Kościół św. Jana Chrzciciela w Sieniawie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Jana Chrzciciela
w Sieniawie
nr rej. A-664 z 18.05.1994[1]
Ilustracja
Elewacja frontowa
Państwo

 Polska

Miejscowość

Sieniawa

Wyznanie

Kościół rzymskokatolicki
(W latach 1788-1947 Kościół greckokatolicki)

Wezwanie

św. Jan Chrzciciel
(W latach 1788-1947 Podwyższenie Krzyża Świętego)

Historia
Data budowy

1754

Data poświęcenia

1754

Dane świątyni
Styl

Barok

Budulec

cegła

Stan obecny

dom przedpogrzebowy

Położenie na mapie Sieniawy
Mapa konturowa Sieniawy, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Sieniawa, kościół/cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Sieniawa, kościół/cerkiew”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Sieniawa, kościół/cerkiew”
Położenie na mapie powiatu przeworskiego
Mapa konturowa powiatu przeworskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Sieniawa, kościół/cerkiew”
Położenie na mapie gminy Sieniawa
Mapa konturowa gminy Sieniawa, po lewej znajduje się punkt z opisem „Sieniawa, kościół/cerkiew”
Ziemia50°10′37,2″N 22°36′40,0″E/50,177000 22,611111

Kościół św. Jana Chrzciciela w Sieniawie – dawny kościół parafialny z 1753 roku, w latach 1788–1947 cerkiew greckokatolicka pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, od lat 80. XX wieku kościół pw. św. Jana Chrzciciela.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kościół rzymskokatolicki.

Na terenie wsi Dybków w 1571 roku, jego właściciel Jan Kostka ufundował drewniany kościół parafialny, który został w 1624 roku zniszczony podczas najazdu tatarskiego. W 1629 roku na tym miejscu zbudowano następny drewniany kościół. W 1672 roku na terenie Dybkowa, zostało założone miasto Sieniawa, które w 1676 roku uzyskało prawa miejskie, a kościół znalazł się w granicach miasta Sieniawy.

Z powodu złego stanu technicznego kościół drewniany w 1747 roku został rozebrany, i przystąpiono do budowy kościoła murowanego, którego budowę ukończono w 1754 roku. Kościół zbudowano w stylu barokowym z drewnianą kopułą, kryty gontem i otoczony murowanym ogrodzeniem z bramką i dzwonnicą. Kościół został w 1754 roku konsekrowany przez bp Wacława Hieronima Sierakowskiego. W 1777 roku podczas pogrzebu austriackiego żołnierza od salwy armatniej zapalił się dach i kościół spłonął. Staraniem Augusta Czartoryskiego kościół odbudowano[2].

Cerkiew greckokatolicka.

20 grudnia 1788 roku kościół został przez władze austriackie zamieniony na Cerkiew greckokatolicką pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, a parafia rzymskokatolicka została przeniesiona do po-klasztornego kościoła pw. Wniebowzięcia NMP, z którego w wyniku kasaty w 1778 roku przeniesiono do Jarosławia OO. Dominikanów.

Kościół rzymskokatolicki.

W 1947 roku po wysiedleniu ludności greckokatolickiej cerkiew została przejęta przez władze państwowe, które w latach 50. XX wieku urządziły w niej magazyn PGR. W połowie lat 80. XX wieku, dawna cerkiew była remontowana i przejęta przez miejscową parafię rzymskokatolicką, jako kościół pw. św. Jana Chrzciciela. Od 1993 roku przez kilkanaście lat kościół ten był udostępniany wiernym obrządku greckokatolickiego. Następnie pełnił funkcję domu przedpogrzebowego.

Z powodu pogarszającego się stanu technicznego obiektu w 2016 roku gmina Sieniawa przejęła obiekt w użytkowanie w celu uzyskania dofinansowania z programu ochrony zabytków. Podczas remontu odkryto polichromie z XVIII i XIX wieku[3], a pod posadzką krypty z pochówkami 93 osób z XVIII wieku[4]. W 2018 roku przeprowadzono generalny remont kościoła.

7 października 2018 roku abp Adam Szal poświęcił odnowiony kościół[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2012-02-14].
  2. Zespół kościoła parafialnego pw. św. Jana Chrzciciela. Sieniawa
  3. W kościele św. Jana Chrzciciela. Sensacyjne odkrycia. [dostęp 2018-11-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-14)].
  4. Tajemnicze krypty i archeologiczne odkrycia. jaroslawska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-14)]. www.jaroslawska.pl [dostęp 2018-11-14]
  5. Sieniawa: Odnowiona świątynia. [dostęp 2021-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-15)].