Jan Frąckowiak (starszy sierżant)

Jan Frąckowiak

starszy sierżant
Data i miejsce urodzenia	26 listopada 1898 Grońsko
Data i miejsce śmierci	15 czerwca 1970 Leszno
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Cesarstwa Niemieckiego Wojsko Polskie
Formacja	Armia Wielkopolska
Jednostki	56 pułk piechoty Wielkopolskiej 55 pułk piechoty Wielkopolskiej
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Jan Frąckowiak - grób w Lesznie

Jan Frąckowiak (ur. 26 listopada 1898 roku w Grońsku koło Nowego Tomyśla, zm. 15 czerwca 1970 roku w Lesznie) – starszy sierżant piechoty Wojska Polskiego, powstaniec wielkopolski, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Andrzeja i Marianny z Brychów.

Około 1915 został wcielony do armii niemieckiej i odbywał służbę w Głogowie, prawdopodobnie w 58 pułku piechoty. Po odbyciu wstępnych ćwiczeń, został skierowany do walk frontowych. Brał udział w bitwach pod Dunkierką i Verdun, gdzie po raz pierwszy w dziejach użyto gazów bojowych i on również padł ofiarą tych gazów, do końca życia miał problemy ze wzrokiem.

Pod koniec wojny został wysłany do szpitala w związku z problemami z oczami. W tym samym czasie wybuchło powstanie wielkopolskie i został skierowany do walk z powstańcami w rejon Zbąszynka, gdzie przeszedł na stronę powstańców. Od 4 stycznia do 20 lutego 1919 brał czynny udział z bronią w ręku na odcinku zbąszyńskim Grupy Zachodniej . Jako podoficer przeszedł szlak bojowy 2 pułku Strzelców Wielkopolskich, przemianowanego następnie na 56 pułk piechoty wielkopolskiej. W 1920 roku został skierowany na front wschodni do walki z bolszewikami. Brał udział w walkach pod Bobrujskiem na froncie litewsko-białoruskim. Za zdobycie Berezy Kartuskiej odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.

Po zakończeniu działań wojennych pozostał w 55 pułku piechoty wielkopolskiej, który stacjonował w Krotoszynie. W 1938 roku, w stopniu starszego sierżanta, został przeniesiony do rezerwy . Zwolnie ze służby miało związek z pogarszającym się stanem zdrowia na skutek zatrucia iperytem na froncie zachodnim. We wrześniu 1939 próbował bezskutecznie dołączyć do swojego pułku.

Okupację spędził w Lesznie, w którym już pozostał do końca życia. W czasie okupacji organizował pomoc dla jeńców angielskich, przebywających w obozach jenieckich koła Leszna. W 1945 roku organizował w Lesznie Straż Obywatelką, której był pierwszym komendantem. Był instruktorem przysposobienia wojskowego w gimnazjum i liceum w Lesznie. Od 1948 roku był prześladowany za poglądy piłsudczykowskie (był delegatem pułku na Pogrzeb Józefa Piłsudskiego w 1935 r.), a w konsekwencji został pozbawiony pracy. Utrzymywał się z uposażenia stróża w żwirowni. Zmarł 15 czerwca 1970 roku w Lesznie. Został pochowany na tamtejszym cmentarzu, w kwaterze Powstańców Wielkopolskich.

W 1923 roku zawarł związek małżeński Heleną z Leczykiewiczów (ur. 2 maja 1900 roku w Krotoszynie), z którą miał troje dzieci: Henryka, Zbigniewa i Marię.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (nr 465)
• Krzyż Walecznych
• Wielkopolski Krzyż Powstańczy – 6 grudnia 1957 

Bibliografia

• Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
• Stanisław Siuda: Zarys historii wojennej 56-go pułku Piechoty Wielkopolskiej. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne „Gniazdo”. [dostęp 2018-07-31].
• Frąckowiak Kawaler Virtuti Militari https://a-philips.blogspot.com/2009/12/jan-frackowiak-kawaler-virtuti-militari.html
• Kwartalnik Nowotomyski 2006
• Express Poznański, 31.01.1991