John Playfair
Portret Johna Playfaira autorstwa Henry'ego Raeburna | |
Data i miejsce urodzenia |
10 marca 1748 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
20 lipca 1819 |
Zawód, zajęcie |
John Playfair (ur. 10 marca 1748 w Benvie, Forfarshire, zm. 20 lipca 1819 w Burntisland) – szkocki geolog i matematyk.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]John Playfair urodził się w Benvie w pobliżu Dundee. Do 14 roku życia był nauczany przez ojca, potem wysłano go na University of St Andrews, aby uzyskał ogólną edukację, pozwalającą na zostanie duchownym. W 1762 uzyskał stypendium na uczelni; ukończył ją w 1765, uzyskując tytuł Master of Arts[1].
W 1769 ukończył studia teologiczne, po czym wyjechał do Edynburga, gdzie zetknął się z przedstawicielami szkockiego Oświecenia, w tym matematykiem Dugaldem Stewartem, ekonomistą Adamem Smithem, chemikiem Josephem Blackiem, geologiem Jamesem Huttonem czy architektem Robertem Adamem[1].
W 1785 objął stanowisko profesora matematyki na Uniwersytecie Edynburskim; pracował tam przez kolejne 20 lat[1]. Prowadził badania dotyczące matematyki, a także geologii. Jako pierwszy zidentyfikował transportową rolę lodowców oraz sformułował hipotezę tworzenia dolin rzecznych przez działanie rzek[2].
Po śmierci Jamesa Huttona opublikował pracę Illustrations of the Huttonian Theory of the Earth, streszczającą jego poglądy.
Imieniem Johna Playfaira nazwano krater na Marsie oraz na Księżycu.
Wybrana twórczość
[edytuj | edytuj kod]- Elements of Geometry (1795)
- Illustrations of the Huttonian Theory of the Earth (1802)
- Outlines of Natural Philosophy (1812–16).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c John Playfair. [w:] MacTutor History of Mathematics archive [on-line]. [dostęp 2020-03-12]. (ang.).
- ↑ John Playfair, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2020-03-12] (ang.).
- ISNI: 0000000108731375
- VIAF: 15552516
- LCCN: n83060960
- GND: 117683701
- BnF: 10326195b
- SUDOC: 075168936
- SBN: RMSV026547
- NLA: 35425611
- NTA: 182229874
- BIBSYS: 8079180
- CiNii: DA03607717
- Open Library: OL166267A
- PLWABN: 9810607544505606
- NUKAT: n2004089444
- OBIN: 22367
- J9U: 987007275149805171
- PTBNP: 1731224
- ΕΒΕ: 140165
- KRNLK: KAC200700713