Kamieniec (grodzisko)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kamieniec (grodzisko)
Ilustracja
Widok grodziska
Państwo

 Polska

Położenie

Zławieś Wielka (gmina)

Wysokość

40 m n.p.m.

Wybitność

12 m

Położenie na mapie gminy Zławieś Wielka
Mapa konturowa gminy Zławieś Wielka, po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Kamieniec (grodzisko)”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się czarny trójkącik z opisem „Kamieniec (grodzisko)”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, blisko centrum na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Kamieniec (grodzisko)”
Położenie na mapie powiatu toruńskiego
Mapa konturowa powiatu toruńskiego, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się czarny trójkącik z opisem „Kamieniec (grodzisko)”
Ziemia53°05′53″N 18°12′38″E/53,098056 18,210556
Widok z wierzchołka grodziska - widoczne ślady fosy

Kamieniecgrodzisko kultury łużyckiej (700–500 lat p.n.e.)[1], położone u nasady zakola dolnej Wisły.

Lokalizacja[edytuj | edytuj kod]

Grodzisko zlokalizowane jest w gminie Zławieś Wielka w powiecie toruńskim naprzeciw Solca Kujawskiego. Znajduje się na wyraźnym pagórku u podnóża Kanału Dolnego w dolinie Wisły, w miejscu gdzie rzeka ta rozpoczyna wielki zakręt w kierunku Morza Bałtyckiego.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Kamieniec uznaje się za strażnicę kontrolującą dogodne przejścia przez Wisłę w okresie kultury łużyckiej i później m.in. w okresie funkcjonowania szlaku bursztynowego[1]. Czas jego świetności oszacowano na okres halsztacki (700–550 lat p.n.e.) Grodzisko niegdyś miało kształt owalny i zwieńczało wierzchołek wzniesienia. Z biegiem stuleci zsuwało się do Wisły pod wpływem erozji, wywoływanej powodziami. Do czasów dzisiejszych zachowała się tylko północna część grodziska, mniejsza od połowy pierwotnej powierzchni (20 × 80 m). Obiekt od północy otoczony jest wałem o wysokości 3 m[1]. Wierzchołek grodziska otacza dookoła sucha fosa, a od strony południowej - Kanał Dolny (ciek w dolinie Wisły).

Prace wykopaliskowe[edytuj | edytuj kod]

Badania archeologiczne grodziska prowadził w latach 1936–1938 Jacek Delekta z Torunia[1]. Od strony wewnętrznej grodziska odkryto ślady słupów chat oraz jamy paleniskowe z resztkami potłuczonych naczyń, zwęglonych ziaren grochu i pszenicy oraz brązowych i żelaznych ozdób i innych przedmiotów. Odkryto liczne przedmioty codziennego użytku, jak: przęśliki gliniane, żarna, naczynia zasobowe – amfory, dochodzące do pojemności 50 litrów. Znaleziono również formy odlewnicze wykonane z gliny do wytwarzania przedmiotów z brązu. Od strony północnej odkryto ślady bramy wjazdowej. Pierwotna długość wjazdu wynosiła 10,5 m, a szerokość od 3,5 m. Wjazd do grodu obramowany był balami dębowymi. U wejścia do bramy natrafiono na szkielety ludzi i koni oraz groty strzał scytyjskich[1].

Podstawą egzystencji mieszkańców była przede wszystkim gospodarka hodowlana (bydło, owce). Poza tym uprawiano: proso, pszenicę, bób celtycki, wykę, groch i stokłosę. W obrębie osady znaleziono przedmioty znane z terenów zwartego rozprzestrzeniania się kultury scytyjskiej (VII-III w. p.n.e.) Po upadku kultury łużyckiej, okolice grodu zasiedlali przedstawiciele kultury wschodniopomorskiej (grobów skrzynkowych), a następnie ludność prasłowiańska. Wzmianka pisana o wsi Kamień znajduje się w przywileju Bolesława Szczodrego z 1065 roku dla klasztoru benedyktynów w Mogilnie. Miejscowość Kamieniec (Steinort) zniknęła z rejestrów gruntowych i map geodezyjnych na początku XX w.[1]

Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]

W pobliżu grodziska Kamieniec przebiegają szlaki turystyczne:

  • szlak turystyczny czarny pieszy szlak turystyczny „im. Krystyny Wyrostkiewicz” (dawniej „Orlich Gniazd”) o długości 14,8 km, wiodący z Ostromecka wzdłuż zakola dolnej Wisły przez Kamieniec z powrotem do Ostromecka[2],
  • szlak rowerowy czarny szlak rowerowy „Po Dolinie Dolnej Wisły” Cierpice – Bydgoszcz – Świecie – Nowe – Gniew – Tczew – Kwidzyn – Grudziądz – Świecie – Ostromecko – Zamek Bierzgłowski.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Zdzisław Raszeja: Ostromecko i okolice. Bydgoszcz: Wydawnictwo Margrafsen, 2002, s. 25–28. ISBN 83-87070-78-5. (pol.).
  2. Włodzimierz Bykowski: Weekend w drodze – interaktywny przewodnik rowerowy okolic Bydgoszczy. Bydgoszcz: Wydawnictwo Aperion, 1999, s. 51–88. ISBN 83-911441-0-0.