Janusz Bańczerowski
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
2 stycznia 1942 |
Profesor doktor habilitowany nauk humanistycznych | |
Specjalność: językoznawstwo, językoznawstwo kognitywne, polonistyka | |
Doktorat | |
2. doktorat |
1989 – językoznawstwo |
Habilitacja |
1990 – językoznawstwo |
Profesura |
1990 |
Nauczyciel akademicki | |
uczelnia |
Uniwersytet Loránda Eötvösa |
Okres zatrudn. |
od 1982 |
Odznaczenia | |
Janusz Czesław Bańczerowski (ur. 2 stycznia 1942 w Ożarowie) – profesor, językoznawca, slawista, polonista, dyrektor Instytutu Filologii Słowiańskiej i Bałtyckiej na Uniwersytecie im. Eotvosa Loranda w Budapeszcie[1]. Autor ponad 300 publikacji z zakresu lingwistyki opublikowanych w językach: węgierskim, polskim, rosyjskim, chorwackim, serbskim, słowackim, angielskim i niemieckim.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1970 roku uzyskał stopień doktora w dziedzinie językoznawstwa stosowanego na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu[1]. W 1989 obronił doktorat na Węgierskiej Akademii Nauk. Rok później uzyskał habilitację oraz tytuł profesora zwyczajnego.
Podczas studiów językoznawczych zajmował się komparatystyką językową, a jego zainteresowania badawcze obejmowały języki słowiańskie, bałtyckie oraz sanskryt. W latach 1970–1989 prowadził kurs języka polskiego w Instytucie Polskim w Budapeszcie[2]. Od 1982 roku wykładał na polonistyce Uniwersytetu im. Eotvosa Loranda. Pełnił funkcję kierownika Katedry Filologii Polskiej, dyrektora Instytutu Filologii Słowiańsko-Bałtyckiej oraz Doktorskiej Szkoły Językoznawczej. Wykładał na Uniwersytecie w Veszprém i Uniwersytecie w Peczu. Wielokrotnie uczestniczył w Międzynarodowym Kongresie Slawistów.
W 2016 roku otrzymał Nagrodę Polonicum za wybitne osiągnięcia w krzewieniu języka polskiego oraz wiedzy o polskiej kulturze i historii na świecie[3]. Redagował ostatni tom Karpackiego Atlasu Dialektologicznego.
Członkostwo
[edytuj | edytuj kod]Jest członkiem Komisji Językowej Węgierskiej Akademii Nauk oraz Komitetu Towarzystwa Językoznawczego Węgierskiej Akademii Nauk[4]. Należy do „Studia Slavica Academiae Scientiraum Hungaricae” oraz do komitetu redakcyjnego międzynarodowego czasopisma slawistycznego „Studia Slavica Savariensia”[2].
Nagrody i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Odznaka honorowa „Zasłużony dla kultury polskiej” przyznana przez Ministerstwo Kultury i Sztuki (1978)
- Dyplom uznania za wybitne zasługi dla kultury polskiej na świecie przyznany przez Ministra Spraw Zagranicznych RP (1991)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1994)[5]
- Medal Zasługi im. Frana Miklošiča (1998)
- Medal Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Kaposvár (1998)
- Medal Uniwersytetu Jagiellońskiego (1998)
- Medal „Pro Universitate” za szczególne zasługi dla Uniwersytetu im. L. Eötvösa (1999)
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (1999)
- Medal Tysiąclecia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej (1999)
- Nagroda Świętego Władysława przyznana przez Krajowy Samorząd Mniejszości Polskiej na Węgrzech (2002)
- Medal Zasługi „Pro Neophilologia in Hungaria” przyznany przez Węgierskie Towarzystwo Neofilologiczne (2004)
- Medal Honorowy Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” (2004)
- Nagroda Polonicum (2016)[6]
Wybrane publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Janusz Bańczerowski: Általános ismeretek a lengyel nyevről. Budapeszt: Tinta Könyvkiadó, 2004. ISBN 963-9372-85-4.
- Janusz Bańczerowski: Podstawy polsko-węgierskiej fonetyki i fonologii kontrastywnej. Budapeszt: Tinta Kvk, 2001. ISBN 963-9372-14-5.
- Janusz Bańczerowski: Obŝekarpatskij dialektologičeskij atlas. Vyp. 6 / [red. Lajoš Balog, Ânuš Bančerovski, Ildiko Pošgai]; Meždunarodnaâ Redakcionnaâ Kollegiâ Obŝekarpatskogo Dialektologičeskogo Atlasa; Vengerskaâ Akademiâ Nauk.. Budapeszt: Tinta, 2001. ISBN 963-9372-24-2.
- Janusz Bańczerowski: Trudy po slavjanovedeniju = Szlavisztikai tanulmányok. Budapeszt: ELTE Szláv Filologiai Tanszék, 1992. ISBN 963-462-698-X.
- Janusz Bańczerowski: Legyel nyelvkőnyv. Budapeszt: Tankőnyvkiadó, 1983. ISBN 963-17-6823-6.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Janusz Banczerowski - ODT Personal data sheet [online], doktori.hu [dostęp 2021-04-17] .
- ↑ a b Prof. dr. hab. Bańczerowski Janusz, egyetemi tanár, professor emeritus [online], szlav.elte.hu [dostęp 2021-04-17] (węg.).
- ↑ Prof. Janusz Bańczerowski uhonorowany Nagrodą Polonicum 2016 [online], Nauka w Polsce [dostęp 2021-04-17] (pol.).
- ↑ Nyomárkay István , Jubileusz 70-lecia urodzin Pana Profesora Janusza Bańczerowskiego, „Studia Slavica”, 55 (2), 2010, s. 169–171, DOI: 10.1556/sslav.55.2010.2.1, ISSN 0039-3363 [dostęp 2021-04-17] (ang.).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 19 października 1994 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 1995 r. nr 1, poz. 7).
- ↑ Nagroda Polonicum 2016 [online], Uniwersytet Warszawski, 8 kwietnia 2016 [dostęp 2021-12-23] .
- Członkowie Węgierskiej Akademii Nauk
- Ludzie urodzeni w Ożarowie
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaczeni odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
- Polscy językoznawcy
- Polscy poloniści
- Urodzeni w 1942
- Węgierscy językoznawcy
- Wykładowcy Uniwersytetu Budapeszteńskiego