I Dwór

I Dwór
	nr rej. 16 z 15.11.1947
	; I Dwór w 2014
Państwo	Polska
Miejscowość	Gdańsk
Adres	Oliwa, ul. Polanki 125
Styl architektoniczny	klasycyzm
Ukończenie budowy	koniec XVIII wieku
Właściciel	Lasy Państwowe
	Położenie na mapie Gdańska I Dwór
	Położenie na mapie Polski I Dwór
	Położenie na mapie województwa pomorskiego I Dwór
	54°24′17,536″N 18°33′28,753″E/54,404871 18,557987
	Multimedia w Wikimedia Commons

I Dwór (niem. I Hof) – zabytkowa posiadłość przy ulicy Polanki 125 w Gdańsku Oliwie^[2].

Historia

Powstał, jak wszystkie inne dwory wzdłuż tego traktu, w pierwszej połowie XVII wieku. W 1647 gdański kupiec Simon Schlep kupił 6-morgową działkę ziemi na skraju lasu, od miejscowego kowala Marcina Kulika. Nominalnie były to ziemie klasztorne, więc zarówno sprzedający jak i kupujący musieli uzyskać zgodę opactwa.

Ten pierwszy dwór wzniesiony został w stylu barokowym, ale już w końcu XVIII wieku wybudowano w tym miejscu nowe i - jak się zdaje - znacznie obszerniejsze zabudowania w stylu klasycystycznym, składające się z dworu właściwego, oficyny, pawilonu ogrodowego, parku przeciętego dwiema alejami dojazdowymi, fontanny, skarp parkowych, strzelnicy i stawu. Właściciel tego nowego założenia, Joachim Wilhelm von Weickhmann (jeden z czterech burmistrzów Wolnego Miasta z lat 1807–1814) nazwał je „Montbrillant”.

Do naszych czasów dwór i klasycystyczny pawilon ogrodowy dotrwały w niezłym stanie zewnętrznym, natomiast park, staw, ogrody i strzelnica uległy daleko posuniętej dewastacji. W jego obrębie rosną 3 pomniki przyrody: 20-metrowej wysokości dąb szypułkowy o obwodzie 545-575 cm (PP nr 121) oraz dwie topole białe o obwodach ponad 5,5 m, a także sumak octowiec, kilka cisów oraz wiele żywotników^[3]^[4].

Właścicielem posesji jest przedsiębiorstwo Lasy Państwowe.

Przypisy

↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2014-02-25] .
↑ DWÓR I - MONTBRILLANT. trojmiasto.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-23)].
↑ Wykaz i mapa lokalizacji pomników przyrody na terenie miasta Gdańska. [dostęp 2014-12-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-01)].
↑ Dariusz Podbereski, Marcin S. Wilga: Wędrówki Przyrodnicze, Trasy wycieczek przyrodniczych. Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1995, s. 54. ISBN 83-85843-48-5.

Bibliografia

FranciszekF. Mamuszka FranciszekF., Oliwa, Gdańsk: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1985, ISBN 83-03-00938-9, OCLC 830185492 .
Historia Gdańska, t. 3, pr. zbior., Gdańsk 1993, ISBN 83-215-3251-9

[zabytek-1] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2014-02-25] .

[2] DWÓR I - MONTBRILLANT. trojmiasto.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-23)].

[3] Wykaz i mapa lokalizacji pomników przyrody na terenie miasta Gdańska. [dostęp 2014-12-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-01)].

[4] Dariusz Podbereski, Marcin S. Wilga: Wędrówki Przyrodnicze, Trasy wycieczek przyrodniczych. Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1995, s. 54. ISBN 83-85843-48-5.

[1]

[2]

[3]

[4]

Jednostki	Dolina Radości Jelitkowo Ludolfino Młyniec Oliwa Polanki Przylesie Przymorze Żabianka
Podjednostki	Dolina Powagi Dolina Szwabego Dwór I Dwór II Dwór III Dwór IV Dwór V Dwór VI Dwór VII Dwór VIII Głębokie Głodowo Gospódki Las Przymorski Las Szpitalny Leśnica Leśny Młyn Mirów Prochowy Młyn Rybno Wojnowo