Idioctis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Idioctis
Koch, 1874
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Podrząd

Opisthothelae

Infrarząd

ptaszniki

Rodzina

Barychelidae

Podrodzina

Barychelinae

Rodzaj

Idioctis

Typ nomenklatoryczny

Idioctis helva L. Koch, 1874

Synonimy
  • Atrophonysia Benoit & Legendre, 1968

Idioctisrodzaj pająków z infrarzędu ptaszników i rodziny Barychelidae. Obejmuje 9 opisanych gatunków. Zamieszkują wyspy Oceanu Indyjskiego i Spokojnego oraz Australię kontynentalną. Bytują w strefie pływów i strefie przybrzeżnej.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj ten wprowadził w 1874 roku Ludwig Carl Christian Koch jako takson monotypowy z jednym, opisanym w tej samej publikacji gatunkiem I. helva[1]. W 1992 roku Tracey Churchill i Robert Raven dokonali obszernej rewizji zachodniopacyficznych przedstawicieli rodzaju, opisując cztery nowe gatunki[2]. Współcześnie do rodzaju tego zalicza się 9 opisanych gatunków[3][4]:

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pająki o ciele długości od 10 do 17 mm[2]. Karapaks jest w ogólnym zarysie jajowaty[3], owłosiony, pozbawiony wzoru barwnego. Ośmioro oczu rozmieszczonych jest na wspólnym wzgórku na planie trapezu. Jamki karapaksu są bardzo szerokie, proste lub lekko odchylone. Szczękoczułki mają nad pazurami jadowymi rastellum złożone z kilku kolców, ale pozbawione guzka. Szczęki mają zwykle w kątach przednio-wewnętrznych od 18 do 20 kuspuli[2] o średnicy do 20 μm i kształcie spiczastego, 2,5 raza wyższego niż szerokiego stożka z powierzchnią urzeźbioną listewkami równoległymi do osi długiej kuspuli[3]. Szeroka warga dolna pozbawiona jest kuspuli. Wąskie, zwykle półtorakrotnie dłuższe niż szerokie sternum[2][3] ma małe, umieszczone brzeżnie miejsca przyczepu mięśni (sigillae)[2]. Odnóża dwóch przednich par są grubsze niż u innych australijskich przedstawicieli Barychelidae[3]. Stopy zaopatrzone są w maczugowate i nitkowate trichobotria. Pazurki u samic mają ząbki tylko na powierzchniach bocznych, u samców zaś ząbki rozmieszczone są w dwóch szeregach. Wierzch opistosomy (odwłoka) jest jednolicie jasny, pozbawiony barwnego wzoru[2].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Pająki te zasiedlają strefę pływów i strefę przybrzeżną, w tym namorzyny. Budują tam proste norki o pojedynczym wejściu zamykanym wieczkiem. Jako podłoże wybierają muł, drzewa namorzynowe, kłody, martwe koralowce i żelaziakowe głazy[3].

Rodzaj ten jest szeroko rozprzestrzeniony w rejonie Oceanu Indyjskiego i Spokojnego, jednak poszczególne gatunki mają zwykle wąskie zasięgi. I. intertidalis jako jedyny występuje w krainie madagaskarskiej, gdzie zamieszkuje Madagaskar, Seszele i Majottę. I. littoralis jako jedyny występuje w krainie orientalnej, będąc endemitem Singapuru. Pozostałe gatunki zamieszkują krainę australijsko-pacyficzną. I. yerlata jest endemitem Queenslandu, I. xmas Wyspy Bożego Narodzenia, I. ferrophila Nowej Kaledonii, I. marovo Wysp Salomona, I. talofa Samoa Zachodniego, a I. helva Fidżi. I. eniwetok występuje na Karolinach (Palau) i Wyspach Marshalla[4][2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. L. Koch: Die Arachniden Australiens, nach der Natur beschrieben und abgebildet. Nürnberg: Bauer & Raspe, 1874, s. 473-576.
  2. a b c d e f g T.B. Churchill, R.J. Raven. Systematics of the intertidal trapdoor spider genus Idioctis (Mygalomorphae: Barychelidae) in the western Pacific with a new genus from the northeast. „Memoirs of the Queensland Museum”. 32, s. 9–30, 1992. 
  3. a b c d e f R.J. Raven. Mygalomorph spiders of the Barychelidae in Australia and the western Pacific. „Memoirs of the Queensland Museum”. 35, s. 291-706, 1994. 
  4. a b Gen. Idioctis L. Koch, 1874. [w:] World Spider Catalog Version 21.5 [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2021-10-02].