Przejdź do zawartości

Joanna Lisowska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Joanna Lisowska
Joanna Zofia Bitner
Data i miejsce urodzenia

19 października 1928
Warszawa

Data i miejsce śmierci

7 maja 2019
Ełk

Miejsce spoczynku

Cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

lekarka

Miejsce zamieszkania

Ełk (od 1952)

Alma Mater

Akademia Medyczna w Warszawie

Rodzice

Wacław, Walentyna z domu Moksiewicz

Małżeństwo

Norbert Lisowski

Dzieci

Gustaw, Paweł

Krewni i powinowaci

Stanisław Bitner, Krzysztof Bitner (bracia)

Odznaczenia
Warszawski Krzyż Powstańczy Krzyż Armii Krajowej
Odznaka „Weteran Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny” Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” (1950–1986) Odznaka honorowa „Zasłużony Białostocczyźnie”
Rondo im. Joanny i Norberta Lisowskich w Ełku (2024)
Grobowiec rodziny Bitnerów na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (2012)

Joanna Zofia Lisowska z domu Bitner (ur. 19 października 1928 w Warszawie[1], zm. 7 maja 2019 w Ełku) – polska lekarka pediatrka związana z Ełkiem, uczestniczka powstania warszawskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Młodość i okres II wojny światowej[edytuj | edytuj kod]

Córka Wacława Bitnera, adwokata i posła na Sejm II RP oraz Walentyny z domu Moksiewicz, lekarki i referentki służby sanitarnej w Szefostwie WSK Komendy Głównej Armii Krajowej w Warszawie. Wnuczka generała Ryszarda Bitnera[2]. Miała braci: Stanisława (1922–2001), brydżystę oraz Krzysztofa (1927–2005), biologa[1].

Joanna Bitner na początku wojny mieszkała w Warszawie przy ul. Kopernika 14 m. 2. Ukończyła na tajnych kompletach szkołę podstawową im. Zofii Wołowskiej oraz gimnazjum im. Cecylii Plater-Zyberkówny. Wraz z koleżankami (m.in. Zofią Bodytko) należała do drużyny sanitarnej zorganizowanej przez jej matkę. Uczestniczyła w kursach sanitarnych prowadzonych przez Zofię Bratkowską. Brała udział w powstaniu warszawskim jako sanitariuszka (pseudonimy „Wanda”, „Joanna” oraz „Zosia”) w pułku „Baszta” w punkcie sanitarnym na rogu ulic Nowogrodzkiej i Pankiewicza. Kilka dni po wybuchu powstania została wzięta do niewoli i skierowana do obozu w Pruszkowie. Udało jej się wraz z dwiema koleżankami zbiec z drogi do obozu. Powróciła do Warszawy i dołączyła do powstania na Mokotowie. Skierowano ją do szpitala elżbietanek. Po jego spaleniu przydzielona wpierw do kuchni powstańczej, a następnie do szpitala przy ul. Puławskiej 140. Po upadku powstania na Mokotowie przez 14 godzin przedzierała się kanałami do Śródmieścia, wyszła jednak na ul. Dworkowej, gdzie dostała się w ręce Niemców. Po kapitulacji powstania została z grupą powstańców skierowana przez fort mokotowski do obozu w Pruszkowie, a stamtąd do obozu Dulag 142 w Skierniewicach. Została wraz z Zofią Bodytko zwolniona ze względu na wiek i stan zdrowia. Najpierw udała się do Częstochowy, gdzie mieszkała jej ciocia Hanna Przewłocka. Tam odnalazła też swoją matkę. Po przejściu frontu wróciła do Warszawy i zamieszkała na ul. Śniegockiej[1][2][3][4][5].

Po II wojnie światowej[edytuj | edytuj kod]

W 1946 ukończyła liceum im. Stefana Batorego w Warszawie. Studia medyczne rozpoczęła na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. 22 czerwca 1952 uzyskała na Akademii Medycznej w Warszawie dyplom lekarski. Bezpośrednio po studiach otrzymała wraz z mężem Norbertem, lekarzem i żołnierzem Armii Krajowej, nakaz pracy w Ełku. Uzyskała specjalizację w zakresie pediatrii[1][6].

Była asystentką Oddziału Dziecięcego ełckiego Szpitala Powiatowego, lekarką żłobka, poradni pedagogicznej, inspektorką pediatrii, dochodząc do stanowiska ordynatorki Oddziału Noworodków Szpitala Rejonowego w Ełku. Prowadziła intensywne starania: o poprawę warunków sanitarnych, wyposażenie oddziału, szkolenia personelu, szczepienia ochronne dla dzieci, zapewnianie obecności noworodków przy matkach. Dzięki temu prowadzony przez nią oddział był uznawany przez Wojewódzki Ośrodek Matki i Dziecka za wzorcowy i służył szkoleniu zagranicznych lekarzy w ramach programu UNICEF[1][2][3][6].

Z mężem Norbertem Lisowskim (1927–2006) miała dwóch synów: Gustawa, inżyniera budowy samochodów oraz Pawła, ekonomistę[1].

Pochowana w grobie rodzinnym na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[7].

Wyróżnienia i upamiętnienia[edytuj | edytuj kod]

Wyróżniona Warszawskim Krzyżem Powstańczym (1983)[1], Krzyżem Armii Krajowej[2], odznaką „Weteran Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny”, odznaką honorową „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”, srebrną odznaką „Zasłużony Białostocczyźnie”, odznaką „Przyjaciel dziecka” oraz nagrodą Ministra Zdrowia. W uznaniu zasług w 2014 otrzymała od Prezydenta Miasta Ełku Białą Lilię w kategorii „Postawa godna naśladowania”[3].

W 2023 rada gminy Ełk zdecydowała o nadaniu rondu stanowiącemu skrzyżowanie drogi krajowej nr 65 z drogą krajową nr 16 nazwę: „Rondo im. Joanny i Norberta Lisowskich”[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g Joanna Bitner-Lisowska ps. Wanda, Encyklopedia Medyków Powstania Warszawskiego [dostęp 2024-06-25] [zarchiwizowane 2024-06-25].
  2. a b c d Iga Arciszewska, Walczyła o życie by móc pomagać innym, elk.pl, 1 sierpnia 2018 [dostęp 2024-06-25] [zarchiwizowane 2024-06-25].
  3. a b c Anna Lewandowska, Odeszła Joanna Lisowska | Miasto Ełk - tu wracam [online], elk.pl, 8 maja 2019 [dostęp 2024-06-25].
  4. Powstańcze Biogramy - Joanna Bitner, 1944.pl [dostęp 2024-06-26] [zarchiwizowane 2023-02-09].
  5. Tomasz Niemczura, Archiwum Historii Mówionej - Joanna Bitner-Lisowska, 1944.pl, 18 sierpnia 2006 [dostęp 2024-06-26] [zarchiwizowane 2024-02-25].
  6. a b Projekt uchwały Rady Gminy Ełk. Nr rob. 78/2023. Uzasadnienie, bip.elk.gmina.pl, sierpień 2023, s. 2 [zarchiwizowane 2024-06-26].
  7. Cmentarz Stare Powązki: Bitnerowie, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-06-26].
  8. Uchwała nr LXXIX/604/2023 Rady Gminy Ełk z dnia 31 sierpnia 2023 r. w sprawie nadania nazwy rondu położonemu na terenie Gminy Ełk, edzienniki.olsztyn.uw.gov.pl, 31 sierpnia 2023 [dostęp 2024-06-26] [zarchiwizowane 2024-06-25].