Iwan Taranienko

Iwan Taranienko
Иван Андреевич Тараненко
	7+6 zwycięstw
	generał porucznik lotnictwa
Data i miejsce urodzenia	28 kwietnia 1912 ; Hubynycha, rejon nowomoskowski, obwód dniepropetrowski
Data i miejsce śmierci	4 marca 1995 ; Moskwa
	Przebieg służby
Lata służby	1933–1972
Siły zbrojne	Armia Czerwona; Wojskowe Siły Powietrzne
Główne wojny i bitwy	wojna zimowa, front wschodni (II wojna światowa)
	Odznaczenia
	;

Iwan Andriejewicz Taranienko (ros. Иван Андреевич Тараненко, ukr. Іван Андрійович Тараненко, ur. 15 kwietnia^?/28 kwietnia 1912 we wsi Hubynycha w rejonie nowomoskowski w obwodzie dniepropetrowskim, zm. 4 marca 1995 w Moskwie) – radziecki lotnik wojskowy, generał porucznik lotnictwa, Bohater Związku Radzieckiego (1943).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w ukraińskiej rodzinie chłopskiej. Skończył 7 klas, później pracował jako stolarz w zakładzie im. Karla Liebknechta w Dniepropetrowsku i sekretarz zakładowego komitetu Komsomołu w Pawłohradzie, od 1932 należał do WKP(b). Od sierpnia 1933 służył w Armii Czerwonej, w 1934 ukończył wojskową szkołę lotniczą w Charkowie, w której został instruktorem i dowódcą klucza. W latach 1939–1940 uczestniczył w wojnie z Finlandią, podczas której wykonał 22 loty bojowe i strącił osobiście jeden fiński samolot. Od czerwca 1941 jako starszy politruk i komisarz eskadry brał udział w wojnie z Niemcami w składzie 147 i 12 pułku lotnictwa myśliwskiego, w październiku 1941 został dowódcą 298 pułku lotnictwa myśliwskiego na Froncie Południowym, a od lutego 1943 Północno-Kaukaskim. Miał wówczas stopień podpułkownika. Wraz z pułkiem walczył w składzie 219 Dywizji Lotnictwa Bombowego 4 Armii Powietrznej. Do czerwca 1943 wykonał 205 lotów bojowych i stoczył 18 walk powietrznych, w których strącił osobiście 4 i w grupie 4 samoloty wroga; od kwietnia do czerwca 1943 wraz z pułkiem wyróżnił się podczas walk o Kubań. 28 lipca 1943 został dowódcą 294 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego 4 Korpusu Lotnictwa Myśliwskiego 5 Armii Powietrznej Frontu Stepowego (20 października 1943 Front Stepowy został przemianowany na 2 Front Ukraiński), której piloci wyróżnili się podczas operacji biełgorodzko-charkowskiej oraz w bitwie o Dniepr, szczególnie przy wyzwalaniu Połtawy 23 września 1943 i Aleksandrii 6 grudnia 1943. Później na czele dywizji brał udział w operacji jassko-kiszyniowskiej, debreczyńskiej, brastysławsko-brneńskiej i budapesztańskiej. Wykonał łącznie 253 loty bojowe i stoczył 54 walki powietrzne, strącając osobiście 7 i w grupie 6 samolotów wroga. W 1946 ukończył kursy doskonalenia kadry dowódczej przy Akademii Wojskowo-Powietrznej, a w 1955 Wyższą Akademię Wojskową im. Woroszyłowa. Był dowódcą dywizji lotniczej i pracował w Wojskowo-Powietrznej Akademii Inżynieryjnej im. Żukowskiego, był I zastępcą dowódcy Lotnictwa Wojskowo-Transportowego, w 1972 w stopniu generała porucznika zakończył służbę wojskową. Został pochowany w kolumbarium Cmentarza Nowodziewiczego.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego (2 września 1943)
Order Lenina (dwukrotnie)
Order Czerwonego Sztandaru (pięciokrotnie, m.in. 23 kwietnia 1940 i 12 lutego 1942)
Order Bohdana Chmielnickiego II klasy (28 kwietnia 1945)
Order Wojny Ojczyźnianej I klasy (dwukrotnie, 2 maja 1943 i 11 marca 1985)
Order Czerwonej Gwiazdy
Medal „Za zasługi bojowe”
Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
Medal „Za wyzwolenie Pragi”
Medal „Za zdobycie Budapesztu”
Medal „Weteran Sił Zbrojnych ZSRR”

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Тараненко Иван Андреевич (ros.) Biogram na stronie warheroes.ru [dostęp 2018-10-09]
http://airaces.narod.ru/all14/taranenk.htm (ros.)
http://soviet-aces-1936-53.ru/abc/t/taranen_ia.htm (ros.)
https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_nagrazhdenie150031946/ (ros.)

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

https://web.archive.org/web/20191224130150/http://novodevichiynecropol.narod.ru/taranenkoia.htm (ros.)