Kosaciec niski

Kosaciec niski
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	kosaćcowate
Rodzaj	kosaciec
Gatunek	kosaciec niski
	Nazwa systematyczna
	Iris pumila L.; Sp. pl. 1:38. 1753
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kosaciec niski (Iris pumila L.) – gatunek rośliny z rodzaju kosaćcowatych (Iridaceae). Pochodzi z Azji (występuje na Kaukazie) i środkowej, wschodniej i południowo-wschodniej Europy, rozprzestrzenił się w Ameryce Północnej^[3]. W Polsce nie występuje dziko, jest uprawiany (rzadko) jako roślina ozdobna^[4]. Pochodzi od niego kilka mieszańców, uprawianych jako rośliny ozdobne, np. Iris ×barbata, Iris ×hybrida hort.^[4]

Morfologia i biologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Cała roślina ma wysokość (wraz z kwiatem) 10-15 cm. Pod ziemią grube i mięsiste kłącze. Jest byliną, kwitnie od kwietnia do maja. Liczba chromosomów 2n = 32^[4].
Łodyga: Pojedyncza, wzniesiona, gruba, naga, bardzo krótka.
Liście: Szablaste, o długości 5-15 cm i szerokości 1-3 cm.
Kwiaty: O barwie fioletowej, niebieskiej lub białej i długości do 15 cm. U kultywarów występują też kwiaty w kolorze żółtym, purpurowym^[5]. Zazwyczaj występuje tylko jeden duży kwiat na szczycie łodygi. Zewnętrzne listki okwiatu są odgięte, wewnętrzne wzniesione. Znamiona słupka, szerokie, liściowate.

Zastosowanie i uprawa[edytuj | edytuj kod]

Nadaje się na rabaty kwiatowe, do ogródków skalnych i na kwiat cięty. Wymaga słonecznego stanowiska, nie ma natomiast specjalnych wymagań co do gleby, nie należy go sadzić na glebach świeżo nawożonych obornikiem^[6]. Rozmnaża się łatwo poprzez podział kłączy wczesną wiosną lub w drugiej połowie lata^[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-09] (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].
↑ ^a ^b ^c Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
↑ GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
↑ ^a ^b Bolesław Chlebowski, Kazimierz Mynett: Kwiaciarstwo. Warszawa: PWRiL, 1983. ISBN 83-09-00544-X.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-09] (ang.).

[3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].

[klucz-4] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[5] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[kwiaciarstwo-6] Bolesław Chlebowski, Kazimierz Mynett: Kwiaciarstwo. Warszawa: PWRiL, 1983. ISBN 83-09-00544-X.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]