Józef Piszczek
 prof. dr Józef Piszczek (1912–1967) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku |
cmentarz Centralny w Szczecinie, aleja zasłużonych nr 44 |
| Zawód, zajęcie |
mgr inż. rolnictwa, nauczyciel akademicki |
| Tytuł naukowy | |
| Alma Mater |
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie |
Józef Karol Piszczek (ur. 30 stycznia 1912 w Cyrance[1], zm. 23 marca 1967 w Warszawie[2]) – polski profesor nauk rolniczych w zakresie gleboznawstwa, nauczyciel akademicki
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Józef Karol Piszczek urodził się w rodzinie chłopskiej Józefa i Józefy z d. Flur. Po ukończeniu szkoły powszechnej od 1922 uczył się w Państwowym Gimnazjum typu humanistycznego im. Stefana Konarskiego w Mielcu, gdzie otrzymał świadectwo dojrzałości (1930)[3]. Studia na Wydziale Rolnym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie ukończył w 1934, uzyskując dyplom inżyniera rolnika[4]. Po studiach był instruktorem rolniczym w Okręgowym Towarzystwie Rolniczym w Mielcu (1934–1936), nauczycielem szkoły rolniczej w Nowym Targu (1936–1937) oraz instruktorem rolniczym i agronomem powiatowym w Dąbrowie Tarnowskiej (1937–1940)[3]. Od grudnia 1940 do połowy sierpnia 1944 pracował jako księgowy w majątku rolnym Rzędzianowice w pow. mieleckim. Od maja 1945 był instruktorem rolniczym w Powiatowym Biurze Rolnym w Mielcu, a od marca 1946 – inspektorem Wojewódzkiej Izby Rolniczej w Rzeszowie. W 1947 poślubił żonę Helenę z d. Polek, nie miał dzieci[3]. W latach 1946–1954 pracował na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie kolejno jako asystent i adiunkt[5]. W 1951 uzyskał stopień doktora nauk rolniczych na podstawie rozprawy Wpływ nawożenia i płodozmianu na zawartość manganu w glebie, wykonanej pod kierunkiem prof. Bogdana Dobrzańskiego. W 1955 otrzymał stanowisko docenta, w 1961 – tytuł profesora nadzwyczajnego. W 1954 przeniósł się do Szczecina, gdzie razem z Marianem Lityńskim, Stefanem Kownasem i Antonim Linkem organizował nową uczelnię Wyższą Szkołę Rolniczą w Szczecinie[3]. Prof. dr Józef Piszczek jako urzędujący Rektor zmarł w Warszawie po długiej i ciężkiej chorobie[6]. Został z honorami pochowany na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie 31 marca 1967 – jako pierwszy w nowo utworzonej Alei Zasłużonych[7][8][9].
Praca naukowa i organizacyjna
[edytuj | edytuj kod]Profesor Józef Piszczek był wysoko cenionym gleboznawcą, który prowadził badania dotyczące genezy, systematyki i kartografii gleb, zawartości w glebach uprawnych niektórych mikroelementów, niszczących glebę zjawisk erozyjnych oraz podniesienia produktywności gleb lekkich. Jest autorem lub współautorem ok. 60 publikacji naukowych ważnych dla praktyki gospodarczej[10][11][12][13].
Ważną dla nauki i praktyki stała się opracowana przez niego metodyka oznaczania magnezu w glebach. W latach 1958–1965 stwierdził bardzo ostry niedobór tego pierwiastka w uprawnych glebach lekkich Pomorza Zachodniego i wskazywał na konieczność nawożenia ich nawozami magnezowymi w celu podniesienia produktywności[14].
Był jednym z twórców powstałej w 1954 Wyższej Szkoły Rolniczej w Szczecinie i jednym z pierwszych jej pracowników. Zorganizował Katedrę Gleboznawstwa, której był kierownikiem do 1967[15]. Był rektorem tej uczelni w latach 1959–1964 oraz 1966–1967, a w latach 1956–1959 – dziekanem Wydziału Rolniczego[15][16].
Uczestniczył w gremiach naukowych: był członkiem Komitetu Gleboznawstwa i Chemii Rolnej Polskiej Akademii Nauk (1957–1967), Rady Naukowo-Technicznej przy Ministrze Rolnictwa (1959–1965), Zespołu Doradców Naukowych przy Centralnym Zakładzie Kartografii IUNG (1960–1966). Współorganizował i jako pierwszy przewodniczył Szczecińskiemu Oddziałowi Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego. Należał także do Międzynarodowego Towarzystwa Gleboznawczego, Polskiego Towarzystwa Geologicznego, Polskiego Towarzystwa Botanicznego[17] i Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego[4].
Wybrane publikacje naukowe
[edytuj | edytuj kod]- Badania gleboznawcze terenów Sośnica. „Ann. UMCS” 1947, E11, s. 263-284 (wsp. B. Dobrzański)
- Wpływ nawożenia i płodozmianu na zawartość manganu w glebie. „Ann. UMCS” 1951, E6, 1
- Mangan w glebach karpackich terenów fliszowych. „Ann. UMCS” 1958, E11
- Problem kształtowania się zawartości Mn, J, Cu, Zn, Co w glebach Pomorza Zachodniego. „Zesz. Nauk. WSR Szczec.” 1964, 12 (wsp. Z. Chudecki, H. Greinert)
- Gleby i zagadnienie erozji gleb na Pomorzu Zachodnim. „Zesz. Nauk. WSR Szczec.” 1965, 18 s. 3—14
- Niektóre właściwości namułów z dna toru wodnego Szczecin-Świnoujście. „Zesz. Nauk. WSR Szczec.” 1965, 18, s. 173—176 (wsp. Z. Chudecki, H. Greinert)
- Magnez dostępny dla roślin w bielicowych glebach lekkich Pomorza Zachodniego. „Zesz. Probl. Post. Nauk Roln.” 1967
Odznaczenia i nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1958)
- Medal X-lecia PRL (1955)
- Gryf Pomorski (1959)
- złota odznaka Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego (1961)
- zespołowa nagroda państwowa III stopnia za mapę gleb Polski
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Encyklopedia Szczecina. T. II. Red. T. Białecki. Uniwersytet Szczeciński Szczecin 2000, s. 72. ISBN 83-7241-089-5
- ↑ Józef Piszczek. Groby zasłużonych szczecinian (dostęp 31.10.2023)
- ↑ a b c d Andrzej Dzięczkowski. Józef Karol Piszczek. Internetowy Polski Słownik Biograficzny (dostęp 31.10.2023)
- ↑ a b Akademia Rolnicza w Szczecinie w latach 1954–1979 (red. Marian Kubasiewicz). Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Szczecinie, Szczecin 1979, s. 299–300
- ↑ Historia: Od Katedry Gleboznawstwa Wydziału Rolnego UMCS do Instytutu Gleboznawstwa i Kształtowania Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie (dostęp 31.10.2023)
- ↑ Tow. Józef Piszczek – rektor WSR nie żyje. „Głos Szczeciński”, 24.03.1967, cyt. za: Dorota Gołębiowska. Gazeta Pięćdziesięciolecia AR w Szczecinie. „Agrarius” wydanie archiwalne – sierpień 2005, s. 31
- ↑ Anna Folkman. Tego o Cmentarzu Centralnym w Szczecinie możesz nie wiedzieć. Głos Szczeciński z 1 listopada 2019 (dostęp 31.10.2023)
- ↑ Nekrolog. „Głos Szczeciński” nr 73, 28.03.1967
- ↑ http://www.cmentarze.szczecin.pl/Cmentarze/chapter_11975.asp?smode=2&p1oid=02187F1680B944C4BB2D444CF8A2F029
- ↑ Józef Piszczek. Ogólna charakterystyka gleb województwa szczecińskiego (dostęp 31.10.2023)
- ↑ Systematyka gleb Polski (praca zbiorowa). [w:] Henryk Domżał. „Od Katedry Gleboznawstwa Wydziału Rolnego UMCS do Instytutu Gleboznawstwa i Kształtowania Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie” (dostęp 31.10.2023)
- ↑ Bogdan Dobrzański, Józef Piszczek. Mapa gleb powiatu mieleckiego. Ann UMCS 1948, B3, s. 15-31
- ↑ Mapa gleb Polski w skali 1 : 1 000 000 praca zbiorowa (dostęp 31.10.2023)
- ↑ Józef Piszczek. Zagadnienie magnezu w glebach lekkich województwa szczecińskiego. „Roczniki Gleboznawcze” 1960, 9
- ↑ a b 60 lat Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie 1954–2014. s. 234-235. ISBN 978-83-7663-180-6
- ↑ 50 lat Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Akademii Rolniczej w Szczecinie. Red. S. Dzienia. Dziekanat Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa. Wyd. I. Szczecin 2004, s. 127. ISBN 83-7317-065-0
- ↑ Monika Myśliwy, Zofia Sotek, Helena Więcław, Marcin Wilhelm. Oddział Szczeciński (1955). w: A. Mostowska, A. Rostański, A. Mikuła (red.), Polskie Towarzystwo Botaniczne w setną rocznicę powstania (1922–2022). Polskie Towarzystwo Botaniczne, Warszawa, s. 316 (dostęp 31.10.2023)
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Józef Karol Piszczek w Internetowym Słowniku Biograficznym [dostęp 31.03.2023]
- 50 lat Akademii Rolniczej w Szczecinie. Red. L. Pałasz. Akademia Rolnicza w Szczecinie, Szczecin 2004, s. 9, 10, 11, 130, 160. ISBN 83-7317-125-8