Jules Barbey d’Aurevilly
Jules Amédée Barbey d’Aurevilly fr: ʒyl amede baʀbɛ doʀevi'li, (ur. 2 listopada 1808 w Saint-Sauveur-le-Vicomte, zm. 23 kwietnia 1889 w Paryżu) – francuski pisarz, poeta, publicysta i wpływowy krytyk literacki.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był postacią niezwykłą i ekscentryczną, pisał powieści i nowele o kontrowersyjnej mrocznej tematyce, zwykle nawiązującej do fantastyki, literatury grozy i satanizmu. Jego książki prowokowały, podważały normy obyczajowe i religijne, lecz prezentowały dopracowaną i sugestywną formę. Były wydawane i tłumaczone w Polsce od lat 20. XX w. do czasów współczesnych[1].
Uchodził za teoretyka dandyzmu i prekursora dekadentyzmu. Wydał liczne prace, eseje i artykuły krytycznoliterackie, miał znaczny wpływ na życie kulturalne Francji w drugiej połowie XIX w., pod jego wpływem byli pisarze Auguste Villiers de L’Isle-Adam, Henry James i Marcel Proust. Wiele jego utworów zostało zekranizowanych[2].
Dzieła
[edytuj | edytuj kod]Powieści i zbiory nowel
[edytuj | edytuj kod]- 1831 Le Cachet d’Onyx (data napisania)
- 1832 Léa
- 1841 L’Amour impossible
- 1842 La Bague d’Annibal
- 1850 Le Dessous de cartes d’une partie de whist
- 1851 Une Vieille Maîtresse
- 1852 L’Ensorcelée
- 1863 Le Chevalier Des Touches
- 1864 Un Prêtre marié
- 1867 Le Plus Bel Amour de Don Juan
- 1874 Les Diaboliques
- 1882 Une Histoire sans nom
- 1882 Une Page d’histoire
- 1883 Ce qui ne meurt pas
Poezje
[edytuj | edytuj kod]Eseje i krytyka
[edytuj | edytuj kod]- 1845 Du Dandysme et de Georges Brummel
- 1851 Les Prophètes du passé
- 1860 Les Œuvres et les hommes (publikowane do 1909 roku)
- 1864 Les quarante médaillons de l'Académie
- 1883 Les ridicules du temps
- 1889 Pensées détachées, Fragments sur les femmes
- 1889 Polémiques d'hier
- 1891 Dernières Polémiques
- 1913 Goethe et Diderot
Korespondencja, notatki
[edytuj | edytuj kod]- Correspondance générale (1824-1888) (9 tomów wydanych w latach 1980–1989)
- Memoranda, Journal intime 1836-1864
Przekłady na język polski
[edytuj | edytuj kod]- 1901 Kawaler des Touches, przeł. Lucjan Rydel
- 1912 Zemsta kobiety i inne utwory z cyklu „Les Diaboliques”, przeł. Leon Choromański
- 1922 Pieczątka z onyksu, przeł. Kazimierz Bukowski
- 1922 Plemję djabła, przeł. Stanisław Lack i Zdzisław Żygulski
- 1928-1929 Dawna kochanka, przeł. Zofia Maliniak
- 1978 Diable sprawy, przeł. Joanna Guze
- 1997 Oczarowana, przeł. Marek Dębowski
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jean-Pierre Thiollet, Barbey d’Aurevilly, H & D, Paris, 2006, 2007 ; Carré d’Art : Barbey d’Aurevilly, Byron, Dali, Hallier, Anagramme Ed, Paris, 2008
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Recenzja polskiego wydania Diaboliques
- ↑ Imdb.com – lista ekranizacji w bazie IMDb (ang.)
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jules-Amédée Barbey d’Aurevilly, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-03] (ang.).
- Strona Musee Barbey d’Aurévilly w Saint-Sauveur-le-Vicomte. ville-saint-sauveur-le-vicomte.fr. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-20)]. (fr.).
- Utwory Jules’a Barbey d’Aurevilly w bibliotece Polona
- ISNI: 0000000121317806
- VIAF: 49221211
- LCCN: n50038290
- GND: 118506498
- NDL: 00432270
- LIBRIS: 86lnnb5s3xw3hzw
- BnF: 118901433
- SUDOC: 026704331
- SBN: PUVV313963
- NLA: 35446961
- NKC: jn19990000437
- BNE: XX1721315
- NTA: 06864146X
- BIBSYS: 90082724
- CiNii: DA01400693
- Open Library: OL4828572A, OL473047A, OL5552295A
- PLWABN: 9810624785605606
- NUKAT: n95101047
- J9U: 987007272691905171
- PTBNP: 7828
- CANTIC: a10955434
- LNB: 000132366
- NSK: 000166520
- BNA: 000026216
- CONOR: 17402723
- ΕΒΕ: 260226
- BLBNB: 000494814
- KRNLK: KAC199632761
- LIH: LNB:HHS;=1A
- PWN: 3874320
- Britannica: biography/Jules-Amedee-Barbey-dAurevilly
- Treccani: jules-amedee-barbey-d-aurevilly
- Universalis: jules-barbey-d-aurevilly
- БРЭ: 862149
- NE.se: jules-amedee-barbey-d-aurevilly
- SNL: Jules_Amédée_Barbey_d'Aurevilly
- VLE: jules-amedee-barbey-d-aurevilly
- Catalana: 0007539
- DSDE: Jules-Amédée_Barbey_d'Aurevilly
- Hrvatska enciklopedija: 5855