Jadwiga Zienkiewiczówna

Jadwiga Zienkiewiczówna

Data i miejsce urodzenia	12 sierpnia 1905 Ciechanów
Data i miejsce śmierci	24 lutego 1936 Warszawa
Miejsce spoczynku	Cmentarz Wojskowy na Powązkach
Zawód, zajęcie	lekarz
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski

Grób Jadwigi Zienkiewiczówny na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Nekrolog Jadwigi Zienkiewiczówny, zamieszczony przez rodzinę w Kurierze Warszawskim nr 57/1836 z dnia 27 lutego 1936 r.

Jadwiga Zienkiewiczówna, także: Jadwiga Zienkiewicz-Siekierz h. Siekierz (ur. 12 sierpnia 1905 w Ciechanowie, zm. 24 lutego 1936 w Warszawie) − polska lekarka, działaczka Związku Harcerstwa Polskiego, pionierka i współtwórczyni ruchu zuchowego.

Jadwiga Zienkiewiczówna była córką Marcjana Zienkiewicza, lekarza służącego w Armii Imperium Rosyjskiego oraz Reginy z Rajkowskich, córki Franciszka Rajkowskiego, lekarza i społecznika. Po wybuchu I wojny światowej jej ojciec został przywrócony do służby jako starszy ordynator szpitala twierdzy w Brześciu Litewskim, zaś ona sama pozostała przez pewien czas w Warszawie na pensji. Po zajęciu Warszawy przez wojska niemieckie w sierpniu 1915 roku połączyła się z rodzicami i młodszym rodzeństwem. Po ewakuacji Brześcia Marcjan Zienkiewicz służył jako lekarz w szpitalach wojskowych w Erywaniu a następnie w Persji, cały czas towarzyszyła mu tam rodzina, w tym najstarsza córka. Po ewakuacji wojsk rosyjskich z Persji w lutym 1918 roku zamieszkali w Odessie. Jadwiga Zienkiewiczówna uczyła się tam w polskim gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki. W październiku 1919 roku Zienkiewiczowie powrócili do Polski.

Ucząc się kolejno w gimnazjach we Włocławku, Płocku i Warszawie, zaangażowała się w działalność harcerską. W 1922 roku została drużynową drużyny gimnazjalnej. W roku następnym zdała maturę i rozpoczęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. W 1924 roku zdecydowała się pójść w ślady ojca i dziadka i zaczęła studiować medycynę. W tym czasie utworzyła 26. Żeńską Drużynę Harcerek i współtworzyła pierwszy żeński hufiec harcerski na Pradze. Od 1925 roku prowadziła zajęcia z najmłodszymi grupami wiekowymi harcerzy − gromadą zuchową „Zuchy Błękitne”. Rok później została kierowniczką Wydziału Zuchów Głównej Kwatery Harcerek. W referacie O Zuchach, wygłoszonym na konferencji programowej instruktorek ZHP w 1926 roku przedstawiła podstawy metodyki zuchowej i ich miejsce w strukturach organizacji harcerskiej. Miała wielki udział w tworzeniu regulaminów i programów pracy z dziewczęcymi gromadami zuchowymi, nowego Prawa Zucha, od początku 1927 roku redagowała dwutygodnik „Zuch”. W latach 1930−1931 była hufcową Hufca XI w Warszawie.

W 1930 roku ukończyła studia, uzyskując tytuł doktora nauk medycznych. Już wtedy ujawniły się u niej początki choroby płuc. Po leczeniu rozpoczęła pracę jako lekarz w sanatorium wojskowym w Kościelisku. W 1933 roku stworzyła we wsi sanatorium „Gniazdo Tatrzańskie” dla harcerzy chorujących na gruźlicę. Kierowała nim społecznie, cały czas pracując w sanatorium wojskowym. W 1934 roku została przeniesiona na stanowisko lekarza, od następnego roku dyrektora sanatorium w Świdrze. Również w 1935 roku pełniła obowiązki naczelnego lekarza i członka Komendy Jubileuszowego Zlotu Harcerek w Spale. Pod koniec roku musiała, wobec nawrotu choroby, zrezygnować z wszelkiej aktywności. Hospitalizowana w Szpitalu Ujazdowskim zmarła na gruźlicę 24 lutego 1936 roku. Pięć dni później została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A10-8-26/27).

Bibliografia

• Patrycja Dobkowska: „Całym życiem nieść chętną pomoc bliźnim” – zarys biografii Jadwigi Zienkiewiczówny, w: Per aspera ad astra: Materiały z XVI Ogólnopolskiego Zjazdu Historyków Studentów. T. VIII: Historia dwudziestolecia międzywojennego. Kraków: 2008. ISBN 978-83-61026-24-2