Hoplitozaur
| Hoplitosaurus | |||
| Lucas, 1901 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
hoplitozaur | ||
| Gatunki | |||
| |||
Hoplitozaur (Hoplitosaurus) – rodzaj dinozaura ptasiomiednicznego (Ornithischia) należącego do grupy ankylozaurów (Ankylosauria) i podrodziny Polacanthinae. Dawniej uznawany za synonim Polacanthus, lecz obecnie przywrócony do rangi osobnego rodzaju. Jego nazwa oznacza „hoplicki jaszczur” – od starogreckiej ciężkozbrojnej piechoty, hoplitów.
Wielkość[edytuj | edytuj kod]
Dinozaur ten osiągał długość 5-6 m i wagę 1-1,5 t.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Hoplitozaur żył około 130 milionów lat temu na terenie obecnej Ameryki Północnej. Jego szczątki znaleziono w stanie Dakota Południowa w Stanach Zjednoczonych.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Większy od polakanta dinozaur pancerny. Grzbiet chroniony był wieloma kostnymi tarczami i kolcami – najdłuższymi prawdopodobnie na wysokości barków. Głowa krótka i szeroka, również pokryta pancerzem. Kostne płytki znajdowały się nawet na powiekach. Hoplitozaur miał drobne, liściokształtne zęby, którymi zrywał nisko rosnącą roślinność.
Filogeneza[edytuj | edytuj kod]
Pozycja filogenetyczna hoplitozaura w obrębie Ankylosauria jest niepewna. Kirkland (1998) zaliczył go do rodziny Ankylosauridae i wchodzącej w jej skład podrodziny Polacanthinae, uznając go za bliskiego krewnego rodzajów Polacanthus, Gastonia, Mymoorapelta i być może również Hylaeosaurus[1]. Także Carpenter (2001) uznał hoplitozaura za przedstawiciela Polacanthinae (z tym, że autor ten podnosił tę podrodzinę do rangi odrębnej rodziny Polacanthidae, siostrzanej do Ankylosauridae); z przeprowadzonej przez niego analizy kladystycznej wynika, że hoplitozaur był taksonem siostrzanym do polakanta[2]. Z kolei z analizy kladystycznej przeprowadzonej przez Richarda Thompsona i współpracowników (2012) wynika, że taksony zaliczane do Polacanthinae/Polacanthidae, w tym hoplitozaur, należały do rodziny Nodosauridae. Na drzewie ścisłej zgodności wygenerowanym na podstawie 4248 najbardziej oszczędnych drzew hoplitozaur jest w nierozwikłanej politomii z wszystkimi innymi przedstawicielami Nodosauridae, natomiast na drzewie zgodności wygenerowanym metodą 50% majority rule consensus jest w politomii z rodzajem Gargoyleosaurus i z kladem obejmującym rodzaje Polacanthus, Peloroplites i Gastonia[3].
Behawior i etologia[edytuj | edytuj kod]
Prawdopodobnie jak większość gatunków ankylozaurów prowadził samotniczy tryb życia. Zasiedlał przypuszczalnie przede wszystkim obrzeża lasów, gdzie mógł znaleźć odpowiednie warunki bytowe – często na terenach nadrzecznych.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ James I. Kirkland. A polacanthine ankylosaur (Ornithischia: Dinosauria) from the Early Cretaceous (Barremian) of eastern Utah. „New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin”. 14, s. 271-281, 1998. (ang.).
- ↑ Kenneth Carpenter: Phylogenetic analysis of the Ankylosauria. W: Kenneth Carpenter (red.): The Armored Dinosaurs. Bloomington: Indiana University Press, 2001, s. 455-483. ISBN 0-253-33964-2.
- ↑ Richard S. Thompson, Jolyon C. Parish, Susannah C. R. Maidment i Paul M. Barrett. Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora). „Journal of Systematic Palaeontology”. 10 (2), s. 301-312, 2012. DOI: 10.1080/14772019.2011.569091. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kenneth Carpenter: Phylogenetic analysis of the Ankylosauria. W: Kenneth Carpenter (red.): The Armored Dinosaurs. Bloomington: Indiana University Press, 2001, s. 455-483. ISBN 0-253-33964-2.
| Infrarzędy dinozaurów | |
|---|---|
| Era dinozaurów | |
| Dyscypliny powiązane |
