Przejdź do zawartości

John Playfair

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
John Playfair
Ilustracja
Portret Johna Playfaira autorstwa Henry'ego Raeburna
Data i miejsce urodzenia

10 marca 1748
Benvie, Forfarshire

Data i miejsce śmierci

20 lipca 1819
Burntisland

Zawód, zajęcie

geolog, matematyk

John Playfair (ur. 10 marca 1748 w Benvie, Forfarshire, zm. 20 lipca 1819 w Burntisland) – szkocki geolog i matematyk.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

John Playfair urodził się w Benvie w pobliżu Dundee. Do 14 roku życia był nauczany przez ojca, potem wysłano go na University of St Andrews, aby uzyskał ogólną edukację, pozwalającą na zostanie duchownym. W 1762 uzyskał stypendium na uczelni; ukończył ją w 1765, uzyskując tytuł Master of Arts[1].

W 1769 ukończył studia teologiczne, po czym wyjechał do Edynburga, gdzie zetknął się z przedstawicielami szkockiego Oświecenia, w tym matematykiem Dugaldem Stewartem, ekonomistą Adamem Smithem, chemikiem Josephem Blackiem, geologiem Jamesem Huttonem czy architektem Robertem Adamem[1].

W 1785 objął stanowisko profesora matematyki na Uniwersytecie Edynburskim; pracował tam przez kolejne 20 lat[1]. Prowadził badania dotyczące matematyki, a także geologii. Jako pierwszy zidentyfikował transportową rolę lodowców oraz sformułował hipotezę tworzenia dolin rzecznych przez działanie rzek[2].

Po śmierci Jamesa Huttona opublikował pracę Illustrations of the Huttonian Theory of the Earth, streszczającą jego poglądy.

Imieniem Johna Playfaira nazwano krater na Marsie oraz na Księżycu.

Wybrana twórczość

[edytuj | edytuj kod]
  • Elements of Geometry (1795)
  • Illustrations of the Huttonian Theory of the Earth (1802)
  • Outlines of Natural Philosophy (1812–16).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c John Playfair. [w:] MacTutor History of Mathematics archive [on-line]. [dostęp 2020-03-12]. (ang.).
  2. John Playfair, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2020-03-12] (ang.).