Jan Suchorzewski (poseł)
Jan Suchorzewski herbu Zaremba (ur. w 1740 lub 1754 roku, zm. w 1804 lub 1809 roku) – wojski wschowski, poseł gnieźnieński na sejm 1786 i województwa kaliskiego na Sejm Czteroletni w 1788 roku[1], brygadier bracławskiej brygady kawalerii.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Początkowo był członkiem Stronnictwa Patriotycznego, zwłaszcza popierał rozbudowę wojska i deklarował, że przekaże na jego utrzymanie znaczącą sumę pieniężną. Wkrótce jednak zaczął torpedować projekty uchwalanych reform. W 1789 wydał drukiem broszurę Zasady praw miejskich. Skrytykował w sejmie komedię Niemcewicza Powrót posła wkrótce po jej premierze 15 stycznia 1791 za negatywne zdanie o wolnej elekcji i domagał się, by Niemcewicza sądzono jako kryminalistę[2]. Został za to wyśmiany przez innych posłów. Jego projekt ustawy nieoczekiwanie zgłoszony podczas dyskusji o miastach stał się podstawą ustawy Miasta nasze królewskie wolne w państwach Rzeczypospolitej z 18 kwietnia 1791. Próbował nie dopuścić do uchwalenia konstytucji 3 maja 1791, rzucając się pod nogi króla i grożąc, że zabije swojego sześcioletniego synka, nie chcąc, aby żył w niewoli, jaką daje konstytucja. Ponadto, naśladując gest Rejtana, próbował ograniczyć dostęp posłom do króla. Zbulwersowany tymi gestami biskup kamieniecki Adam Stanisław Krasiński miał powiedzieć: ogolić łeb wariatowi i odesłać do czubków. Podpisał manifest przeciwko uchwaleniu Konstytucji 3 Maja[3]. W 1791 wydał jeszcze Uwagi nad konstytucją polską 3 maja 1791.
Wyjechał do Sankt Petersburga, figurował na liście posłów i senatorów posła rosyjskiego Jakowa Bułhakowa w 1792 roku, która zawierała zestawienie osób, na które Rosjanie mogą liczyć przy rekonfederacji i obaleniu dzieła 3 maja[4]. W 1792 przystąpił do konfederacji targowickiej i został konsyliarzem konfederacji generalnej koronnej[5]. Brygadier w Brygadzie Kawalerii Narodowej Znaków Hussarskich Pod Imieniem Województwa Bracławskiego.
W czasie insurekcji kościuszkowskiej Sąd Najwyższy Kryminalny skazał go na karę śmierci przez powieszenie, wieczną infamię, konfiskatę majątków i utratę wszystkich urzędów. Wobec nieobecności skazanego, wyrok wykonano in effigie 29 września 1794.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 318.
- ↑ Julian Ursyn Niemcewicz, "Pamiętniki czasów moich", Państwowy Instytut Wydawniczy, 1957, tom pierwszy, s. 324
- ↑ Leon Wegner, Dzieje dnia trzeciego i piątego maja 1791, Poznań 1865, s. 194.
- ↑ Łukasz Kądziela, Między zdradą a służbą Rzeczypospolitej. Fryderyk Moszyński w latach 1792-1793, Warszawa 1993, s. 46, Сборник Русского исторического общества, t. 47,Petersburg 1885, s. 272.
- ↑ Dariusz Rolnik, Szlachta koronna wobec konfederacji targowickiej (maj 1792 - styczeń 1793), Katowice 2000, s. 163.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Genealogia
- Polski Słownik Biograficzny 32668: t. 45 s. 315 SUCHORZEWSKI Jan (ok. 1754–1804 lub 1809)
- Franciszek Salezy Jezierski, Trzy utwory z czasów Sejmu Wielkiego, Collegium Columbinum, 2005, str. 93
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jan Suchorzewski – dzieła w bibliotece Polona
- Brygadierzy Kawalerii Narodowej (armia koronna)
- Członkowie stanu rycerskiego I Rzeczypospolitej
- Infamisi I Rzeczypospolitej
- Konsyliarze konfederacji generalnej koronnej (konfederacja targowicka)
- Posłowie na sejm zwyczajny 1786
- Posłowie Sejmu Czteroletniego (1788–1792)
- Posłowie Sejmu Czteroletniego – sygnatariusze manifestu przeciwko Konstytucji 3 maja
- Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (województwo gnieźnieńskie)
- Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (województwo kaliskie)
- Straceni ''in effigie'' w czasie powstania kościuszkowskiego
- Suchorzewscy herbu Zaremba
- Uczestnicy wojny polsko-rosyjskiej 1792 (strona rosyjska)
- Urodzeni w 1740
- Urzędnicy ziemscy I Rzeczypospolitej
- Wojscy wschowscy
- Zmarli w 1809