Jacek Podsiadło
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Narodowość |
polska |
| Dziedzina sztuki |
Jacek Podsiadło (ur. 7 lutego 1964[1] w Szewnie) – polski poeta, prozaik, tłumacz, dziennikarz, felietonista.
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Jest autorem wielu tomów poezji, publikował wiersze i fragmenty prozy w większości polskich czasopism literackich. Jego wiersze tłumaczono m.in. na angielski, niemiecki, słowacki, słoweński i ukraiński[2]. Jest również autorem przewodnika po Wilnie wydanego przez wydawnictwo Pascal. W swojej twórczości przeciwstawia się formom społecznego ucisku (państwo, wojsko, edukacja), głosząc anarchistyczne i pacyfistyczne poglądy.
W latach 1993–2008 prowadził audycję „Studnia” w Radiu Opole. W latach 2009-2018 prowadził własne Domowe Radio „Studnia” w Internecie. W latach 2000–2007 był stałym felietonistą „Tygodnika Powszechnego”. Od 2020 do początku 2024[3] r. ponownie pisał dla tego tygodnika felietony. Od 2023 r. prowadzi osobistą stronę pod adresem jacpo.pl.
Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
W 1992 r. został laureatem Grand Prix w konkursie na brulion poetycki im. M.M. Morawskiej. Laureat licznych nagród literackich, m.in. nagrody im. Georga Trakla (1994), Nagrody Fundacji im. Kościelskich (1998), Nagrody im. Czesława Miłosza (2000); sześciokrotnie nominowany do Nagrody Literackiej „Nike” (w 1999 za Niczyje, boskie[4], w 2000 za Wychwyt Grahama[5], w 2006 za Krę[6], w 2015 za Przez sen[7] – finał nagrody[8] i w 2017 za Włos Bregueta[9] – finał nagrody[10], w 2021 za Podwójne wahadło[11] - finał nagrody), nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia 2009 w kategorii proza za Życie, a zwłaszcza śmierć Angeliki de Sancé[12], dwukrotnie nominowany do Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego „Orfeusz” (w 2015 za tom Przez sen[13] oraz w 2023 za tom Człowiek, który odjechał[14]). W 2015 otrzymał Wrocławską Nagrodę Poetycką „Silesius” za całokształt twórczości[15] oraz Nagrodę Poetycką im. Wisławy Szymborskiej 2015 za tom Przez sen (ex-aequo z Romanem Honetem)[16]. W 2017 otrzymał Wrocławską Nagrodę Poetycką „Silesius” za tom Włos Bregueta[17].
Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Nieszczęście doskonałe, Toruńskie Towarzystwo Kultury, Toruń 1987.
- W lunaparkach smutny, w lupanarach śmieszny, Staromiejski Dom Kultury, Warszawa 1990.
- Wiersze wybrane 1985–1990, Biblioteka „brulionu”, Warszawa-Kraków 1992.
- Arytmia, Biblioteka „brulionu”, Warszawa 1993.
- Dobra ziemia dla murarzy, Tikkun, Warszawa 1994.
- Języki ognia, Biblioteka „brulionu”, Warszawa-Kraków 1994.
- To all the whales I’d love before, Kartki, Białystok 1996.
- Niczyje, boskie, Biblioteka „brulionu”, Warszawa 1998.
- Wiersze wybrane 1990–1995, Stowarzyszenie „Inna Kultura”, Bielsko-Biała 1998.
- Wiersze zebrane, Lampa i Iskra Boża, Warszawa 1998 (II wydanie: 2003).
- Wychwyt Grahama, Lampa i Iskra Boża, Warszawa 1999.
- Cisówka. Wiersze. Opowiadania, Biblioteka „Kartek”, Białystok 1999.
- I ja pobiegłem w tę mgłę, Znak, Kraków 2001.
- Kra, Znak, Kraków 2005.
- A mój syn... (zbiór felietonów), Znak, Kraków 2006.
- Pippi, dziwne dziecko (zbiór felietonów), Hokus-Pokus, Warszawa 2006.
- Życie, a zwłaszcza śmierć Angeliki de Sancé, Znak, Kraków 2008.
- Trzy domy, Jacek Santorski & Co, Warszawa 2009.
- Czerwona kartka dla Sprężyny, Nasza Księgarnia, Warszawa 2009.
- Pod światło, Bez napiwku, Opole 2011.
- Przez sen, Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”, Lublin 2014.
- Przedszkolny sen Marianki, Biuro Literackie, Wrocław 2015.
- Włos Bregueta, Wydawnictwo WBPiCAK, Poznań 2016.
- Konie, dziewczyna i pies. Pamiętnik, Nasza Księgarnia, Warszawa 2019.
- Litania i inne wiersze przeciw państwu (wybór wierszy), Wydawnictwo WBPiCAK, Poznań 2019.
- Podwójne wahadło, Wydawnictwo WBPiCAK, Poznań 2020.
Opracowania twórczości[edytuj | edytuj kod]
- Tomasz Dalasiński, „Jadąc do ciebie”. Szkice o poezji Jacka Podsiadły, Instytut Literatury / Wydawnictwo Naukowe UKSW, Kraków / Warszawa 2019[18]
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Jest synem Mieczysława i Stanisławy z domu Pietrzyk[19].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ P. Marcinkiewicz, I ja pobiegłem w tę mgłę. O poezji Jacka Podsiadły, w: J. Podsiadło: I ja pobiegłem w tę mgłę, Kraków 2000, s. 6.
- ↑ Nagroda im. Wisławy Szymborskiej. nagrodaszymborskiej.pl. [dostęp 2015-07-17].
- ↑ „Tygodnik Powszechny” zakończył współpracę z Jackiem Podsiadłą [online], www.wirtualnemedia.pl, 8 lutego 2024 [dostęp 2024-02-08] (pol.).
- ↑ Nagroda Nike 1999. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-22].
- ↑ Nagroda Nike 2000. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-22].
- ↑ Nagroda Nike 2006. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-22].
- ↑ nominacje do Nagrody Literackiej Nike 2015. culture.pl. [dostęp 2015-07-26].
- ↑ Znamy finalistów Nike 2015. Culture.pl. [dostęp 2015-09-13].
- ↑ Nike 2017 – nominacje [online], wyborcza.pl, 18 maja 2017 [dostęp 2017-05-18].
- ↑ Nike 2017 – finaliści [online], wyborcza.pl, 5 września 2017 [dostęp 2017-09-05].
- ↑ Nagroda Literacka „Nike” 2021 – są nominacje. Kto w dwudziestce? [online], gazetapl [dostęp 2021-08-10] (pol.).
- ↑ Nominowani 2009 | Nagroda Literacka Gdynia [online], nagrodaliterackagdynia.pl [dostęp 2015-12-02] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-18].
- ↑ Orfeusz – Nagroda Poetycka im. K. I. Gałczyńskiego 2015 – nominowani [online], www.orfeusz-nagroda.pl [dostęp 2015-12-02] [zarchiwizowane z adresu 2015-12-01].
- ↑ Ogłoszono nominacje do Nagrody Orfeusza [online], wirtualnywydawca.pl, 4 maja 2023 [dostęp 2023-05-04] (pol.).
- ↑ Silesius 2015: Podsiadło, Sendecki, Książek. Silesius, 2015. [dostęp 2015-10-09].
- ↑ Roman Honet i Jacek Podsiadło laureatami Nagrody im. Wisławy Szymborskiej. TVN24.pl. [dostęp 2015-10-24].
- ↑ Silesius 2017 – laureaci [online], silesius.wroclaw.pl [dostęp 2017-05-13] (pol.).
- ↑ Wydawnictwo [online], Instytut Literatury [dostęp 2021-03-06] (pol.).
- ↑ Jacek Podsiadło – Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku [online], www.ppibl.ibl.waw.pl [dostęp 2019-06-05] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Sylwetka Jacka Podsiadły na stronie Culture.pl
- Strona Domowego Radia „Studnia”
- Wywiad z Jackiem Podsiadłą w Gazecie Wyborczej z 31 stycznia 2011
- Marlena Sęczek, Podsiadło Jacek, w: Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku. Słownik biobiliograficzny, tom I (opracował zespół pod redakcją Alicji Szałagan), Warszawa 2011, s. 216–220 (tu miejsce urodzenia: Ostrowiec Świętokrzyski)
- Recenzja z tomu „Przez sen” – Dwutygodnik.com
- Recenzja z tomu „Włos Bregueta” – ZamekCzyta.pl