Jan Gabarski
rotmistrz | |
Data i miejsce urodzenia |
24 grudnia 1897 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Jan Gabarski (ur. 24 grudnia 1897 w Warszawie, zm. w kwietniu 1940 w Katyniu) – rotmistrz Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Stanisława i Pauliny z Gregowczyków[1]. Żołnierz I Korpusu Polskiego w Rosji. W 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. W szeregach 4 pułku ułanów brał udział we wszystkich walkach pułku w wojnie 1920 r.
Po zakończeniu działań wojennych nadal służył w stopniu podporucznika (starszeństwo z dniem 1 czerwca 1922 i 10 lokatą w korpusie oficerów kawalerii) w 4 p.uł.[2] W 1924 awansował do stopnia porucznika (starszeństwo z dniem 1 czerwca 1924 i 7 lokatą w korpusie oficerów kawalerii)[3]. 2 grudnia 1930 prezydent RP nadał mu stopień rotmistrza z dniem 1 stycznia 1931 i 16. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[4][5].
W kampanii wrześniowej zastępca dowódcy szwadronu zapasowego 4 pułku ułanów[6], Jędrzej Tucholski podaje, że był dowódcą szwadronu w Ośrodku Zapasowym Wileńskiej Brygady Kawalerii[7]. Wzięty do niewoli przez Sowietów. W grudniu 1940 był jeńcem obozu kozielskiego. Między 3 a 5 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[8] – lista wywózkowa bez numeru, poz. 120, nr akt 75 z 2.04.1940[9]. Został zamordowany między 4 a 7 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[8]. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 13.05.1943. Przy szczątkach znaleziono świadectwo szczepień o nr 1623[10]. Figuruje na liście AM-218-1919 (mylnie odczytane nazwisko - Gawarski) i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 01919 (nazwisko mylnie zapisane jako Gabawski). Nazwisko Gabarskiego, mylnie podane za wpisem PCK jako Gabawski, znajduje się na liście ofiar (pod nr 1919) opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 129 i w Nowym Kurierze Warszawskim nr 134 z 1943.
Był żonaty z Marią z Pożaryskich, z którą miał córkę Wiesławę[1].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[11]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Walecznych dwukrotnie[2]
- Medal Niepodległości – 23 grudnia 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[12][13]
- Srebrny Krzyż Zasługi[14]
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – pośmiertnie 1 stycznia 1986[15]
- Medal Zwycięstwa[16]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 148.
- ↑ a b Rocznik Oficerski, MSWojsk., 1923, s. 607, 692 .
- ↑ Rocznik Oficerski, MSWojsk., 1924, s. 549, 614 .
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930, s. 333.
- ↑ Rocznik Oficerski, MSWojsk., 1932, s. 154, 631 .
- ↑ Katyń, Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego
- ↑ Jędrzej Tucholski , Mord w Katyniu, 1991, s. 103 .
- ↑ a b УБИТЫ В КАТЫНИ, 2015, s. 248 .
- ↑ Jędrzej Tucholski , Mord w Katyniu, 1991, s. 604 .
- ↑ Amtliches Material zum Massenmord von Katyn, 1943, s. 218 .
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 6, poz. 12.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 19 marca 1934, s. 113.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 134.
- ↑ Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”. „Dziennik Ustaw RP”. 2, s. 30, 1986-04-10. Londyn: Minister Sprawiedliwości..
- ↑ Rocznik Oficerski, MSWojsk., 1928, s. 293, 364 .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Adam Moszyński (oprac.): Lista Katyńska. Jeńcy obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk, zaginieni w Rosji sowieckiej. Warszawa: Agencja Omnipress – Spółdzielnia Pracy Dziennikarzy, Polskie Towarzystwo Historyczne, 1989. ISBN 83-85028-81-1.
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
- Katyń, Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, pod red. Marka Tarczyńskiego, Warszawa 2000, ISBN 83-905590-7-2.
- Amtliches Material zum Massenmord von Katyn, Berlin 1943,
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Kampanii Wrześniowej 1939 r.
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Katyniu
- Pochowani na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu
- Polacy odznaczeni Medalem Zwycięstwa
- Rotmistrzowie II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1897
- Zmarli w 1940
- Żołnierze I Korpusu Polskiego w Rosji 1917–1918