Jerzy Rutkowski (elektronik)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jerzy Rutkowski
Ilustracja
prof. dr hab. inż. Jerzy Rutkowski
Data i miejsce urodzenia

22 grudnia 1946
Diddington, Wielka Brytania

Pełne imię i nazwisko

Jerzy Olgierd Rutkowski

Profesor nauk technicznych
Specjalność: elektronika
Alma Mater

Politechnika Śląska

Doktorat

1978 – elektronika
Politechnika Śląska

Habilitacja

1992 – elektronika
Politechnika Śląska

Profesura

2004[1]

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Politechnika Śląska

Wydział

Automatyki, Elektroniki i Informatyki (od 1970)

Instytut

Instytut Elektroniki PŚ (1970-2017)

Zakład/Katedra

Zakład Teorii Obwodów i Sygnałów PŚ (do 2017)

Dziekan
Wydział

Automatyki, Elektroniki i Informatyki

Okres spraw.

2002–2008

Prorektor ds. Współpracy z Zagranicą
Uczelnia

Politechnika Śląska

Okres spraw.

2008–2012

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Komisji Edukacji Narodowej

Jerzy Olgierd Rutkowski (ur. 22 grudnia 1946 w Diddington w Wielkiej Brytanii) – polski naukowiec, inżynier elektronik, nauczyciel akademicki i profesor nauk technicznych, naukowo specjalizujący się w analogowych układach elektronicznych. Od 1970 r. związany z Wydziałem Automatyki, Elektroniki i Informatyki Politechniki Śląskiej w Gliwicach.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Prof. dr hab. inż. Jerzy Rutkowski urodził się w Wielkiej Brytanii. W 1970 ukończył studia na Wydziale Automatyki (dziś Wydział Automatyki, Elektroniki i Informatyki) Politechniki Śląskiej w Gliwicach i w tymże roku rozpoczął tam pracę, przechodząc wszystkie stopnie kariery zawodowej, od asystenta do profesora zwyczajnego. Stopień doktora uzyskał w 1978 r. w dyscyplinie elektronika, stopień doktora habilitowanego w 1992 r. w tej samej dyscyplinie, natomiast tytuł profesora nauk technicznych w roku 2004[2].

Oprócz pasji zawodowych, które realizował przez wiele lat jako pracownik Politechniki Śląskiej, wiele czasu poświęcał swoim zainteresowaniom muzycznym (Rock & Roll, Rhythm & Blues) i sportowym (siatkówka). Zawsze był pasjonatem muzyki rockowej, przez szereg lat prowadząc swój blog muzyczny[3]. W latach 1990–2010 wcielił się w rolę redaktora radiowego prowadząc w różnych rozgłośniach (radio Plus, Puls, Top, CCM) autorski program muzyczny RetroPuls, czyli magazyn starych przebojów.

Dorobek naukowy[edytuj | edytuj kod]

W środowisku naukowym prof. J. Rutkowski jest uznanym specjalistą w obszarze testowania i diagnostyki analogowych układów elektronicznych z wykorzystaniem metod sztucznej inteligencji[4]. Prof. J. Rutkowski jest prekursorem stosowania sieci neuronowych[4], zbiorów rozmytych[5], technik ewolucyjnych[6] i algorytmów stadnych[7] w obszarze diagnostyki elektronicznych układów analogowych. Prace te wywarły znaczący wpływ na rozwój tej dziedziny nauki, co zaowocowało wydaniem 190 publikacji naukowych i opieką w roli promotora nad realizacją 10 rozpraw doktorskich[8].

Podsumowaniem prac w tym zakresie jest książka „Słownikowe metody diagnostyczne analogowych układów elektronicznych” opublikowana przez Wydawnictwa Komunikacji i Łączności (monografia profesorska)[9].

Ostatnie lata swojej pracy naukowej poświęcił rozwijaniu nowatorskiej metodologii edukacyjnej, tj. nauczaniu z wykorzystaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT). Opracował wspomagany technologiami ICT system nauczania przedmiotu Circuit Theory, w którym stosował m.in. metodę flip teaching[10]. W tym obszarze uzyskał wysoką pozycję międzynarodową stając się członkiem Board of Directors stowarzyszenia European Society for Engineering Education. W uznaniu dla rozwijanych metod nauczania został zaproszony do wygłoszenia wykładu podczas konferencji European University Association Annual Conference w Brukseli w 2013 r.[11]

Dorobek dydaktyczny[edytuj | edytuj kod]

W ramach prowadzonych przez siebie zajęć, prof. Jerzy Rutkowski kultywował gliwicką szkołę nauczania przedmiotu Podstawy Elektrotechniki (Circuit Theory), zainicjowaną przez prof. Stanisława Fryzego i kontynuowaną przez jego ucznia prof. Adama Macurę, poszerzając tę szkołę o wykorzystanie powszechnych dziś technologii ICT.

Od 2014 roku prof. Rutkowski stosował metodologię tzw. odwróconego nauczania (flip teaching)[10], która dziś powszechnie postrzegana jest jako jedna z najbardziej efektywnych technik nauczania. Przekształcenie tradycyjnego nauczania (ang. traditional classroom) w nauczanie wspomagane ICT (ang. smart classroom) wymagało olbrzymiego nakładu czasowego. Za duże osiągnięcie dydaktyczne prof. J. Rutkowskiego należy uznać stworzenie ogólnodostępnej Otwartej Bazy Materiałów Dydaktycznych (Open Educational Resources) dla przedmiotów Circuit Theory oraz Theory of Information and Coding, obejmującej m.in. video-podcasty, screencasty[12], inne nagrania zamieszczone na kanale YouTube, a także dwa e-podręczniki opisujące teorię oraz praktykę inżynierską, z naciskiem na to drugie. Wszystkie e-materiały wydano w języku angielskim i skorzystało z nich tysiące studentów z całego świata. W uzupełnieniu tych materiałów prof. J. Rutkowski udostępnił e-quizy wspomagające sprawdzanie wiedzy, jej formowanie podczas semestru i weryfikowanie podczas sesji egzaminacyjnej[13].

Prof. Jerzy Rutkowski jest autorem sześciu podręczników akademickich, w tym dwóch e-podręczników[8].

Dorobek organizacyjny[edytuj | edytuj kod]

W latach 1994–2017 roku prof. Jerzy Rutkowski pełnił funkcję kierownika Zakładu Teorii Obwodów i Sygnałów w Instytucie Elektroniki Politechniki Śląskiej.

W latach 2002–2008 pełnił funkcję dziekana Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki Politechniki Śląskiej[2]. Będąc dziekanem z dużym sukcesem pozyskiwał środki finansowe na modernizacje wydziałowych sal wykładowych i przystosowanie ich do wymogów nauczania z wykorzystaniem technologii ICT. Za jego kadencji powstało także unikalne w Polsce Laboratorium Wirtualnego Latania. Zawsze zabiegał także o pielęgnowanie wydziałowych tradycji – to m.in. z Jego inicjatywy odsłonięte zostały na Wydziale pierwsze tablice upamiętniające założycieli Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki.

W latach 2008–2012 prof. Rutkowski pełnił w Politechnice Śląskiej funkcję Prorektora ds. Współpracy z Zagranicą, starając się skutecznie rozwijać podstawy funkcjonowania macierzystej Uczelni w warunkach globalizacji i internacjonalizacji szkolnictwa wyższego. Podczas tej kadencji znacząco zwiększyła się liczba uczelni zagranicznych, z którymi Politechnika Śląska podpisała umowę o współpracy. Do współpracujących uczelni z krajów europejskich dołączyły także uczelnie spoza Europy, m.in. z takich krajów jak: Meksyk, Kazachstan, Korea Południowa i Japonia. Prof. J. Rutkowski kierował zespołem opracowującym strategię Politechniki Śląskiej w obszarze propagowania uczenia się przez całe życie (LifeLong Learning – LLL), w ramach europejskiego projektu SIRUS (Shaping Inclusive and Responsive University Strategies) realizowanego przez European University Association[14]. Prof. Jerzy Rutkowski był także inicjatorem i pierwszym przewodniczącym Sieci SUN (Silesian University Network), zrzeszającej wszystkie śląskie publiczne wyższe uczelnie, mającej na celu integrację działań z obszaru współpracy z zagranicą.

Inne osiągnięcia[edytuj | edytuj kod]

Prof. J. Rutkowski był wielokrotnie powoływany jako członek Komitetów Programowych krajowych i międzynarodowych konferencji naukowych, m.in. European Conference on Circuit Theory and Design (ECCTD), International Conference on Studies in Education and Social Sciences (ICSES), Krajowej Konferencji Elektroniki (KKE), International Conference on Computers and Advanced Technology in Education (CATE), International Conference on Smart Technology based Education and Training (STET), International Conference on Smart Education and e-Learning (SEEL), a także jako przewodniczący komitetów programowych konferencji International Conference on Studies in Education and Social Sciences (ICSES) oraz International Conference on Engineering Education (ICEE)[15].

Prof. J. Rutkowski siedmiokrotnie, pełniąc funkcję dziekana, a potem prorektora, kierował europejskim projektem o nazwie Researchers Night (dziś znanym pod nazwą Noc Naukowców), mającym na celu propagowanie nauki wśród dzieci i młodzieży[16]. To na Wydziale Automatyki, Elektroniki i Informatyki w Gliwicach zorganizowano pierwszą w Polsce Noc Naukowców w 2006 roku. Od 2008 prof. Rutkowski organizował Noc Naukowców jako prorektor i objęła ona swym zasięgiem wszystkie wydziały Politechniki Śląskiej, a także inne śląskie wyższe uczelnie. Dziś Noc Naukowców jest już tradycją organizowaną corocznie (zwykle w ostatni piątek września) w wielu polskich uczelniach wyższych w Polsce, w tym nadal w Politechnice Śląskiej.

Prof. J. Rutkowski był też organizatorem Studiów Doktoranckich na Wydziale Automatyki, Elektroniki i Informatyki Politechniki Śląskiej.

Dorobek prof. J. Rutkowskiego doceniony został wieloma nagrodami i odznaczeniami, m.in. indywidualną nagrodą Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za monografię profesorską oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[2].

Do dorobku związanego z pracą nauczyciela akademickiego należy dodać dorobek związany z praktyką inżynierską. W roku 1988 prof. J. Rutkowski odbył 12-miesięczny staż przemysłowy pracując jako inżynier-inspektor Aparatury Kontrolnej i Pomiarowej w Kuwejcie (Kuwait National Petroleum Company).

W 2017 roku prof. dr hab. inż. Jerzy Rutkowski odebrał z rąk Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Nagrodę Ministra za całokształt dorobku[17].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. M.P. z 2004 r. poz. 745.
  2. a b c Edward Kostowski (red.), Politechnika Śląska w Gliwicach: 75 lat tradycji: profesorowie Politechniki Śląskiej 1945-2015, Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, 2019, ISBN 978-83-7880-662-2 [dostęp 2024-01-03].
  3. ProfesorRnR – Let the good times roll [online], professorrnr.blogspot.com [dostęp 2024-01-03] (ang.).
  4. a b Piotr Jantos, Damian Grzechca, Jerzy Rutkowski, A global parametric faults diagnosis with the use of artificial neural networks, IEEE, sierpień 2009, s. 651–654, DOI10.1109/ECCTD.2009.5275063 [dostęp 2024-01-03].
  5. The Use of Simulated Annealing with Fuzzy Objective Function to Optimal Frequency Selection for Analog Circuit Diagnosis | IEEE Conference Publication | IEEE Xplore, ieeexplore.ieee.org, DOI10.1109/icecs.2007.4511136 [dostęp 2024-01-03].
  6. P. Jantos, D. Grzechca, J. Rutkowski, Evolutionary algorithms for global parametric fault diagnosis in analogue integrated circuits, „Bulletin of the Polish Academy of Sciences: Technical Sciences”, 60 (1), 2012, s. 133–142, DOI10.2478/v10175-012-0019-4, ISSN 0239-7528 [dostęp 2024-01-03].
  7. Classification of analog circuit states using PSO in the multidimensional space of solutions | IEEE Conference Publication | IEEE Xplore [online], ieeexplore.ieee.org [dostęp 2024-01-03].
  8. a b Prof. dr hab. inż. Jerzy Olgierd Rutkowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2024-01-03].[martwy link]
  9. Jerzy Rutkowski, Słownikowe metody diagnostyczne analogowych układów elektronicznych, Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2003, ISBN 978-83-206-1484-8 [dostęp 2024-01-03].
  10. a b Jerzy Rutkowski, Flipped Classroom – From Experiment to Practice, IOS Press, 2014, s. 565–574, DOI10.3233/978-1-61499-405-3-565 [dostęp 2024-01-03].
  11. Zdzisław Filus, Edward Hrynkiewicz (red.), Institute of Electronics - Annual Review 2014, Gliwice: Silesian University of Technology, 2014 (ang.).
  12. Jerzy Rutkowski, Katarzyna Moscinska, From Traditional Lecture to Video-Podcast based Lecture, Case Studies, ACTAPRESS, 2012, DOI10.2316/P.2012.774-014, ISBN 978-0-88986-923-3 [dostęp 2024-01-03].
  13. Rethinking e-assessment in a core engineering course | IEEE Conference Publication | IEEE Xplore, ieeexplore.ieee.org, DOI10.1109/educon.2012.6201136 [dostęp 2024-01-03].
  14. Silesian Researchers with us | SIRIUS Project | Fact Sheet | FP7 [online], CORDIS | European Commission [dostęp 2024-01-03] (ang.).
  15. Maria Drelichowska (red.), Institute of Electronics - Annual Review 2006, Gliwice: Silesian University of Technology, 2006 (ang.).
  16. Researchers Night 2007 – Cracow and Gliwice together | 2NIGHT-2GETHER Project | Fact Sheet | FP7 [online], CORDIS | European Commission [dostęp 2024-01-03] (ang.).
  17. Nagrody ministra nauki za rok 2017, „Forum Akademickie”, FA 02/2018, luty 2017, ISSN 1233-0930 [dostęp 2024-01-03] (pol.).