
Cmentarz Nowodziewiczy
| ||
Jedna z alejek cmentarza | ||
Państwo | ![]() | |
Miasto wydzielone | ![]() | |
Adres | Chamowniki, Łużniecki projezd 2 | |
Typ cmentarza | komunalny | |
Stan cmentarza | czynny | |
Powierzchnia cmentarza | 7,5 ha | |
Data otwarcia | ok. 1524 | |
Architekt | Siergiej Rodionow, Iwan Maszkow | |
![]() |
Cmentarz Nowodziewiczy (ros. Новодевичье кладбище) – moskiewski cmentarz położony przy monasterze Nowodziewiczym. Miejsce spoczynku wielu zasłużonych Rosjan.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Nekropolię otwarto w 1524 roku, tuż obok muru wybudowanego właśnie monasteru, od którego cmentarz zaczerpnął swą nazwę. Chowano tam głównie kościelnych dygnitarzy, szanowane rodziny i szlachetnie urodzonych, a także, od XIX wieku inteligencję i kupców. W 1898 roku otwarto nową część cmentarza. Przez kolejne sześć lat teren obudowano murem, zaprojektowanym przez architekta Iwana Pawłowicza Maszkowa. Od 1932 roku cmentarz stał się miejscem pochówku ludzi sławnych, wybitnych i zasłużonych dla Związku Radzieckiego, a następnie dla Federacji Rosyjskiej. Chowano tu także ludzi, którzy z pewnych względów nie mogli spocząć pod murami Kremla lub w grobowcach. Jednym z nich był dyrektor moskiewskiego teatru, sprzeciwiający się decyzji bolszewików dotyczącej zburzenia soboru Chrystusa Zbawiciela, któremu ze względu na zasługi nie można było odmówić pochówku z honorami. Dziś spoczywają tam również żołnierze polegli podczas radzieckiej interwencji w Afganistanie oraz pierwszej i drugiej wojny w Czeczenii.
Pochowani[edytuj | edytuj kod]
Obecnie na cmentarzu pochowanych jest ponad 27 000 osób, w tym między innymi:
- Andriej Abrikosow (1906-1973) – aktor
- Piotr Alejnikow (1914-1965) – aktor
- Nadieżda Alliłujewa (1902-1932) – małżonka Józefa Stalina
- Boris Baboczkin (1904-1975) – aktor
- Mark Bernes (1911-1969) – aktor i piosenkarz
- Paweł Bielajew (1925-1970) – kosmonauta
- Gieorgij Bieriegowoj (1921-1995) – kosmonauta
- Siergiej Bondarczuk (1920-1994) – aktor i reżyser
- Walerij Brumel (1942-2003) – lekkoatleta, mistrz olimpijski
- Borys Brunow (1922-1997) – aktor
- Walerij Briusow (1873-1924) – pisarz
- Michaił Bułhakow (1891-1940) – pisarz i dramaturg
- Nikołaj Bułganin (1895-1975) – premier ZSRR
- Nikita Chruszczow (1894-1971) – przewodniczący KC
- Nina Chruszczowa (1900-1984) – pierwsza dama ZSRR
- Anton Czechow (1860-1904) – pisarz
- Gieorgij Cziczerin (1872-1936) – komisarz ludowy
- Ilja Erenburg (1891-1967) – pisarz
- Siergiej Eisenstein (1898-1948) – reżyser
- Aleksandr Fadiejew (1901-1956) – pisarz
- Nikołaj Gogol (1809-1852) – pisarz
- Raisa Gorbaczowa (1932-1999) – żona Michaiła Gorbaczowa
- Dmitrij Grigorowicz (1883-1938) – konstruktor samolotów
- Andriej Gromyko (1909-1989) – polityk
- Ludmiła Gurczenko (1935-2011) – aktorka
- Nazım Hikmet (1901-1963) – turecki poeta i komunista
- Siergiej Iljuszyn (1894-1977) – konstruktor samolotów
- Borys Jelcyn (1931-2007) – pierwszy prezydent Federacji Rosyjskiej
- Piotr Kropotkin (1842-1921) – rewolucjonista i anarchista
- Jelena Kuźmina (1909-1979) – aktorka
- Aleksandr Lebied (1950-2002) – wojskowy i polityk
- Lew Landau (1908-1968) – laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki
- Isaak Lewitan (1860-1900) – malarz
- Władimir Majakowski (1893-1930) – poeta
- Wasilij Margiełow (1908-1990) – generał radzieckich wojsk powietrznodesantowych
- Siergiej Michałkow (1913-2009) – poeta
- Władimir Mieszczeriakow (1885-1946) – działacz partyjny i państwowy, dyplomata
- Artiom Mikojan (1905-1970) – konstruktor samolotów
- Wiaczesław Mołotow (1890-1986) – polityk
- Nikołaj Ogariow (1813-1877) – pisarz i poeta
- Dawid Ojstrach (1908-1974) – skrzypek
- Aleksandr Oparin (1894-1980) – biochemik
- Iwan Perestiani (1870-1959) – aktor
- Jekatierina Pieszkowa (1887-1965) – rosyjska działaczka humanitarna, pierwsza żona Maksima Gorkiego
- Borys Polewoj (1908-1981) – pisarz
- Siergiej Prokofjew (1891-1953) – kompozytor i pianista
- Iwan Pyrjew (1901-1968) – reżyser filmowy
- Mstisław Rostropowicz (1927-2007) – dyrygent i wiolonczelista
- Pawieł Rybałko (1894-1948) – wojskowy i dyplomata
- Walentin Sierow (1865-1911) – malarz
- Konstantin Stanisławski (1863-1938) – pisarz
- Fiodor Szalapin (1873-1938) – śpiewak operowy
- Dmitrij Szostakowicz (1906-1975) – kompozytor
- Wasilij Szukszyn (1929-1974) – pisarz i aktor
- Nikołaj Tichonow (1905-1997) – polityk, premier ZSRR
- Wiaczesław Tichonow (1928-2009) – aktor
- Andriej Tupolew (1888-1972) – konstruktor samolotów
- Wasilij Ulrich (1889-1951) – sędzia
- Galina Ułanowa (1910-1998) – primabalerina
- Klimient Woroszyłow (1881-1969) – wojskowy i polityk
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Grób Antoniego Czechowa
Skromna mogiła Michaiła Bułhakowa