Przejdź do zawartości

Irena Piasecka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Irena Piasecka
„Elżbieta” „Kreska”
kapitan
Data i miejsce urodzenia

28 lutego 1907
Antoniny

Data i miejsce śmierci

22 października 1982
Warszawa

Przebieg służby
Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Późniejsza praca

krawcowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, dwukrotnie) Medal Wojska (czterokrotnie) Krzyż Armii Krajowej

Irena Piasecka ps. „Elżbieta”, „Kreska” (ur. 28 lutego 1907 w Antoninach na Wołyniu, zm. 22 października 1982 w Warszawie) – kapitan, sekretarka Jana Rzepeckiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 28 lutego 1907 w m. Antoniny pow. Stary Konstantynów na Wołyniu w rodzinie ziemiańskiej Leopolda i Leontyny z d. Herdegen[1]. Ukończyła w Stanisławowie szkołę powszechną, a następnie w 1925 Gimnazjum ss. Urszulanek, a na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie studia ekonomiczno-historyczne. W latach 1934–1939 mieszkała w Toruniu, gdzie działała w Rodzinie Wojskowej[2]. Prowadziła także w tym czasie na Mokrem świetlicę dla bezrobotnych, a przyjeżdżając w lutym 1939 do Warszawy założyła i prowadziła na Powiślu świetlicę dla dzieci-roznosicieli gazet[1].

Podczas kampanii wrześniowej 1939 była łączniczką w sztabie obrony Warszawy[2]. Od 10 października 1939 działała w konspiracji jako sekretarka szefa sztabu Komendy Okręgu Warszawa-Miasto SZP-ZWZ, Jana Rzepeckiego. Do niej należało organizowanie lokali kontaktowych, punktów kolportażu prasy oraz werbowała łączniczki. Kierowała od października 1940 do października 1944 sekretariatem i łącznością Biura Informacji i Propagandy KG ZWZ-AK[1]. Pułkownik Jan Rzepecki ocenił pracę Wydziału, którym kierowała „Elżbieta”, następująco:

Była sercem bipowskiego układu krążenia; bezbłędnie działał system rozdziału i przekazywania poczty konspiracyjnej oraz organizowanie odpraw szefa BIP[3].

W trwającym powstaniu warszawskim była przydzielona do Dowództwa Ochrony Powstania, w którym organizowała m.in. łączność kanałową i kolportaż między Wolą i Starym Miastem. Brała również udział w walce o kościół Świętego Krzyża znajdującym się na Krakowskim Przedmieściu[3].

Po kapitulacji powstania warszawskiego była w niewoli niemieckiej w Lamsdorf (do 30 października 1944)[2], Molsdorf, Blankenheim i Bury nad Menem, do którego jeńców przeniosły wojska amerykańskie[3]. Po uwolnieniu z niewoli pojechała do Londynu i 1 sierpnia 1945 została wcielona do I Batalionu Pomocniczej Wojskowej Służby Kobiet z przydziałem do Oddziału Specjalnego Sztabu Naczelnego Wodza. W październiku z jego polecenia udała się do kraju z rozkazem dotarcia do organizacji „Wolność i Niezawisłość”. Po przybyciu 30 października 1945 do Warszawy zarejestrowała się w PCK jako powracająca z emigracji w Aschaffenburgu[3]. W październiku została aresztowana, ale uciekła z budynku Ministerstwa Bezpieczeństwa mieszczącego się przy ul. Szerokiej, wyskakując z okna drugiego piętra. Podczas skoku złamała obie nogi. Przez dwa miesiące przebywała w szpitalu, a następnie udała się w styczniu 1946 do Londynu[3]. W 1948 została zdemobilizowana i pracowała jako krawcowa. Do Polski wróciła na stałe w 1974. Zmarła w Warszawie 22 października 1982[2].

Odznaczona 18 maja 1946 Orderem Virtuti Militari V klasy przez Prezydenta RP na obczyźnie, dwukrotnie Krzyżem Walecznych, czterokrotnie Medalem Wojska oraz Krzyżem AK.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Zawacka 2007 ↓, s. 56.
  2. a b c d Mazur 1987 ↓, s. 387.
  3. a b c d e Zawacka 2007 ↓, s. 57.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Grzegorz Mazur: Biuro Informacji i Propagandy SZP-ZWZ-AK 1939-1945. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 387. ISBN 83-211-0892-X.
  • Słownik Biograficzny Kobiet Odznaczonych Orderem Wojennym Virtuti Militari. Elżbieta Zawacka (red.). T. III: P-Ż. Toruń: Fundacja „Archiwum i Muzeum Pomorskie AK oraz Wojskowej Służby Kobiet”, 2007, s. 56-57. ISBN 83-88693-20-4.