Przejdź do zawartości

Józef Bek

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Bek
Ilustracja
Imię i nazwisko urodzenia

Józef Alojzy Beck

Data i miejsce urodzenia

21 lipca 1867
Biała Podlaska

Data i miejsce śmierci

12 grudnia 1931
Warszawa

Miejsce spoczynku

cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

prawnik

Miejsce zamieszkania

Warszawa, Limanowa

Narodowość

polska

Małżeństwo

Bronisława

Krewni i powinowaci

syn Józef Beck, wnuk Andrzej Beck

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Złoty Krzyż Zasługi (II RP)
Grób Józefa Beka na warszawskim cmentarzu Powązkowskim

Józef Alojzy Bek (Beck) (ur. 21 lipca 1867 w Białej Podlaskiej, zm. 12 grudnia 1931 w Warszawie) – prawnik, działacz polityczny (socjalista), społeczny i oświatowy, publicysta, teoretyk ruchu spółdzielczego i samorządu terytorialnego. Ojciec Józefa Becka, ostatniego ministra spraw zagranicznych w II RP.

Początki

[edytuj | edytuj kod]

Przez długi czas mieszkał w Warszawie, gdzie był poważanym prawnikiem. Działał też w ruchu robotniczym, zakładając Związek Robotników Polskich. Za działalność w tajnych organizacjach niepodległościowych otrzymał karę więzienia. Chcąc jej uniknąć, porzucił Warszawę i w końcu osiadł w zaborze austriackim (Galicja), gdzie represje wobec Polaków były dużo mniejsze niż w zaborze rosyjskim.

Działalność w Galicji

[edytuj | edytuj kod]

Na miejsce pobytu wybrał Limanową i od początku podjął pracę na rzecz lokalnego samorządu. W 1899 został tam sekretarzem Rady Powiatowej. W 1900 wraz z małżonką Bronisławą założył powiatowe koło Towarzystwa Szkół Ludowych, które uruchomiło 11 bibliotek (jedną z nich jest obecna Biblioteka Miejska w Limanowej). Propagował nowoczesne formy gospodarowania, organizował Kółka Rolnicze, kursy oświatowe, odczyty, uroczystości patriotyczne, dzięki czemu nie do przecenienia są jego zasługi dla Limanowszczyzny.

W 1905 został członkiem Ligi Narodowej. Należał też do SDN, zasiadając od 1907 w jego Komitecie Głównym. W 1914 związał się z ruchem legionowym[1].

Życie w niepodległej II RP

[edytuj | edytuj kod]

Gdy Polska odzyskała niepodległość, po dwudziestu latach pobytu w Limanowej, Bek z rodziną powrócił do Warszawy. W latach 1919–1920 był wiceministrem spraw wewnętrznych. Publikował prace na temat samorządu terytorialnego i piastował stanowisko prezesa Związku Powiatów RP. Założył i redagował pismo „Samorząd Terytorialny”. Do śmierci pozostał sympatykiem „wolnościowego socjalizmu” Edwarda Abramowskiego. Od 1919 roku członek Trybunału Stanu.

Józef Bek spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 220-5-29)[2].

Pisownia nazwiska

[edytuj | edytuj kod]

Józef Bek usunął literę c z pisowni swojego nazwiska. Istnieją dwie teorie mówiące, dlaczego to zrobił. Pierwsza zakłada, że po prostu chciał spolszczyć pisownię, druga natomiast, że było to utrudnienie władzom carskim poszukiwań jego osoby i wyciągnięcia konsekwencji za działalność niepodległościową.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. A. Wątor, Liga Narodowa w Galicji-Małopolsce i jej działacze, Toruń 2020, s. 190.
  2. Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERZ BEK, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-08-12].
  3. M.P. z 1927 r. nr 100, poz. 245 „za wybitne zasługi na polu pracy państwowej, społecznej i samorządowej”.
  4. M.P. z 1931 r. nr 251, poz. 335 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  5. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 346 „za zasługi przy organizacji Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu”.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]