Jaskinia Krzywa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jaskinia Krzywa
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Mur Pokutników, Dolina Bolechowicka

Właściciel

Skarb Państwa

Długość

13 m

Głębokość

1 m

Deniwelacja

6 m

Wysokość otworów

315 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

15 m

Ekspozycja otworów

ku północy

Data odkrycia

znana od dawna

Kod

J.Olk.I-05.02

Położenie na mapie gminy Zabierzów
Mapa konturowa gminy Zabierzów, u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia Krzywa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia Krzywa”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia Krzywa”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia Krzywa”
Ziemia50°09′10″N 19°47′03″E/50,152778 19,784167

Jaskinia Krzywajaskinia w Dolinie Bolechowickiej na Wyżynie Olkuskiej (część Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej)[1]. Administracyjnie należy do wsi Karniowice w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zabierzów[2]. Od 1968 r. obszar jaskini znajduje się na terenie częściowego Rezerwatu przyrody Wąwóz Bolechowicki[3].

Opis jaskini[edytuj | edytuj kod]

Otwór jaskini znajduje się na północnej ścianie Muru Pokutników – potężnej skały tworzącej lewy (zachodni) filar Bramy Bolechowickiej. Jest w nim skośne pęknięcie ciągnące się od podstawy Filaru Pokutników przez Mur Pokutników w górę, wzdłuż stromego zbocza doliny. Wejście do jaskini znajduje się pod dużym okapem i ma postać płaskodennej wnęki. Ciągnie się za nią dwumetrowy skośny korytarz kończący się kominkiem o wysokości 2,5 m[1].

Tworzące jaskinię wapienie pochodzą z późnej jury. Jaskinia powstała dużo później na pęknięciu ciosowym pogłębionym w wyniku zjawisk krasowych. Świadczą o tym znajdujące się w niej zagłębienia kotłów wirowych. Ściany są skorodowane, brak na nich nacieków. Dno pokryte jest kilkunastocentymetrową warstwą lessowych osadów. W całości uzależniona jest od zewnętrznych warunków atmosferycznych. Jest niemal w całości oświetlona, ciemna jest jedynie górna część kominka. Na ścianach rosną glony i zanokcica skalna, ze zwierząt występują pajęczaki[1].

Historia poznania i dokumentacji[edytuj | edytuj kod]

Jaskinia znana była od dawna, jej otwór jest bowiem dobrze widoczny z dna doliny. Archeologicznie badał ją Gotfryd Ossowski w 1880 r. W sprawozdaniu pisze, że znalazł w niej tylko odłupki krzemienne i kawałek ceramiki. Później była kilkukrotnie wzmiankowana w opracowaniach naukowych. Pomiary jaskini wykonali A. Górny i T. Ostrowski w 2009 r., dokumentację opracował A. Górny w grudniu 2009 r.[1]

Przez pęknięcie jaskini prowadzi droga wspinaczkowa Niemiecka drabina (trudność IV+ w skali Kurtyki, długość 30 m). Pierwsze przejście; W. Marcinkowski w 1930 r.[4]

Skośne pęknięcie z otworem jaskini

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Andrzej Górny, Jaskinia Krzywa, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-04-29].
  2. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-04-07].
  3. Utworzony Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego Nr 178 z dnia 4 listopada 1968 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M. P. Nr 50, poz. 345)
  4. Baza topo wspinaczkowego portalu górskiego [online] [dostęp 2019-04-29].