Kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Krakowie (Wola Justowska)
| kościół parafialny | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||
| Adres |
al. Panieńskich Skał 18 | ||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
3 maja | ||||||||||||||
| Przedmioty szczególnego kultu | |||||||||||||||
| Relikwie |
św. Jana Pawła II, św. Faustyny, św. Jadwigi królowej | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie Krakowa  | |||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||||||||
 50°03′49,79″N 19°51′43,62″E/50,063831 19,862117
| |||||||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||||||
Kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski – kościół znajdujący się pierwotnie w Komorowicach, następnie przeniesiony do Woli Justowskiej w Krakowie.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Kościół zbudowany został prawdopodobnie w 1. połowie XVI w. Przed 1644 r. rozbudowany. Znajdował się wówczas we wsi Komorowice i nosił wezwanie św. Jana Chrzciciela. Kilkakrotnie odnawiany, prawdopodobnie przez pewien czas służył jako protestancki dom modlitwy. Pod koniec lat 40. XX w. został przeniesiony do Woli Justowskiej z przeznaczeniem na element zakładanego wówczas skansenu (którego ostatecznie jednak nie zrealizowano), w 1951 r. został też kościołem parafialnym (w Komorowicach przed drugą wojną światową zbudowano większy kościół, murowany).
Był to drewniany kościół konstrukcji zrębowej, z wieżą (której hełm ozdobiony był czterema mniejszymi wieżyczkami) nad wejściem do kościoła i sygnaturką na dachu. Posiadał prostokątną nawę i wyodrębnione prezbiterium, zamknięte trzema ścianami ośmioboku, do kościoła przylegała zakrystia i dwie kruchty, a całą świątynię otaczały soboty. W nawie, od zachodniej strony, wznosił się wsparty na dwóch słupach chór muzyczny, na belce tęczowej znajdował się krucyfiks z XVI w.
Kościół spłonął w nocy z 13 na 14 lipca 1978 r.
Kościół w latach 1984–2002[edytuj | edytuj kod]
Wkrótce po pożarze podjęto decyzję o jego odbudowie pod kierunkiem Janusza Gawora. Kościół został na nowo konsekrowany w 1984 r. Odtworzono wiernie drewnianą konstrukcję starego kościoła z Komorowic, posadowiono ją jednak na murowanej krypcie, w której umieszczono rzeźby Bronisława Chromego. Ta budowla z kolei spłonęła w nocy z 5 na 6 kwietnia 2002 r., ocalała z pożaru jedynie murowana krypta. Najbardziej prawdopodobną przyczyną było podpalenie[1]. W 2013 r. zatrzymano podejrzanego o podpalenie kościoła[2].
Kościół po roku 2009[edytuj | edytuj kod]
Od czasu pożaru trwały starania o odbudowę kościoła. W 2009 r. przedstawiony został projekt budowy większego obiektu murowanego[3]. Decyzja ta wzbudziła jednak duże kontrowersje wśród mieszkańców miasta oraz w kręgach konserwatorskich[4].
W 2016 r. rozpoczęła się odbudowa kościoła według nowego projektu[5]. Nowy projekt przewidywał budowę murowanego przyziemia, przekrytego emporą jako chóru nad nawą główną oraz budowę na poziomie chóru obiektu odtwarzającego bryłę spalonego kościoła[6].
Kościół został oddany do użytkowania w maju 2020 r.
Odniesienia w kulturze[edytuj | edytuj kod]
W kościele nakręcono ostatnią scenę filmu „Potop” w reżyserii Jerzego Hoffmana[7].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tygodnik Powszechny Online [online], www.tygodnik.com.pl [dostęp 2017-11-24].
- ↑ Kto podpalił kościół na Woli Justowskiej?
- ↑ Kalendarium przygotowań do budowy. [w:] Parafia – Kraków Wola Justowska [on-line]. [dostęp 2015-07-11].
- ↑ Wola Justowska: kościół murowany zamiast drewnianego. [w:] Gazeta.pl Kraków [on-line]. 2010-01-27. [dostęp 2010-04-01]. Staną dwa kościółki na Woli Justowskiej?. [w:] Gazeta.pl Kraków [on-line]. 2010-03-17. [dostęp 2010-04-01].
- ↑ Budowa kościoła: Kraków – Wola Justowska. Parafia Wola Justowska. [dostęp 2017-07-15].
- ↑ Ogólne informacje o Inwestycji – materiały dla potencjalnych wykonawców umożliwiające wstępną ocenę planowanej inwestycji. Parafia rzymskokatolicka pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. [dostęp 2017-07-15].
- ↑ Maria Oleksiewicz: 535 dni Potopu, część IV. [dostęp 2018-05-21].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kościół Matki Bożej Królowej Polski. W: Encyklopedia Krakowa. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 457. ISBN 83-01-13325-2.
- Wola Justowska. W: Encyklopedia Krakowa. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 1065. ISBN 83-01-13325-2.
- Historia kościoła i budowli drewnianych. [w:] Parafia – Kraków Wola Justowska [on-line]. [dostęp 2015-07-11].
- Historia parafii. [w:] Rzymskokatolicka Parafia Św. Jana Chrzciciela w Bielsku-Białej Komorowicach [on-line]. [dostęp 2015-01-23].