Kája Saudek
 Kája Saudek w 2006 | |
| Data i miejsce urodzenia |
13 maja 1935 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
26 czerwca 2015 |
| Gatunek |
grafika, ilustracja, rysunek |
Karel (Kája) Saudek (ur. 13 maja 1935 w Pradze, zm. 26 czerwca 2015 tamże) – czeski ilustrator komiksowy i grafik. Uważany był za jednego z najlepszych artystów czeskich komiksów[1][2].
Jego bratem bliźniakiem był fotograf Jan Saudek[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Saudek początkowo inspirował się głównie dziełami Walta Disneya. Po II wojnie światowej, gdy komuniści dominowali w rządzie i społeczeństwie za Żelazną Kurtyną, był również pod wpływem amerykańskich artystów Roberta Crumba i Richarda Corbena[2].
W latach 50. poznał aktorkę Olgę Schoberovą, która stała się pierwowzorem stworzonej przez niego komiksowej „seksownej Jessie”, która stała się jedną z jego najbardziej znanych postaci. On i Olga spotykali się również przez jakiś czas. W 1966 reżyser filmowy Miloš Macourek wykorzystał komiksowe rysunki Saudka w filmie Kto chce zabić Jessie?, w którym Schoberová zagrała Jessie. Podczas pracy nad tym filmem Saudek poznał swoją przyszłą żonę Hanę[4].
Prace Saudka stawały się coraz bardziej popularne w Czechosłowacji. W latach 60. tworzył rysunki komiksowe dla magazynu „Popmusic Express”[5], a także ilustracje do tekstów Jaroslava Foglara, Ondřeja Neffa i innych. Miał wpływ na rozwijającą się kulturę popularną kraju[4]. W 1971 wykonał animowane sceny oraz ilustracje do filmu Trup w każdej szafie[6].
Po rozpadzie Czechosłowacji Saudek kontynuował swoją pracę. W kwietniu 2006 uległ poważnemu wypadkowi, w wyniku którego zapadł w śpiączkę[7]. Został hospitalizowany w szpitalu Motol w Pradze[8]. Zmarł 26 czerwca 2015[9].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Komiksy
[edytuj | edytuj kod]- Honza Hrom (1968)
- Pepík-Hipík (1969)
- Muriel a andělé (1969)
- Muriel a oranžová smrt (1970)
- Čtverylka (1971)
- Výprava ze Sixie (1971–1972)
- Lips Tullian, nejobávanější náčelník lupičů (1972)
- Diamantová šifra (1972)
- Fantom opery uvádí (1973)
- Černý Filip (1974)
- Major Zeman (1978–1979)
- Tajemství zlatého koně (1979)
- Po stopách sněžného muže (1980)
- Trať se ztrácí ve tmě (1980)
- Stříbrný poklad (1982)
- Studňa (1984)
- Modrá rokle (1984)
- Peruánský deník (1984)
- Konec Sahrbergovy bandy (1985)
- Ztracený kamarád (1987)
- Arnal a dva dračí zuby (1988)
- Štěstí a jiné příběhy (1989)
- Jeskyně Saturn (1990–91)
- Šarlatáni (1989)
- Cesta hrdinů (1990)
- 31. případ Majora Zemana (1992)
- Velký den v Temelíně (2003)
Filmy i seriale
[edytuj | edytuj kod]- Kto chce zabić Jessie? (1966; plakat, ilustracje do filmu)
- Trup w każdej szafie (1971; sceny animowane, ilustracje do filmu)
- Okna vesmíru dokořán (ilustracje)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ The "four-leaf clover" comics [online], english.radio.cz, 28 lutego 2005 [dostęp 2024-09-22] (ang.).
- ↑ a b Alena Malá (red.), Slovník českých a slovenských výtvarných umělců 1950 - 2004, Výtvarné centrum Chagall, 2004, s. 268, ISBN 978-80-86171-19-7.
- ↑ Saudek Brothers Documentary [online], english.radio.cz, 16 grudnia 2001 [dostęp 2024-09-22] (ang.).
- ↑ a b Irene Carpintero, Kája Saudek & 60's [online], prague.tv, 1 sierpnia 2021 [dostęp 2024-09-22] [zarchiwizowane z adresu 2021-08-01] (ang.).
- ↑ Berta Štenclová, Czech Pop Music in 1968 (Portal of Prague) [online], praha.eu, 18 lutego 2012 [dostęp 2024-09-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-02-18] (ang.).
- ↑ „Čtyři vraždy stačí, drahoušku“ [online], filmovyprehled.cz [dostęp 2024-09-22] (cz.).
- ↑ Kreslíř Kája Saudek bojuje v nemocnici o život [online], idnes.cz, 21 kwietnia 2006 [dostęp 2024-09-22] (cz.).
- ↑ Odpojit? Neodpojit? [online], Reflex.cz |, 28 kwietnia 2009 [dostęp 2024-09-22] [zarchiwizowane z adresu 2009-04-28] (cz.).
- ↑ Nastavení souhlasu s personalizací [online], cmp.seznam.cz, 2015 [dostęp 2024-09-22] (cz.).