969 – Znaczek z rzeźbą Zygmunta Skrętowicza za 7,50 zł w serii „Ludowi twórcy”
- 1969 – Powstał nowy, drugi zakład fotograficzny Mikołajczyka.
- 05.1970 – PZPR w powiecie liczy 2934 członków.
- 8.12.1970 – Powiat ma 32 658 mieszkańców.
- 12.12.1970 – Władza ogłasza podwyżkę.
- 1970-86 – Dyrektorem LO był Wojciech Bajerowicz.
- 9.05.1970 – Wychodzi jednodniówka Głos Łobeski.
- 11.1970 – Otwarcie restauracji Kosmos.
- 1970 – Wystawa rzeźb Zygmunta Skrętowicza i Stanisława Roślika.
- 1970 – Wystawa grafiki, papeterii i ekslibrisu Wandy Tomaszwskiej.
- 1970 – Nowa automatyczna centrala telefoniczna.
- 1970 – Miasto ma 7355 mieszkańców.
- 1970 – Można kupić gaz w butli.
- 1970 – Władysław Pańka Czesław Modrzejewski wyróżnieni w konkursie „Dzieje Szczecińskich Rodzin”.
- 1970-5 – Było technikum i liceum ekonomiczne.
- 1971 – Wybudowano dworzec PKS.
- ok. 1971 – Otwarcie nowego budynku Powiatowego Domu Kultury.
- 1971-3 – Zbudowano bazę GS przy ul. Półnonej.
- 1972 – Łobez w diecezji szczecińsko-kamieńskiej – erygował Paweł VI.
- 1972 – Telewizyjny Turniej Miast Łobez – Kamień Pomorski.
- 1972-5 – Rozbudowa SP 1 w trakcie której natrafiono na XVI w. dębowe rury (otulina) doprowadzające wodę do miasta.
- 1973 – Nowy rozkład jazdy autobusów i pociągów – 47 autobusów i 22 pociągi.
- 1974 – Podwyższenie wieży kościoła.
- 1975 – Zorganizowano pracownicze ogródki działkowe przy Wojska Polskiego i Dalnie.
- 1979 – Tomasz Hopfer w SP 1 wręcza nagrodę 25 tys. zł za propagowanie ,,Biegu po zdrowie,,.
- 1979 – Działa wytwórnia pasz i elewator PZZ.
- 1980 - Wacław Zaleski przez kolejne 14 lat działał w Ludowym Klubie Jeździeckim „Hubal” i trenował młodych adeptów jeździectwa.
- 1985 – Juniorzy Światowida w lidze międzywojewódzkiej.
- 1986 – Elektryfikacja linii kolejowej.
- 09.1987 – Pogrzeb pisarza Ryszarda Dżamana.
- 1987 – Odsłonięcie pomnika w Świętoborcu miejsce głazu.
- 31.12.1990 – Miasto zamieszkuje 10 953 mieszkańców.
- 1991 – Światowid awansował do III ligi - seniorzy.
- 1991 – Rozpoczęto wydawanie miesięcznika Łobeziak.
- 1993 – Doprowadzenie gazu do miasta.
- 1993 - 2006 Bogumił Winiarski dyrygentem orkiestry (oraz 2007-8)[34]
- 21.07.98 r. burmistrz Łobza J. Szafran otrzymuje zapewnienie od min. Stępnia, że nie ma żadnych obaw o zachowanie na mapie powiatowej kraju - powiatu łobeskiego[35]
- 07.08.1998 - Dotarł do Urzędu Miasta teleks z Ministerstwa spraw Wewnętrznych i Administracji z krótką informacją, że Łobez nie został siedzibą powiatu[35]
- 10.08.1998 - Burmistrz Łobza, Jan Szafran w III programie Polskiego Radia krytykuje władzę za wymazanie Łobza z mapy powiatów[35]
- 13.08.1998 – Pierwszy dzień blokady torów, dwie grupy organizatorów, manifestacja na placu, piosenki, wiersze, posłowie. Pod Łobzem w Świętoborcu rozlokowano policyjne siły antyterrorystyczne[36]
- 17.08.1998 r. - W Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji delegacja powiatu łobeskiego zażądała odpowiedzi na protest złożony w kancelarii Premiera Rządu RP przeciwko likwidacji powiatu łobeskiego. Podpisy pod protestem złożyli: Za Komitet Obrony Powiatu Łobeskiego - Halina Szymańska, Za Zarządy Gmin: Łobza, Węgorzyna, Reska i Radowa Małego - Jan Szafran[35]
Burmistrzowie Łobza
[edytuj | edytuj kod]Lista burmistrzów Łobza:
- 1632 – Carsten Beleke
- 1670 – Bernd Bublich
- ok. 1700 – Paul Belecke
- 1702 – Theele
- 1723 – F. C. Hackebeck († 1740)
- 1734 – F. W. Weinholz († 1745)
- 1736 – Schulze (Joachim Friedrich Schultz, 1775)[37]
- 1732 – Hackenberken
- 1745 – M. C. Frize († 1749)
- 1746 – Johann Friedrich Thym
- 1752 – Johann Gottsried Severin
- 1753? – J. F. von Flige
- 1757 – Johann Friedrich Thym
- 1757 – Heller
- 1767 – Gottlieb Timm
- 1790 – Jahncke
- 1775 – Johann Gottfried Severin
- 1805 – Heinrich (?) Falck
- 1806 – Zuther (inna data 1712)
- 1806 – Nemitz
- 1809 – Johann Georg Falck († 1823)
- 1823-40 – Johann Friedrich Rosenow
- 1842-44 – Adols Ludwig Ritter (tymczasowo)
- 1844-45 – Albert Wilhelm Rizky
- 1846-52 – Heinich Ludwig Gotthilf Hasenjäger
- przed 1859 – Hasenjaeger
- 1852-1864 – Carl Albert Alexander Schüz
- 1921 – Willi Kieckbusch
- 1945 – Hakelberg († 1945)[38][39][40][41]
- 1945 – Teofil Fiutowski (ur. 1910, † 1981)[42][43]
- 1945 – Stefan Nowak (ur. 1903 lub 1907, † 1974)[43][44]
- 1945 – Feliks Mielczarek (ur. 1902, † 1972)[43][45]
- 1946 - Władysław Śmiełowski
- 1948 - Tadeusz Klimski
- 1949 – Ignacy Łepkowski (ur. 1894, † 1966)[43][46]
Starostowie powiatu z siedzibą w Łobzie
[edytuj | edytuj kod]Kolejnymi Starostami powiatu (Landräte), których siedziby znajdowały się w Łobzie byli:
- 1832-56 Georg August Adolf Heinrich von der Osten (1785–1855)
- 1856-64 Kurt Moritz Lebrech von der Osten (1815-88)
- 1864–1871 Johann Georg von Loeper (1819–1900)[47]
- 1871-77 Ludwig Ferdinand von Lockstedt (1837–1877)
- 1877-84 Johann Georg von Loeper (1819–1900)
- 1884-93 August Hans Adam Berthold von der Osten (1855-1895)
- 1893-1910 Ernst von Döring (1860-1910)
- 1910-1918 Hans Joachim Philipp Hartwig von Normann (1880-1918)
- 1918-31 Herbert Rudolf von Bismarck (1884–1955)
- 1931-45 dr Walther Hüttenhein (ur.? - †1945)[48][49][50]
- 1945-46 Pełnomocnik Leopold Płachecki (powiat Ławiczka/powiat łobeski)
- 1946-48 Leopold Płachecki (powiat łobeski)
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Skorowidz ustalonych nazw miejscowości na Ziemiach Odzyskanych według uchwał Komisji Ustalania Nazw Miejscowości przy Ministerstwie Administracji Publicznej opr. Stanisław Rospond wyd. Instytut Kartograficzny i Wydawniczy Glob, Wrocław 1948
- ↑ Stan w dniu 30 VI 2009 r. „Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym”, 2009-11. Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1734-6118.
- ↑ Martin Wehrmann, Geschichte von Pommern, T. I, s. 111, Dr. Henning Graf von Borcke, "Unser Pommerland" vom Juli/August 1931 S. 261, Herbert Rudolf von Bismarck, Krätschmann, 675 Jahre deutsche Stadt Labes. PBr., 2, 1950, Nr. 9, S. 3 f.,
- ↑ a b c d e Historia Łobza opublikowana na oficjalnej stronie gminy Łobez. [dostęp 2009-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (1 sierpnia 2009)]. (pol.).
- ↑ Regenwalde Kreis Regenwalde in der ehemaligen Provinz Pommern.
- ↑ Pomnik Rolanda wiki.genealogy.net.
- ↑ Siegfried Hannemann: Der Kreis Regenwalde in Pommern,Melle, 2009, s.21
- ↑ Liczbę ofiar podano wg prac: Walter Nemitz, Fritz Wilke, Dietrich Dähn: Labes – Unsere liebe Heimatstadt. Heimatfreunde der Kreisstadt Labes in Pommern, T I, II, III, 1971, 1979, 1983.
- ↑ a b Z dziejów ziemi łobeskiej.
- ↑ Biuletyn Kawaleria.
- ↑ Tygodnik Łobeski: Łobez w systemie obronnym Wału Pomorskiego [1].
- ↑ Tygodnik Łobeski: Zaglądając w przeszłość. Lata powojenne w dokumentach (cz. 1) [2].
- ↑ Tygodnik Łobeski: Zaglądając w przeszłość. Lata powojenne w dokumentach (cz. 2) [3].
- ↑ Miejscowości letniskowe na ziemi międzyrzeckiej [4].
- ↑ Mit wuchtigem Stoß von der Weichsel bis an die Oder [5].
- ↑ a b Kazimierz Rymut: Nazwy Miast Polski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1987. ISBN 83-04-02436-5.
- ↑ Ernst Zernickow.
- ↑ Thomas Kanzow: Chronik von Pommern in hochdeutscher Sprache.
- ↑ Heinrich Karl Wilhelm Berghaus: Die Städte des Regenwalder Kreises.
- ↑ Serwis UM w Łobzie.
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85
- ↑ a b c Historia miejscowości Łobez [6].
- ↑ Pamiętnik: Horst Kaiser [https://web.archive.org/web/20130921140925/http://www.horst-kaiser.de/Lab-01.htm.
- ↑ Pamiętnik: Horst Kaiser [7].
- ↑ a b Wirtualny Sztetl [8].
- ↑ FNV-Online. [dostęp 2013-07-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-23)]. (niem.).
- ↑ a b c Wirtualny Sztetl: Historia miejscowości Łobez [9].
- ↑ Wirtualny Sztetl: Historia mieatemjscowości Łobez [10].
- ↑ stadt.labes [11].
- ↑ Alfred Rowe. [dostęp 2017-03-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-21)].
- ↑ Czerwony terror
- ↑ Łobeski Dom Kultury. [dostęp 2013-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-19)].
- ↑ Biblioteka Sejmowa, [dostęp:04.04.2017]
- ↑ facebook [12].
- ↑ a b c d Kto bronił Łobza bronił Łobza, kto kłamie?.
- ↑ Siły antyterrorystyczne antyterrorystyczne w Łobzie.
- ↑ Schultz [13].
- ↑ Hackelberg [14].
- ↑ Hakelberg [15].
- ↑ Hackelberg [16].
- ↑ Hakelberg [17].
- ↑ Teofil Fiutowski [18].
- ↑ a b c d Ewidencja zmarłych.
- ↑ Stefan Nowak [19].
- ↑ Feliks Mielczarek [20].
- ↑ Ignacy Łepkowski [21].
- ↑ Landkreis Regenwalde
- ↑ Walther Hüttenhein - Kreis Regenwalde. [dostęp 2016-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-19)].
- ↑ Walther Hüttenhein -familienbuch
- ↑ Hüttenhein - Opfer_des 2._Weltkrieges_(1939 - 1945)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Zbigniew Harbuz: Kalendarium ziemi i powiatu łobeskiego, „Łabuź”, Łobez 2007, ISSN 1509-6378.
- Zbigniew Harbuz: Łobeskie Kalendarium Powiatowe – cz. 2, 1901-1947”, Łobez 2011, maszynopis.
- Zbigniew Harbuz: Kalendarium Ziemi Łobeskiej 1000-1970, Łobez 2007, maszynopis.
- Zbigniew Harbuz: Powiatowe Kalendarium Łobeskie, Łobez 1998, maszynopis.
- Z dziejów ziemi łobeskiej – praca zbiorowa pod redakcją Tadeusza Białeckiego, Instytut Zachodniopomorski, Szczecin 1971.
- Peter Johanek, Franz-Joseph Post (Hrsg.); Thomas Tippach, Roland Lesniak (Bearb.): Städtebuch Hinterpommern. Deutsches Städtebuch, Band 3, 2. Verlag W. Kohlhammer, Stuttgart 2003, S. 135–138, ISBN 3-17-018152-1.
- Gustav Kratz: Die Städte der Provinz Pommer: Abriss ihrer Grschichte, zumeist nach Urkunden Berlin 1865.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona miasta i gminy Łobez
- Galeria zdjęć miasta Łobez. lobez.cba.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-11)].
- Pomnik Rolanda
- Stare mapy Łobza