Kościół św. Jana Chrzciciela w Sieniawie

Kościół
św. Jana Chrzciciela
w Sieniawie
	nr rej. A-664 z 18.05.1994
	; Elewacja frontowa
Państwo	Polska
Miejscowość	Sieniawa
Wyznanie	Kościół rzymskokatolicki; (W latach 1788–1947 Cerkiew greckokatolicka)
Wezwanie	św. Jana Chrzciciela; (W latach 1788–1947 Podwyższenia Krzyża Świętego)
	Historia
Data budowy	1754
Data poświęcenia	1754
	Dane świątyni
Styl	Barok
Budulec	cegła
Stan obecny	dom przedpogrzebowy
	Położenie na mapie Polski Sieniawa, kościół/cerkiew
	Położenie na mapie województwa podkarpackiego Sieniawa, kościół/cerkiew
	Położenie na mapie powiatu przeworskiego Sieniawa, kościół/cerkiew
	Położenie na mapie gminy Sieniawa Sieniawa, kościół/cerkiew
	Położenie na mapie Sieniawy Sieniawa, kościół/cerkiew
	50°10′37,2″N 22°36′40,0″E/50,177000 22,611111
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół św. Jana Chrzciciela w Sieniawie – dawny kościół parafialny z 1753 roku, w latach 1788–1947 cerkiew greckokatolicka pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, od lat 80. XX wieku kościół pw. św. Jana Chrzciciela.

Kościół rzymskokatolicki

Na terenie wsi Dybków w 1571 roku, jego właściciel Jan Kostka ufundował drewniany kościół parafialny, który został w 1624 roku zniszczony podczas najazdu tatarskiego. W 1629 roku na tym miejscu zbudowano następny drewniany kościół. W 1672 roku na terenie Dybkowa, zostało założone miasto Sieniawa, które w 1676 roku uzyskało prawa miejskie, a kościół znalazł się w granicach miasta Sieniawy.

Z powodu złego stanu technicznego kościół drewniany w 1747 roku został rozebrany, i przystąpiono do budowy kościoła murowanego, którego budowę ukończono w 1754 roku. Kościół zbudowano w stylu barokowym z drewnianą kopułą, kryty gontem i otoczony murowanym ogrodzeniem z bramką i dzwonnicą. Kościół został w 1754 roku konsekrowany przez bpa Wacława Hieronima Sierakowskiego. W 1777 roku podczas pogrzebu austriackiego żołnierza od salwy armatniej zapalił się dach i kościół spłonął. Staraniem Augusta Czartoryskiego kościół odbudowano^[2].

Cerkiew greckokatolicka

20 grudnia 1788 roku kościół został przez władze austriackie zamieniony na Cerkiew greckokatolicką pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, a parafia rzymskokatolicka została przeniesiona do po-klasztornego kościoła pw. Wniebowzięcia NMP, z którego w wyniku kasaty w 1778 roku przeniesiono do Jarosławia OO. Dominikanów.

Parochowie parochii w Sieniawie:: 1785–1826. ks. Jan Chotyniecki.; 1827–1838. ks. Cyprian Chotyniecki.; 1838–1839. ks. Mikołaj Ludkiewicz (administrator excuriendo z Leżachowa).; 1839–1891. ks. Klemens Wachnianin.; 1891–1904. ks. Ignacy Wachnianin.; 1905–1919. ks. Wasyl Klisz.; 1920–?. ks. Michał Dyhdalewicz.; ?–1928. ks. Michał Colta (administrator).; 1928–1945. ks. Antoni Melnyczuk.

Kościół rzymskokatolicki

W 1947 roku po wysiedleniu ludności greckokatolickiej cerkiew została przejęta przez władze państwowe, które w latach 50. XX wieku urządziły w niej magazyn PGR. W połowie lat 80. XX wieku, dawna cerkiew była remontowana i przejęta przez miejscową parafię rzymskokatolicką, jako kościół pw. św. Jana Chrzciciela. Od 1993 roku przez kilkanaście lat kościół ten był udostępniany wiernym obrządku greckokatolickiego. Następnie pełnił funkcję domu przedpogrzebowego.

Z powodu pogarszającego się stanu technicznego obiektu w 2016 roku gmina Sieniawa przejęła obiekt w użytkowanie w celu uzyskania dofinansowania z programu ochrony zabytków. Podczas remontu odkryto polichromie z XVIII i XIX wieku^[3], a pod posadzką krypty z pochówkami 93 osób z XVIII wieku^[4]. W 2018 roku przeprowadzono generalny remont kościoła.

7 października 2018 roku abp Adam Szal poświęcił odnowiony kościół^[5].

Elewacja boczna
Dzwonnica

Przypisy

↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2012-02-14] .
↑ Zespół kościoła parafialnego pw. św. Jana Chrzciciela. Sieniawa
↑ W kościele św. Jana Chrzciciela. Sensacyjne odkrycia. [dostęp 2018-11-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-14)].
↑ Tajemnicze krypty i archeologiczne odkrycia. jaroslawska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-14)]. www.jaroslawska.pl [dostęp 2018-11-14]
↑ Sieniawa: Odnowiona świątynia. [dostęp 2021-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-15)].

[zabytek-1] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2012-02-14] .

[2] Zespół kościoła parafialnego pw. św. Jana Chrzciciela. Sieniawa

[3] W kościele św. Jana Chrzciciela. Sensacyjne odkrycia. [dostęp 2018-11-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-14)].

[4] Tajemnicze krypty i archeologiczne odkrycia. jaroslawska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-14)]. www.jaroslawska.pl [dostęp 2018-11-14]

[5] Sieniawa: Odnowiona świątynia. [dostęp 2021-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-15)].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]