Jan Chalecki

Jan Chalecki
Amintowski
	generał-major
Data i miejsce urodzenia	1807 ; Aminty
Data śmierci	1879 lub 1883
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego
Jednostki	2 Pułk Jazdy Ruskiej
	Odznaczenia

Jan Chalecki herbu Chalecki, ps. „Amintowski” (ur. 1807 w Amintach k. Trok lub w Rejżach^[1], zm. w 1879 lub 1883) – polski generał w czasie powstania styczniowego, generał-major armii Imperium Rosyjskiego, najstarszy stopniem z dowódców polskich, służących w szeregach powstańczych.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Należał do chrześcijańskiej linii tatarskiego rodu Chaleckich.

Służył jako oficer zawodowy w lejbgwardii rosyjskiej. Był dowódcą Kijowskiego Pułku Huzarów(inne języki) w stopniu generała majora. Walczył w wojnie krymskiej^[1]. Po wybuchu powstania 1863 w Polsce porzucił służbę w armii carskiej i wszedł do wojsk powstańczych na Wołyniu. W sierpniu 1863 w Galicji gen. Edmund Różycki powierzył mu dowództwo 2 Pułku Jazdy Ruskiej (pułk wołyński), stacjonującego w okolicach Tarnopola. Formował pułk. Wobec ogłoszenia przez Austriaków 29 lutego 1864 stanu oblężenia, jego jednostka uległa rozproszeniu i nie wzięła udziału w działaniach zbrojnych. Najstarszy rangą i doświadczeniem oficer armii regularnej żadnej roli w powstaniu nie odegrał.

Po rozpuszczeniu pułku i upadku powstania emigrował do Francji i działał w polskich organizacjach niepodległościowych kręgu Hotelu Lambert. Uczestnik walk Komuny Paryskiej 1871. Władysław Mickiewicz wspominał w swoich pamiętnikach, że w czasie Komuny Paryskiej gen. Chalecki wywiesił z balkonu swojego mieszkania flagę rosyjską, aby uniknąć agresji którejkolwiek ze stron^[1].

Zmarli powstańcy 1863 roku zostali odznaczeni przez prezydenta RP Ignacego Mościckiego 21 stycznia 1933 roku Krzyżem Niepodległości z Mieczami^[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Robert Daniłowicz: W stronę Butrymańc. Rzeczpospolita, 2009-12-12. [dostęp 2009-12-12].
↑ Zarządzenie o nadaniu Krzyża Niepodległości z mieczami poległym i zmarłym Powstańcom 1863 r. (M.P. z 1933 r. nr 24, poz. 32).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

H.P. Kosk, Generalicja polska, t. 1 wyd.: Oficyna Wydawnicza „Ajaks” Pruszków 1998.

Literatura dodatkowa[edytuj | edytuj kod]

Andrzej Sujkowski: Chalecki Jan. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 3: Brożek Jan – Chwalczewski Franciszek. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1937, s. 249. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0

[Rzeczpospolita-1] Robert Daniłowicz: W stronę Butrymańc. Rzeczpospolita, 2009-12-12. [dostęp 2009-12-12].

[2] Zarządzenie o nadaniu Krzyża Niepodległości z mieczami poległym i zmarłym Powstańcom 1863 r. (M.P. z 1933 r. nr 24, poz. 32).

[1]

[2]