Karłomysz leśna
Heteromys anomalus[1] | |||
Thompson, 1815 | |||
![]() Karłomysz leśna na ilustracji z 1815 roku | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Podrodzaj | |||
Gatunek |
karłomysz leśna | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[9] | |||
![]() |
Karłomysz leśna[10] (Heteromys anomalus) – gatunek ssaka podrodziny karłomyszy (Heteromyinae) w obrębie rodziny karłomyszowatych (Heteromyidae).
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Karłomysz leśna występuje w północnej Ameryce Południowej zamieszkując w zależności od podgatunku[11]:
- H. anomalus anomalus – północna i wschodnia Wenezuela (kontynent i wyspa Margarita) oraz Trynidad.
- H. anomalus brachialis – północno-zachodnia Wenezuela (na wschód od jeziora Maracaibo); okazy z Serranía de Perijá wzdłuż granicy kolumbijsko-wenezuelskiej na zachód od jeziora Maracaibo mogą należeć do tego podgatunku.
- H. anomalus hershkovitzi – środkowo-zachodnia Kolumbia (dolina rzeki Magdaleny w regionie Andów, zalesione zbocza wschodnich Andów).
- H. anomalus jesupi – północna Kolumbia (Sierra Nevada de Santa Marta).
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Gatunek po raz pierwszy naukowo opisał w 1815 roku brytyjsko-australijski zoolog John Vaughan Thompson nadając mu nazwę Mus anomalus[2]. Holotyp pochodził z obszaru w pobliżu koszar St. Anne, na wyspie Trynidad, w Trynidadzie i Tobago[12][11].
Z wyjątkiem H. desmarestianus występującego w północno-zachodniej Kolumbii, południowoamerykańskie karłomyszy należą do grupy gatunków anomalus w skład której wchodzą: H. anomalus, H. catopterius, H. oasicus, H. australis i H. teleus[11]. Tylko H. australis występuje poza Ameryką Południową we wschodniej Panamie[11]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają cztery podgatunki[11].
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Heteromys: gr. ἑτερος heteros „inny”, różny; μυς mus, μυoς muos „mysz”[13].
- anomalus: łac. anomalus „anomalny, nienormalny”, od gr. ανωμαλος anōmalos „nierówny, dziwny, sprzeczny”, od negatywnego przedrostka αν- an-; ομαλος omalos „równy”[14].
- brachialis: łac. brachialis „ramienny”, od brachium „ramię”, od gr. βραχιων brakhiōn, βραχιονος brakhionos „ramię”[15].
- hershkovitzi: Philip Hershkovitz (1909–1997), amerykański zoolog[16].
- jesupi: Morris Ketchum Jesup (1830–1908), amerykański bankier, filantrop, prezes Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej[14][6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała (bez ogona) samic 129 mm, samców 134 mm, długość ogona samic 150 mm, samców 156 mm, długość ucha średnio 19 mm, długość tylnej stopy średnio 34 mm; brak danych dotyczących masy ciała[17].
Ekologia
[edytuj | edytuj kod]Tryb życia
[edytuj | edytuj kod]Ten nocny płochliwy gryzoń żyje w norach wykopanych w leśnej glebie[9]. Zbiera nasiona, owoce, pąki oraz kawałki młodych pędów, przenosi je w torbach policzkowych do nory, następnie je zjadając.
Rozmnażanie
[edytuj | edytuj kod]Młode rodzą się przez cały rok, głównie jednak wiosną i latem. W miocie są zwykle 4 młode.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Heteromys anomalus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b J.V. Thompson. Description of a new species of the genus Mus, belonging to the section of pouched rats. „Transactions of the Linnean Society of London”. 11 (1), s. 161, 1815. (ang.).
- ↑ R.-P. Lesson: Manuel de mammalogie, ou histoire naturelle des mammiferes. Paris: J. B. Bailliere, 1827, s. 264. (ang.).
- ↑ Gray 1868 ↓, s. 202.
- ↑ Gray 1868 ↓, s. 204.
- ↑ a b J.A. Allen. New rodents from Colombia and Venezuela. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 12, s. 201, 1899. (ang.).
- ↑ W.H. Osgood. Mammals from western Venezuela and eastern Colombia. „Field Museum of Natural History”. Zoological Series. 10 (5), s. 54, 1912. (ang.).
- ↑ J. Hernández-Camacho. Una subespecie nueva de Heteromys anomalus (Mammalia: Rodentia). „Lozania”. 10, s. 3, 1856. (hiszp.).
- ↑ a b Heteromys anomalus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 195. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 294. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Heteromys (Heteromys) anomalus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-10-03].
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 323, 1904. (ang.).
- ↑ a b The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
- ↑ Edmund C. Jaeger , Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 34, OCLC 637083062 (ang.).
- ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 187. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
- ↑ D. Hafner: Family Heteromyidae (Pocket Mice, Kangaroo Mice and Kangaroo Rats). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 170–233. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- J.E. Gray. Synopsis of the species of Saccomyinae, or pouched mice, in the collection of the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1868, s. 199–206, 1868. (ang.).