Kąty (powiat biłgorajski)
50°39′05″N 22°43′16″E/50,651389 22,721111
| wieś | |
 Ruiny pałacu w Kątach po spaleniu (zdjęcie z 1929 r.) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
84 |
| Kod pocztowy |
23-440[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LBL |
| SIMC |
0887262[5] |
Położenie na mapie gminy Frampol  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu biłgorajskiego  | |
| 50°39′05″N 22°43′16″E/50,651389 22,721111[1]
| |
Kąty – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie biłgorajskim, w gminie Frampol[5][6]}.
Za czasów Królestwa Polskiego istniała gmina Kąty. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa zamojskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Frampol[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 265 mieszkańców i była jedenastą co do wielkości miejscowością gminy[8].
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Nepomucena i Matki Bożej Szkaplerznej we Frampolu[9].
Etymologia nazwy[edytuj | edytuj kod]
Kąty, są to osady zakładane śród lasów celem zużytkowania takowych przez wyrabianie potażu, szkła, smoły, klepek itp., odpowiadają więc budom, majdanom, hutom, kuźnicom, jazom. Opis daje Bronisław Chlebowski[10]
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0887279 | Kolonia Kąty | kolonia |
Historia[edytuj | edytuj kod]
W wieku XIX Kąty opisano jako wieś i dobra w powiecie zamojskim, gminie i parafii Frampol, oddalone o 7 wiorst od Frampola, o 44 od Zamościa. W roku 1882 Kąty liczyły 24 domy należące do włościan i 4 budynki dworskie. Mieszkańców katolików 187. Rozległość dóbr wynosiła 5 888 mórg w tym dwór posiadał: 1 020 mórg roli ornej i łąk, oraz 4564 mórg lasu. Włościanie natomiast posiadali 304 mórg roli ornej i łąk. Dobra Kąty posiadają piec wapienny (wypala 290 cetnarów. wapna, wartości 348 rubli srebrnych) i cegielnię (rocznie 42 000 cegieł, wartości 378 rubli srebrnych). Położenie nieco górzyste, uprawa roli zwyczajna, gleba rozmaita, na podłożu wapiennym[11]. Na folwarku znajduje się obszerny dwór (pałacem zwany), który w 1812 r. był wystawiony, jednopiętrowy. Wokół park na 30 mórg rozległy w nim wspaniałe aleje lipowe, modrzewie, orzechy włoskie, sosny. Dobra Kąty od 200 lat były własnością familii Puchałów, w skład ich wchodzą: folwark Pulcinów, folwark Karolówka. (Opisu dostarcza Bronisław Chlebowski w tomie III s.944 Słownika)
Pałac w Kątach[edytuj | edytuj kod]
W 1812 r. został wzniesiony przez Wisłockich murowany, klasycystyczny pałac w Kątach. Pałac posiadał na osi kolumnowy portyk od frontu i półokrągły ryzalit w elewacji ogrodowej. W otoczeniu pałacu został założony 30 morgowy park. Pałac został spalony w 1915 r. i w następstwie zniszczeń rozebrany[12]. Aktualnie zachowały się relikty parku dworskiego, które nie figurują w wojewódzkim rejestrze zabytków nieruchomych. Wg Katalogu Zabytków Sztuki T. III z. 3, s. 7 na cmentarzu kościelnym we Frampolu znajdują się trzy kamienne, barokowe fotele pochodzące z parku dworskiego w Kątach[12].
Urodzeni w Kątach[edytuj | edytuj kod]
- Antoni Bryła ps. Tom (ur. 8 sierpnia 1908 - zm. 1968) – żołnierz Batalionów Chłopskich
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 51953
- ↑ Wieś Kąty w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-09], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 444 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23].
- ↑ Strona gminy, sołectwa [dostęp 2023-12-10]
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Kąty etymologia, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 943.
- ↑ Kąty (30), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 944.
- ↑ a b STRATY I ZNISZCZENIA PONIESIONE W ZABYTKACH NIERUCHOMYCH W OKRESIE I WOJNY ŚWIATOWEJ NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO (W JEGO AKTUALNYCH GRANICACH) - PDF Darmowe pobieranie [online], docplayer.pl [dostęp 2019-12-17].
- Siedziba gminy: Frampol
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Kolonie | |
| Części miasta | |
| Części wsi |
|
| Kolonia wsi |
